Slide bài giảng ngữ văn 8 cánh diều bài 8 Đọc 1: Hoàng Lê nhất thống chí
Slide điện tử bài 8 Đọc 1: Hoàng Lê nhất thống chí. Kiến thức bài học được hình ảnh hóa, sinh động hóa. Trình bày với các hiệu ứng hiện đại, hấp dẫn. Giúp học sinh hứng thú học bài. Học nhanh, nhớ lâu. Có tài liệu này, hiệu quả học tập của học môn Ngữ văn 8 cánh diều sẽ khác biệt
Bạn chưa đủ điều kiện để xem được slide bài này. => Xem slide bài mẫu
Tóm lược nội dung
VĂN BẢN. QUANG TRUNG ĐẠI PHÁ QUÂN THANH
CHUẨN BỊ
Câu 1:
- Đọc trước văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh; tìm hiểu thêm thông tin về nhóm tác giả Ngô gia văn phái.
- Đọc nội dung giới thiệu sau đây để hiểu bối cảnh đoạn trích: (Đọc nội dung trong SGK trang 57)
Gợi ý:
- Nhóm tác giả Ngô gia văn phái là một nhóm tác giả Việt Nam thuộc dòng họ Ngô Thì ở làng Tả Thanh Oai, huyện Thanh Oai, trấn Sơn Nam (nay thuộc huyện Thanh Trì, Hà Nội).
- Ngô gia văn phái gồm 20 tác giả thuộc 9 thế hệ trong đó hai tác giả chính là Ngô Thì Chí (1753 – 1788) làm quan thời Lê Chiêu Thống và Ngô Thì Du (1772-1840), làm quan dưới triều nhà Nguyễn.
CÂU HỎI GIỮA BÀI
Câu 1: Phần 1 kể về tuyến nhân vật nào?
Trả lời rút gọn:
Phần 1 kể về tuyến nhân vật Tôn Sĩ Nghị.
Câu 2: Tóm tắt ý chính lời dụ của Quang Trung.
Trả lời rút gọn:
- Khẳng định chủ quyền dân tộc của nước ta.
- Lên án tội ác của giặc, khơi dậy tinh thần yêu nước, lòng căm thù giặc.
- Kêu gọi binh sĩ đánh giặc, đề ra kỉ luật rất nghiêm.
Câu 3: Ý nào trong lời của Quang Trung thể hiện tầm nhìn, biết "lo xa"?
Trả lời rút gọn:
Quang Trung đã nhìn thấy trước việc quân Thanh sau khi thua trận ắt sẽ thẹn mà lo mưu báo thù, nhân dân lại khổ sở. Chính vì vậy, ông đã dự định để Ngô Thì Nhậm, một người khéo lời lẽ ra dẹp việc binh đao.
Câu 4: Cách đánh của Quang Trung có gì đặc biệt?
Trả lời rút gọn:
Nét độc đáo trong cách đánh giặc của Quang Trung Hoàng đế trong đại phá quân Thanh:
Quân sự | - Chiến lược hành quân thần tốc, đảm bảo yếu tố bất ngờ - Khả năng đánh đồn giặc chớp nhoáng, khiến giặc không kịp trở tay - Quang Trung có những trận chiến sòng phẳng với quân Thanh, đánh theo lối tổng tấn công, chứ không du kích như các triều đại trước đây. |
Chính trị | - Nhanh chóng lấy lòng nhân sĩ và nhân dân Bắc Hà - Lên ngôi hoàng đế sớm để thể hiện tính chính danh |
Câu 5: Phần 3 có thể coi là một tuyến truyện không? Vì sao?
Trả lời rút gọn:
Phần 3 có thể coi là một tuyến truyện vì trong phần này đã tái hiện những diễn biến phức tạp của nhân vật Vua Lê.
Câu 6: Hình dung thái độ và hành động của vua Lê.
Trả lời rút gọn:
Vua Lê lúc này trong lòng sợ hãi quân Tây Sơn sắp đuổi đến liền vội vã cùng triều thần bỏ chạy.
CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1: Văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh kể về những sự kiện gì? Các sự kiện ấy liên quan đến những tuyến nhân vật nào?
Trả lời rút gọn:
- Văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh kể về 3 sự kiện chính:
- Tướng giặc Tôn Sĩ Nghị chủ quan, hống hách, bắt nạt triều đình vua Lê
- Quang Trung thần tốc ra Bắc đánh tan quân Thanh
- Vua Lê cùng một số triều thần chạy trốn lên biên giới phía bắc
Các sự kiện ấy liên quan đến những tuyến nhân vật lịch sử
Câu 2: Đặt tên và nêu nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích.
Trả lời rút gọn:
- Phần 1 (Từ đầu đến ngày “25 tháng chạp năm Mậu Thân 1788”): Quân Thanh chiếm thành Thăng Long, Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế.
- Phần 2 (Tiếp đến "vua Quang Trung tiến binh đến Thăng Long, rồi kéo vào thành): Cuộc hành quân và chiến thắng vang dội của vua Quang Trung và nghĩa quân Tây Sơn.
- Phần 3 (Còn lại): Sự thảm hại của vua tôi Lê Chiêu Thống.
Câu 3: Phân tích một số chi tiết trong văn bản để làm rõ đặc điểm tính cách của hai nhân vật Quang Trung và Lê Chiêu Thống.
Trả lời rút gọn:
Nhân vật | Phân tích |
Nguyễn Huệ | - Nhận được tin giặc chiếm Thăng Long, “giận lắm”, “định thân chinh cầm quân đi ngay”. Chỉ trong vòng hơn một tháng, Nguyễn Huệ đã làm rất nhiều việc lớn: tế cáo trời đất, lên ngôi hoàng đế, “giữ lấy lòng người”, chiêu mộ nhân tài ra giúp nước… - Đi đến đâu, ông chiêu mộ binh sĩ đến đó. Chính sách cũng hết sức hài hòa, lấy dân làm gốc, không bao giờ cưỡng bách dân chúng. - Nguyễn Huệ rất sáng suốt trong việc xét đoán và dùng người. - Quang Trung có tầm nhìn vượt thời đại, thật hiếm có trên đời. - Ông có trí tuệ của bậc quân vương biết lo xa, nhìn rõ toàn cục, định liệu như thần. - Nguyễn Huệ là người có tài dụng binh như thần. |
Lê Chiêu Thống | - Chỉ chăm chú vào tiệc yến mừng, không lo chi đến việc bất trắc. - Vội vã cùng bọn Lê Quỳnh, Trịnh hiến đưa thái hậu ra ngoài. - Là một ông vua bù nhìn, đặt lợi ích cá nhân lên trước lợi ích của đất nước, cấu kết với nhà Thanh để đất nước rơi vào tay của kẻ thù phương Bắc |
Câu 4: Hãy làm sáng tỏ đặc điểm của một truyện lịch sử có cốt truyện đa tuyến qua đoạn trích (chú ý các yếu tố nhân vật và sự kiện chính).
Trả lời rút gọn:
Tác giả đã trình bày một chuỗi các sự kiện.
Đoạn trích của tái hiện những diễn biến phức tạp của nhiều nhân vật khác nhau:
- Suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật Tôn Sĩ Nghị
- Các cảm xúc, suy nghĩ, hành động của Quang Trung
- Diễn biến tâm trạng, cảm xúc, hành động của vua Lê Chiêu Thống
Câu 5: Theo em, qua đoạn trích, tác giả muốn gửi gắm đến người đọc thông điệp gì? Thông điệp ấy có giá trị với cuộc sống hôm nay như thế nào?
Gợi ý:
- Tác giả muốn gửi gắm đến người được thông điệp về lòng yêu nước, ý thức chủ quyền, bảo vệ độc lập, tự do cho dân tộc và tự hào về truyền thống lịch sử đấu tranh của dân tộc ta, bảo vệ toàn vẹn non sông đất nước, không bao giờ luồn cúi trước kẻ thù.
- Thông điệp ấy vẫn còn nguyên giá trị với cuộc sống hôm nay. Bởi lòng yêu nước, ý thức chủ quyền, bảo vệ nền độc lập dân tộc luôn là bài học quý và là sợi chỉ đỏ kết nối từ xưa đến nay, tạo nên sức mạnh, ý chí tự cường dân tộc cho mỗi người dân Việt Nam để tiếp bước cha ông trên con đường xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong thời đại mới
Câu 6: Để viết bài giới thiệu về nhân vật Quang Trung trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh, em sẽ nêu những ý chính nào?
Trả lời rút gọn:
Để viết bài giới thiệu về nhân vật Quang Trung trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh, em sẽ nêu những ý chính:
- Giới thiệu khái quát thông tin về nhân vật (tên, thời đại)
- Phẩm chất con người của ông. (Tính cách, tài năng)
- Những chiến công của ông.