Slide bài giảng Ngữ văn 12 chân trời Bài 4: Ngõ Tràng An (Vân Long)

Tóm lược nội dung

BÀI 4. SỰ THẬT VÀ TRANG VIẾT

ĐỌC KẾT NỐI CHỦ ĐIỂM. NGÕ TRÀNG AN

Câu 1: Trong bài thơ có một hay hai nhân vật “tôi"?

Bài làm rút gọn:

Trong bài thơ có một nhân vật tôi.

Câu 2: Hình ảnh nhân vật “tôi" ngày bé được gợi tả như thế nào trong bài thơ?

Bài làm rút gọn:

Là cậu bé nghịch ngợm, chọc ghẹo cô bạn thân của mình.

Câu 3: Tìm những hình ảnh thể hiện sự đan xen giữa hiện tại và quá khứ. Nhận xét về cách kết hợp đó.

Bài làm rút gọn:

- Hình ảnh: “Tôi gặp lại tôi/ Luồn cột đèn đầu ngõ", “Suốt năm mươi năm”, “Hoa đại đầu thế kỉ/ Rụng vào tôi - bây - giờ"

- Nhận xét: thể hiện tình cảm của tác giả đối với quê hương, sự trầm tư, suy lắng.

Câu 4: Trình bày cách hiểu của bạn về hai câu thơ cuối của bài thơ. Gợi cho người đọc cảm giác hoài niệm về quá khứ.

Bài làm rút gọn:

Hai câu thơ gợi lên nhiều cảm xúc và suy tư sâu sắc. Câu thơ không chỉ nói về sự rụng rơi của hoa đại vào khoảnh khắc hiện tại của người nói, mà còn ẩn chứa ý nghĩa về sự chuyển giao, tiếp nối giữa quá khứ và hiện tại. “Hoa đại” ở đây có thể được hiểu là biểu tượng của vẻ đẹp thuần khiết, của những giá trị văn hóa, tinh thần đẹp đẽ từ quá khứ. 

“Hoa đại đầu thế kỉ” còn gợi nhớ đến một thời kỳ lịch sử đã qua, những giá trị truyền thống lâu đời. Khi những giá trị ấy “rụng vào tôi - bây - giờ”, nó như một lời nhắc nhở về trách nhiệm của thế hệ hiện tại trong việc gìn giữ và phát huy những di sản văn hóa, tinh thần đó. Đồng thời, đây cũng là sự giao thoa giữa cái tôi cá nhân và dòng chảy lịch sử, giữa cá nhân với cộng đồng, giữa truyền thống và hiện đại.

Nhà thơ đã sử dụng hình ảnh “hoa đại” một cách tinh tế để thể hiện sự liên kết giữa con người với thời gian và không gian, giữa cá nhân với những giá trị văn hóa của dân tộc. Đây không chỉ là sự cảm nhận về một loài hoa, mà còn là sự chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc sống, về mối liên hệ giữa con người và thế giới xung quanh họ. Câu thơ vừa mang tính chất trữ tình, vừa có sức mạnh triết lý, thể hiện tầm nhìn và tư duy sâu sắc của nhà thơ.

Câu 5: Nét độc đáo của kết cấu bài thơ này là gì?

Bài làm rút gọn:

- Kết cấu hiện tại - quá khứ - hiện tại đan xen

- Thể thơ tự do