Slide bài giảng HĐTN 11 chân trời (bản 2) Chủ đề 2: Làm chủ cảm xúc và các mối quan hệ (phần 1)

Tóm lược nội dung

CHỦ ĐỀ 2. HOẠT ĐỘNG 1, 2, 3

KHỞI ĐỘNG

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Nhìn hành động đoán tên cảm xúc”.

- GV nêu luật chơi: GV chia lớp thành 2 đội với 2 lượt chơi; mỗi đội sẽ có 5 cảm xúc được diễn tả bằng hành động để đội bạn gọi tên cảm xúc. Sau 2 lượt chơi, đội nào đoán được nhiều cảm xúc của đội bạn hơn sẽ là đội chiến thắng.

Một số gợi ý về cảm xúc để HS có thể diễn tả bằng hành động:

+ Hạnh phúc

+ Vui sướng

+ Cô đơn

+ Đau buồn

+ Lo lắng

+ Hoảng sợ

+ Bực bội

+ Tuyệt vọng

+...

A. NỘI DUNG BÀI HỌC GỒM

• Phát triển mối quan hệ tốt đẹp với thầy cô và các bạn 
• Làm chủ mối quan hệ với các bạn ở trường 
• Làm chủ và kiểm soát các mối quan hệ qua mạng xã hội 
• Luyện tập
• Vận dụng

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Phát triển mối quan hệ tốt đẹp với thầy cô và các bạn 

a. Tổ chức cuộc thi “Ai nhanh hơn”

Tham gia trò chơi: Mỗi thành viên của 2 đội chuyển phấn cho nhau và viết lên bảng những việc làm để phát triển mối quan hệ tốt đẹp với thầy cô, các bạn. Trong vòng 3 phút, đội nào viết được đúng và nhiều hơn thì đội đó chiến thắng.

Nội dung ghi nhớ:

- Các việc làm phát triển mối quan hệ tốt đẹp với thầy cô:

+ Hỏi thăm thầy cô về sức khỏe, công việc, gia đình,..

+ Ứng xử lễ phép với thầy cô;

+ Hoàn thành bài tập, nhiệm vụ được giao;

+ Nhờ thầy cô tư vấn về học tập, hướng nghiệp, tình cảm,...

+ Gửi lời chúc và bày tỏ lòng biết ơn thầy cô vào dịp lễ, Tết;

+ Mời thầy cô tham gia vào các hoạt động văn nghệ, thể thao,...

- Các việc làm phát triển mối quan hệ tốt đẹp với các bạn:

+ Hướng dẫn các bạn học chưa tốt;

+ Giúp đỡ các bạn có gia đình khó khăn;

+ Hỏi thăm khi các bạn bị ốm;

+ Tham gia các hoạt động thể thao cùng các bạn;

+ Chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ cùng các bạn;

+ Học hỏi, tiếp thu những việc làm tốt từ các bạn;

+....

b. Trao đổi về những việc làm để phát triển mối quan hệ với thầy cô và các bạn

Trình bày:

+ Nhóm 1: Tại sao phát biểu xây dựng bài là cách để phát triển mối quan hệ với thầy cô?

+ Nhóm 2: Tại sao hoàn thành bài tập được giao là việc làm để phát triển mối quan hệ với thầy cô?

+ Nhóm 3: Tại sao tuân thủ nội quy lớp học là việc làm để phát triển mối quan hệ với thầy cô?

+ Nhóm 4: Giúp đỡ bạn đúng lúc có phải là cách phát triển mối quan hệ với bạn không? Vì sao?

+ Nhóm 5: Can ngăn khi bạn có ý định thực hiện một việc làm chưa tích cực có phải là cách phát triển mối quan hệ với bạn không? Vì sao?

+ Nhóm 6: Vị tha khi các bạn mắc lỗi và nhận, sửa lỗi khi mình sai có phải là cách phát triển mối quan hệ với các bạn không? Vì sao?

Nội dung ghi nhớ:

Một số cách để phát triển mối quan hệ với thầy cô:

- Tích cực phát triển xây dựng bài;

- Luôn hoàn thành bài tập được giao;

- Chấp hành đúng, tuân thủ nội quy lớp học;

- ...

Một số cách để phát triển mối quan hệ với bạn bè:

- Mời bạn cùng học, cùng tham gia hoạt động, cùng chơi và thực hiện các sở thích chung;

- Lắng nghe và dành cho nhau những lời khuyên tốt đẹp,

- Thể hiện thái độ thân thiện, cởi mở và hòa đồng với bạn,

- Khen ngợi và khích lệ những điểm mạnh, thành tích mà bạn đạt được.

- ...

c. Thực hành phát triển mối quan hệ tốt đẹp với thầy cô và các bạn trong các tình huống

Xử lí tình huống:

+ Tình huống 1: Nếu em là thành viên của lớp, em sẽ đưa ra ý kiến gì?

+ Tình huống 2: Nếu là Đ, em sẽ làm gì?

Nội dung ghi nhớ:

Để duy trì và phát triển mối quan hệ với thầy cô và các bạn, mỗi HS cần chủ động, tích cực thực hiện những cách đã được tìm hiểu.

Tình huống 1:

HS có thể đưa ra ý kiến giao tiếp, ứng xử trong tình huống này như sau:

+ Giao tiếp, ứng xử với thầy cô giáo dạy thay: HS cần hợp tác, chú ý học tập, nghe giảng và hỗ trợ thầy cô khi cần thiết. 

+ Giao tiếp, ứng xử với thầy giáo bị ốm: HS dành thời gian để hỏi thăm tình hình sức khoẻ của thầy hỗ trợ thầy khi cần, động viên tinh thần để thầy chóng khỏe bệnh,...

Tình huống 2:

+ Trong tình bạn không tránh khỏi những lúc giận hờn, nghỉ chơi,... chính những tình huống như vậy càng giúp ta có thêm cơ hội đề nhìn lại mình, nhìn lại tình bạn. 

+ Trong tình huống này, Đ đã biết mình sai nên cần chủ động xin lỗi, giảng hoà với bạn.

d. Chia sẻ cảm xúc trong một tình huống mà em đã phát triển được mối quan hệ tốt đẹp với thầy cô hoặc các bạn

Trình bày: Em hãy viết báo cáo kết quả vận dụng các cách để phát triển

Nội dung ghi nhớ:

Khi đã làm chủ và phát triển được các mối quan hệ một cách tốt đẹp thì cuộc sống của chúng ta sẽ trở nên vui vẻ, hạnh phúc và tích cực hơn.

2. Làm chủ mối quan hệ với các bạn ở trường

a. Thảo luận về các cách để làm chủ mối quan hệ với các bạn ở trường

Trình bày: Em hãy cho biết các cách để làm chủ mối quan hệ với các bạn ở trường.

Nội dung ghi nhớ:

Các cách để làm chủ mối quan hệ với các bạn ở trường:

- Chủ động kết bạn;

- Hiểu cảm xúc của bản thân và các bạn để ứng xử phù hợp;

- Từ chối những yêu cầu hay lời mời không phù hợp;

- Không để các mối quan hệ với bạn gây ảnh hưởng đến việc học tập và cuộc sống;

- ...

b. Thực hành làm chủ mối quan hệ với bạn trong các tình huống

Xử lí tình huống: 

+ Tình huống 1:  Nếu là B, em sẽ quyết định như thế nào?

+ Tình huống 2: Nếu là K, em sẽ làm gì?

+ Tình huống 3: Nếu là N, em sẽ làm gì?

Nội dung ghi nhớ:

Làm chủ mối quan hệ với các bạn giúp HS làm chủ được bản thân, giúp cho mọi người gần gũi hơn, không xảy ra những hiểu nhầm và tình huống không phù hợp xảy ra, làm ảnh hưởng tới mối quan hệ đó.

Tình huống 1:

Nếu là B, em có thể:

+ Trước lời khuyên của H, suy nghĩ để nhận ra nhóm không chú tâm học hành thi khi chơi chung cũng sẽ bị ảnh hưởng nên không tham gia nhóm này nữa.

+ Khuyên nhóm nên chú ý đến việc học và định hướng cho nhóm chú ý vào việc học tập (đây là cách làm rất tốt).

Tình huống 2:

Nếu là K, em có thể:

+ Khi nghe thông tin về bạn thân, cần cân nhắc các thông tin được nghe, mục đích của người đưa tin.

+ Đặc biệt, xem xét mối quan hệ của bạn thân với em, sự ứng xử của em và bạn thân dành cho nhau để đứng ra bảo vệ bạn thân trước các tin đồn hoặc làm rõ các thông tin mà các bạn nói về bạn thân.

Tình huống 3:

Nếu là N, em có thể:

+ Sẽ không tham gia vào nhóm để bàn tán chuyện riêng của người khác.

+ Khuyên các bạn trong nhóm không nên mang chuyện riêng của người khác ra bàn tán.

c. Chia sẻ cảm xúc của em khi làm chủ được mối quan hệ với các bạn ở trường

Trình bày: Em hãy viết báo cáo kết quả vận dụng các cách để phát triển mối quan hệ tốt đẹp với các bạn ở trường.

Nội dung ghi nhớ:

- Làm chủ được mối quan hệ với các bạn ở trường giúp em trở nên vui vẻ, hạnh phúc và luôn có được những người bạn tốt sát cánh, giúp đỡ mình khi mình cần.

- Cuộc sống không bị tẻ nhạt.

3. Làm chủ và kiểm soát các mối quan hệ qua mạng xã hội

a. Xác định lợi ích và nguy cơ có thể gặp phải khi kết bạn qua mạng xã hội

Trình bày: 

+ Viết những lợi ích khi tham gia mạng xã hội

+ Viết những nguy cơ khi tham gia mạng xã hội.

Nội dung ghi nhớ:

Lợi ích của việc kết bạn qua mạng xã hội:

- Tạo sự thư giãn, giảm căng thẳng.

- Có thêm bạn mới.

- Chia sẻ chuyện vui.

- Chia sẻ những điều tích cực trong cuộc sống.

Nguy cơ của việc kết bạn qua mạng xã hội:

- Bị mạo danh.

- Bị quấy rối, đe dọa.

- Bị làm nhục, ảnh hưởng đến danh dự.

- Mất thời gian và dễ bị sao nhãng học tập.

b. Thảo luận về các biện pháp nhằm làm chủ và kiểm soát mối quan hệ qua mạng xã hội 

Trình bày: Em hãy cho biết những biện pháp làm chủ và kiểm soát mối quan hệ qua mạng xã hội.

Nội dung ghi nhớ:

Một số cách làm chủ và kiểm soát mối quan hệ qua mạng xã hội:

- Chọn bạn để kết bạn trên mạng xã hội:

+ Là người quen biết;

+ Hạn chế kết bạn với người lạ, người nước ngoài;

-  Không chia sẻ những hình ảnh nhạy cảm, thông tin quan trọng của bản thân lên mạng xã hội:

+ Không đưa thông tin cá nhân: số điện thoại, email, địa chỉ trường lớp, nhà ở lên mạng xã hội cho những người bạn trên mạng xã hội mới quen. + Không chia sẻ, gửi ảnh nhạy cảm của mình cho bạn bè trên mạng xã hội.

- Huỷ kết bạn và chặn tài khoản của những bạn bè trên mạng xã hội có ý đồ quấy rối, bắt nạt mình:

+ Hạn chế nói chuyện, chia sẻ với những người mới kết bạn trên mạng xã hội.

+ Huỷ kết bạn và chặn tài khoản khi họ bắt nạt mình.

- Không chia sẻ, bình luận, nhắn những thông tin nhằm mục đích bôi nhọ, làm nhục người khác trong nhóm bạn bè trên mạng xã hội:

+ Chú ý đến những nội dung khi chia sẻ, bình luận với những người bạn trên mạng xã hội.

+ Không tham gia nhóm, nhắn tin bôi nhọ, làm nhục người khác.

+ Khi tham gia nhóm có dấu hiệu bị bắt nạt hoặc có ý đồ xấu hãy rời nhóm, xóa và chặn nhóm đó.

- Báo với thầy cô, bố mẹ, người thân khi bị bắt nạt, tấn công qua mạng xã hội. Khi nhận thấy bạn bè qua mạng xã hội bắt nạt, tấn công hãy báo với bố mẹ, thầy cô và lực lượng chức năng.

c. Đóng vai xử lí tình huống thể hiện cách làm chủ và kiểm soát mối quan hệ trên mạng xã hội của em

Xử lí tính huống:

+ Nhóm 1, 2: Đóng vai xử lí tình huống 1: Nếu là M, em sẽ làm gì?

+ Nhóm 3, 4: Đóng vai xử lí tình huống 2: Nếu là N, em sẽ làm gì?

Nội dung ghi nhớ:

HS phải luôn cân nhắc, kiểm soát các mối quan hệ trên mạng xã hội để tránh những trường hợp xấu ảnh hưởng tới bản thân.

Tình huống 1:

Nếu là M, em cần:

+ Cảnh giác với các tin nhắn của người lạ, không nhắn tin lại để tránh bị dụ dỗ.

+ Khi bị dụ dỗ, ngay lập tức huỷ kết bạn; báo với bố mẹ, người thân, thầy cô, lực lượng chức năng khi bị uy hiếp.

+ Luôn suy nghĩ: “Không có công việc nào đơn giản, lương cao mà không cần học tập”.

Tình huống 2:

Nếu là N, em cần:

+ Khi thấy nhóm không còn thực hiện đúng mục tiêu ban đầu, không nhắn tin, không bàn tán và huỷ không tham gia nhóm.

+ Khi bị chế nhạo, công kích hay bắt nạt nên báo với bố mẹ, người thân, bạn bè và thầy cô để nhận được sự hỗ trợ.

d. Chia sẻ cách mà em đã làm chủ và kiểm soát được các mối quan hệ qua mạng xã hội

Trình bày: Em hãy viết báo cáo kết quả vận dụng các cách để kiểm soát mối quan hệ qua mạng xã hội.

Nội dung ghi nhớ:

- Làm chủ và kiểm soát được các mối quan hệ qua mạng xã hội giúp HS có phương án kịp thời và phù hợp trước những tình huống xấu xảy ra.

- Có thêm được những người bạn tốt.

- Phát triển thêm nhiều mối quan hệ.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

- Hoàn thành bài tập trắc nghiệm sau:

1. Để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với thầy cô, em nên:

a) Luôn cãi lại thầy cô khi có ý kiến khác.

b) Chăm chỉ học tập và lễ phép với thầy cô.

c) Chỉ quan tâm đến những môn học mình thích.

d) Không cần phải quan tâm đến ý kiến của thầy cô.

2. Khi xảy ra mâu thuẫn với bạn bè, em nên:

a) Tránh mặt và không nói chuyện với bạn nữa.

b) Tìm cách giải quyết hòa bình, thông qua đối thoại.

c) Tìm cách trả thù bạn.

d) Bỏ qua mọi chuyện.

3. Để làm chủ mối quan hệ với các bạn trên mạng xã hội, em cần:

a) Chia sẻ mọi thông tin cá nhân lên mạng.

b) Kết bạn với tất cả mọi người mà mình gặp trên mạng.

c) Lựa chọn những người bạn đáng tin cậy để kết nối.

d) Không bao giờ sử dụng mạng xã hội.

4. Một dấu hiệu cho thấy mối quan hệ của em với bạn bè đang gặp vấn đề là:

a) Em luôn cảm thấy vui vẻ khi ở bên cạnh bạn bè.

b) Em và bạn bè thường xuyên chia sẻ với nhau.

c) Em cảm thấy cô đơn và bị cô lập.

d) Em và bạn bè luôn đồng ý với nhau về mọi việc.

5. Để duy trì mối quan hệ tốt đẹp với bạn bè, em nên:

a) Luôn đặt lợi ích bản thân lên hàng đầu.

b) Biết lắng nghe và chia sẻ với bạn bè.

c) Chỉ quan tâm đến những người bạn thân nhất.

d) Không cần phải duy trì bất kỳ mối quan hệ nào.

Gợi ý đáp án:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Hãy tìm hiểu và chia sẻ ngắn về kết quả của em trong cách làm chủ và kiểm soát mối quan hệ trên mạng xã hội của em