Soạn giáo án Toán 8 cánh diều Chương 6 Bài 2: Mô tả và biểu diễn dữ liệu trên các bảng, biểu đồ

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

NV1: Tìm hiểu một số dạng biểu đồ thống kê.

- GV triển khai HĐ1 cho HS suy nghĩ, thực hiện yêu cầu.

+ GV có thể đặt câu hỏi: Bằng kiến thức các môn học, kiến thức thực tế các em biết được những loại biểu đồ nào? Chúng có thể mô tả và biểu diễn cho dữ liệu được không?

- GV cho HS quan sát Biểu đồ Hình 3 và đọc Ví dụ 1

+ Biểu đồ Hình 3 là loại biểu đồ loại nào?

→ GV đặt câu hỏi hướng dẫn:

+ Các trục ngang, trục đứng biểu diễn cho các đại lượng nào?

+ Tìm và quan sát kinh ngạch xuất khẩu năm 2020, cho biết năm 2020 có kinh ngạch xuất khẩu là bao nhiêu tỉ đô la Mỹ?

- HS quan sát Hình 4, thảo luận nhóm đôi đọc và thực hiện Ví dụ 2 dưới sự hướng dẫn của GV.

+ Xác định cột nào là cột biểu diễn cho GDP của Việt Nam, cột nào biểu diễn cho GDP của Singapore?

+ Xác định cột biểu diễn cho GDP năm 2019, sau đó xác định tổng GDP của Việt Nam và Singapore.

+ Tổng GDP chính là số liệu được thể hiện trên đỉnh mỗi cột.

- HS thực hiện Luyện tập 1 và trình bày vào vở.

+ Cách xác định thực hiện giống với cách xác định ở Ví dụ 2.

+ GV chỉ định một số HS đứng tại chỗ trình bày cách xác định GDP mỗi nước qua các năm.

- GV hướng dẫn HS thực hiện tìm hiểu Ví dụ 3.

+ GV giới thiệu Biểu đồ Hình 5 chính là dạng biểu đồ Đoạn thẳng.

• Trục ngang thể hiện: Thời điểm (h)

• Trục đứng thể hiện: Nhiệt độ (ᵒC)

+ Xác định thời điểm 9h: Chính là điểm 9 trên trục ngang.

+ Từ điểm 9, dóng song song với chiều của trục đứng đến khi cắt đoạn gấp khúc.

+ Từ điểm cắt, dóng song song với trục ngang đến khi cắt trục đứng.

+ Đọc số chỉ tại điểm cắt trên trục đứng

- GV triển khai Ví dụ 4 và giới thiệu biểu đồ Tròn cho HS. HS thực hiện yêu cầu của Ví dụ.

+ Quan sát trên biểu đồ vị trí của Châu Á, đọc tỉ số phần trăm điện tích được thể hiện trong vị trí đó.

NV2: Tìm hiểu lựa chọn và biểu diễn dữ liệu vào bảng, biểu đồ thích hợp

- GV triển khai HĐ2 cho HS thảo luận nhóm đôi thực hiện HĐ.

+ GV chỉ định một số HS phát biểu ý kiến đáp án cho câu a.

+ Dựa vào kiến thức, phương pháp đã thực hiện ở các Ví dụ 1, 2, 3, 4 phần 1, HS tự thực hiện.

GV mời 1 HS trình bầy đáp án.

+ GV nhận xét và chốt đáp án.

- GV nêu một số Nhận xét để lưu ý cách lựa chọn biểu đồ cho HS.

- HS thực hiện tìm hiểu và thực hiện Ví dụ 5

+ Để thể hiện, hoặc so sánh hai đối tượng cùng thực hiện một vấn đề nào đó (Lớp 8A và 8B cùng đăng kí tham giác CLB bóng đá và CLB bóng rổ), ta sử dụng biểu đồ cột ghép.

+ Dựa vào số liệu để đánh giá hoàn thiện được biểu đồ Hình 8.

- GV cho HS thực hiện Luyện tập 2 sau đó đối chiếu kết quả với ban cùng bàn.

+ GV mời 1 HS trình bày câu trả lời.

- HS thực hiện đọc – hiểu Ví dụ 6 theo hướng dẫn trong SGK và trình bày lại vào vở.

+ GV chỉ định một số HS trình bày lại và giải thích các bước làm Ví dụ.

- GV hướng dẫn HS thực hiện Ví dụ 7

+ Đối với những dữ liệu cho dưới dạng tỉ lệ phần trăm, ta sẽ dùng loại biểu đồ tròn để biểu diễn dữ liệu đó.

+ Hình 12 được chia ra làm bao nhiêu hình quạt? Mỗi hình quạt là bao nhiều %?

Từ đó ta có thể vẽ được biểu đồ dựa trên số % mỗi loại thi đua.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

- HĐ cá nhân: HS suy nghĩ, hoàn thành vở.

- HĐ cặp đôi, nhóm: các thành viên trao đổi, đóng góp ý kiến và thống nhất đáp án.

Cả lớp chú ý thực hiện các yêu cầu của GV, chú ý bài làm các bạn và nhận xét.

- GV: quan sát và trợ giúp HS. 

Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

- HS trả lời trình bày miệng/ trình bày bảng, cả lớp nhận xét, GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm 

+ Các dạng biểu đồ thống kê.

+ Lựa chọn và biểu diễn dữ liệu vào bảng, biểu đồ thích hợp.

I. Biểu diễn dữ liệu trên các bảng và biểu đồ thống kê

1. Một số dạng biểu đồ thống kê

HĐ1

Ta có thể sử dụng những dạng biểu đồ thống kê như: biểu đồ cột/cột kép, biểu đồ đoạn thẳng, biểu đồ tranh, biểu đồ hình quạt tròn,... để mô tả và biểu diễn dữ liệu. 

Ví dụ 1: (SGK – tr. 9)

Hướng dẫn giải (SGK – tr.9)

Ví dụ 2: (SGK – tr.9+10)

Hướng dẫn giải (SGK – tr.9+10)

Luyện tập 1

- Trong Ví dụ 2, ta đã xác định được cột màu xanh là GDP của Việt Nam; cột màu cam là GDP của Singapore.

+ GDP của mỗi nước, qua mỗi năm được thể hiện trên đỉnh mỗi cột của nước đó.

+ GDP Việt Nam từ 2016 đến 2018 là: 205,3;

223,7;245,2 tỉ đô la Mỹ.

+ GDP Singapore từ 2016 đến 2018 là: 318,7;

341,9;373,2;372,1 tỉ đô là Mỹ.

Ví dụ 3: (SGK – tr.10)

Hướng dẫn giải (SGK – tr.10)

Ví dụ 4: (SGK – tr.11)

Hướng dẫn giải (SGK – tr.11)

2. Lựa chọn và biểu diễn dữ liệu vào bảng, biểu đồ thích hợp

HĐ2

a) Ta chọn biểu đồ đoạn thẳng hoặc biểu đồ cột để biểu diễn dữ liệu trên.

b) 

Nhận xét

- Để biểu diễn dữ liệu thống kê, ta cần lựa chọn bảng, biểu đồ thích hợp.

- Để có thể hoàn thiện được biểu đồ thống kê (hoặc bảng thống kê) đã lựa chọn, ta cần biểu diễn được dữ liệu vào biểu đồ (hoặc bảng) đó. Muốn vậy, ta cần biết cách xác định mỗi yếu tố của biểu đồ (hoặc bản) thống kê đó.

Ví dụ 5: (SGK – tr.12)

Hướng dẫn giải (SGK – tr.12)

Luyện tập 2

Bảng thống kê biểu diễn dữ liệu là:

Ví dụ 6: (SGK – tr.12)

Hướng dẫn giải (SGK – tr.13)

Ví dụ 7: (SGK – tr.13)

Hướng dẫn giải (SGK – tr.13)