Slide bài giảng ngữ văn 8 cánh diều bài 4 Đọc 1: Đổi tên cho xã

Tóm lược nội dung

VĂN BẢN. ĐỔI TÊN CHO XÃ

CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Đoạn chữ in nghiêng mở đầu này có nhiệm vụ gì?

Trả lời rút gọn:

Nhiệm vụ: Giới thiệu về bối cảnh xảy ra câu chuyện.

Câu 2: Mục đích của cuộc họp là gì?

Trả lời rút gọn:

Mục đích: Thông báo việc xã đổi tên thành xã Hùng Tâm, phố Cà, thủ phủ của sẽ thành thị trấn Hùng Tâm.

Câu 3: Tên mới của xã khác gì tên cũ?

Trả lời rút gọn:

Tên mới của xã là Hùng Tâm hay hơn và có ý nghĩa hơn cái tên Cà và Cà Hạ.

Câu 4: Vì sao một số dòng chữ được in nghiêng và để trong ngoặc đơn?

Trả lời rút gọn:

Một số dòng chữ được in nghiêng và để trong ngoặc đơn được dùng để cụ thể hoá và miêu tả động tác mà diễn viên sẽ làm.

Câu 5. Tên các chức vụ được thay đổi ra sao?

Trả lời rút gọn:

Câu 6: Ngôn ngữ hài hước được thể hiện ở chi tiết nào?

Trả lời rút gọn:

Người hoạn lợn được mở một Trụ sở Hoạn lợn và được lấy với cái tên bớt thô là Trung tâm Triệt sản gia súc Hùng Tâm.

Câu 7: Ngôn ngữ của ông Nha ở đoạn này có gì gây cười?

Trả lời rút gọn:

- Ngôn ngữ của ông không phù hợp với một cuộc họp mang tính chất trang nghiêm. 

- Lời nói có nhiều từ ngữ không rõ nghĩa như: ta bung ra, ta bung ra pháo. 

- Ông muốn phát triển kinh tế nhưng những công việc vốn là lợi thế ở xã lại triệt để vất bỏ, chuyển sang sản xuất pháo, thứ mà chính những người nhận nhiệm vụ quản lí cũng không hiểu rõ. 

- Ông Nha càng cố nói những từ khoa học, thì càng lộ ra nhiều sự thiếu hiểu biết của mình.

Câu 8: Dự đoán kết quả đổi mới xã ông Nha.

Trả lời rút gọn:

Theo em, đời sống nhân dân sẽ ngày một khó khăn hơn trước. 

CÂU HỎI CUỐI BÀI

Câu 1: Nội dung chính của văn bản Đổi tên cho xã là gì? Nội dung đoạn trích này liên quan như thế nào với tên vở kịch Bệnh sĩ?

Trả lời rút gọn:

• Nội dung chính của văn bản Đổi tên cho xã là cuộc họp thông báo những đổi mới của xã Hùng Tâm từ tên xã đến chức vụ của một số người. 

• Đoạn trích "Đổi tên cho xã" là phần mở đầu của vở kịch "Bệnh sĩ". Mối quan hệ được thể hiện ở chỗ những người có chức quyền thì ham thành tích, thích sĩ diện mà thay đổi một cách không khoa học, thay đổi linh tinh, lấy những cái tên mĩ miều thay cho những cái tầm phào. Kết quả chẳng thay đổi được gì lại làm cuộc sống nhân dân càng thêm khó khăn.

Câu 2: Quan sát văn bản và chỉ ra cách trình bày kịch bản có gì khác với cách trình bày một truyện ngắn, bài kí hoặc thơ. Nhận biết các chỉ dẫn sân khấu (các dòng chữ in nghiêng đặt trong ngoặc đơn) và chức năng của các chỉ dẫn ấy. 

Trả lời rút gọn:

- Văn bản hài kịch chủ yếu là lời đối thoại giữa các nhân vật với nhau, đan xen vào đó là một số câu văn miêu tả hành động mà các nhân vật sẽ làm. 

- Ngôn ngữ trong văn bản hài kịch cũng thường là ngôn ngữ hài hước, gây cười. 

Câu 3: Hãy phân tích một số đặc điểm hài kịch được thể hiện rõ ở văn bản Đổi tên cho xã.

Trả lời rút gọn:

Câu 4: Nhân vật ông Chủ tịch xã Toàn Nha tiêu biểu cho kiểu người nào trong xã hội? Hãy phân tích đặc điểm tính cách của nhân vật này.

Trả lời rút gọn:

• Nhân vật ông Chủ tịch xã Toàn Nha tiêu biểu cho kiểu người thích sống giả dối trong xã hội.

• Ông Nha là một người đầy giả dối và tham vọng mù quáng. Ông ao ước xây dựng và phát triển một cộng đồng khoa học, nhằm tạo dựng danh tiếng cho mình và so sánh với các cộng đồng khác, cũng như để thể hiện sự xuất sắc trước cấp trên. Tuy nhiên, ông chỉ tìm hiểu các nơi khác một cách cẩu thả, thiếu sự phân tích thực tế về tình hình xã hội của mình trước khi thực hiện các cải cách vội vã. Ông khao khát phát triển kinh tế nhưng lại bỏ qua các yếu tố cơ bản cần thiết cho cuộc sống của người dân trong khu vực. Ông thường sử dụng ngôn từ khoa mực, phức tạp như "Quy mô khoa học, thay đổi hiện đại..." nhưng thực tế, những lời ông nói chỉ là hư vô và không có sự thực tế. Ông thường trao quyền và vị trí một cách rộng rãi, nhưng không có kết quả đáng kể, và ngay cả những người giữ chức vụ đó cũng không hiểu rõ nhiệm vụ của mình.

Câu 5: Theo em, văn bản Đổi tên cho xã đã nêu lên và phê phán hiện tượng gì? Điều đó còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay không?

Trả lời rút gọn:

Theo em, văn bản Đổi tên cho xã đã nêu lên và phê phán một hiện tượng nhức nhối trong xã hội Việt Nam, đó là thích sĩ diện. 

Điều đó tồn tại từ rất lâu trước đây mà đến nay vẫn là một hiện tượng phổ biến trong xã hội.

Câu 6: Bằng trải nghiệm của bản thân, em hãy nêu một số ý nói về tác hại của “bệnh sĩ” trong cuộc sống.

Gợi ý:

"Bệnh sĩ" là một trong những vấn đề đáng lo ngại trong xã hội hiện nay. Hiện tượng này hiện diện ở nhiều nơi và có nhiều hình thức khác nhau, nhưng chung quy lại, chúng đều gây tác động tiêu cực đến sự phát triển của xã hội. "Bệnh sĩ" khiến con người luôn cạnh tranh với nhau về thành tích, mong muốn tỏ ra xuất sắc hơn, nổi bật hơn so với người khác. Họ sẵn sàng nói dối, làm việc không trung thực, thậm chí vi phạm chỉ để tỏ ra giỏi, tài năng hơn người. Ví dụ, nhiều người có thu nhập thấp nhưng trên mạng xã hội lại muốn được người khác ca tụng, và họ sẵn lòng tiêu tiền lớn, thậm chí vay mượn với lãi suất cao để mua hàng hiệu, đi du lịch, để khoe ảnh... Nhưng hậu quả là họ tích tụ nợ nần, sống trong cảnh túng quẫn và sẵn lòng liều lĩnh. Một số người thậm chí sẵn sàng trộm cắp, cướp đoạt hoặc thậm chí tự tử. Tất cả những việc này đều gây loạn trật tự xã hội.