Soạn giáo án điện tử ngữ văn 11 Cánh diều Bài 2 Đọc 1: Nguyễn Du - Cuộc đời và sự nghiệp

Nội dung giáo án

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐÃ ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Hãy kể một số tác phẩm viết về nhà thơ Nguyễn Du?

BÀI 2:  THƠ VĂN NGUYỄN DU

NGUYỄN DU – CUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP

NỘI DUNG BÀI HỌC

TÌM HIỂU TRI THỨC NGỮ VĂN

Bối cảnh lịch sử, môi trường gia đình, cuộc đời tác giả với việc đọc hiểu thơ văn.

Nghệ thuật Truyện Kiều

KHÁM PHÁ VĂN BẢN

Tìm hiểu chung

Tìm hiểu chi tiết

Tổng kết

1. TÌM HIỂU TRI THỨC NGỮ VĂN

Trả lời câu hỏi

Trình bày sơ lược về bối cảnh, môi trường gia đình cũng như cuộc đời tác giả với việc đọc hiểu thơ văn?

Nghệ thuật nổi bật trong Truyện Kiều?

1. Bối cảnh lịch sử, môi trường gia đình, cuộc đời tác giả với việc đọc hiểu thơ văn

Bối cảnh lịch sử môi trường gia đình là yếu tố khách quan ảnh hưởng đến cuộc đời, con người và sáng tác của tác giả.

Cuộc đời con người nhà văn là yếu tố chủ quan tác động trực tiếp đến sáng tác văn chương.

Tác phẩm là “tấm gương phản chiếu” tác giả và thời đại.

• Cần vận dụng những kiến thức bối cảnh lịch sử, gia đình, cuộc đời, con người nhà văn để đọc hiểu tác phẩm.

2. Nghệ thuật Truyện Kiều

• Thể loại: Truyện thơ Nôm
• Kết cấu: 3 phần
  • Gặp gỡ
  • Thử thách
  • Đoàn tụ
• Nhân vật: Truyện Kiều có những sáng tạo trong việc xây dựng nhân vật so với nhiều truyện thơ Nôm
  • Nhân vật tốt
  • Nhân vật xấu

> Tính cách nhân vật được khắc họa với cả dáng vẻ bên ngoài và đời sống nội tâm.

• Người kể chuyện: Người kể chuyện ở truyện thơ Nôm đa phần là ngôi thứ 3.
• Nghệ thuật miêu tả:
  • Trong Truyện Kiều thiên nhiên là đối tượng thẩm mỹ được miêu tả chân thực, sinh động.
  • Nhân vật chính diện được miêu tả bằng bút pháp ước lệ tượng trưng, lí tưởng hóa, nhân vật phản diện được miêu tả bằng bút pháp tả thực.
• Ngôn ngữ
  • Ngôn ngữ đời sống
  • Ngôn ngữ văn học dân gian
  • Ngôn ngữ bác học từ kết tinh sách vở

1. KHÁM PHÁ VĂN BẢN
2. Tìm hiểu chung

THẢO LUẬN NHÓM

• Nhóm 1: Trình bày những hiểu biết sơ lược của em về tác giả Nguyễn Du?
• Nhóm 2: Kể tên một số tác phẩm của ông mà em biết?

Tác giả Nguyễn Du

• Nguyễn Du là tác giả văn học, danh nhân văn hóa lớn của dân tộc.
• Ông là người có đóng góp vô cùng lớn cho nền văn học trung đại Việt Nam và có ảnh hưởng sâu sắc đến văn học sau này.
• Một số tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Du mà em đã từng biết: Truyện Kiều, Độc tiểu thanh kí,….

2. Tìm hiểu chi tiết

• Tiểu sử tác giả

Trả lời câu hỏi

• Giới thiệu về tiểu sử của tác gia Nguyễn Du?
• Việc trải qua nhiều biến cố của lịch sử cũng như thăng trầm của cuộc đời đã có ảnh hưởng thế nào đến sáng tác của Nguyễn Du?

• Tên: Nguyễn Du (1765 -1820), hiệu là Thanh Hiên, Chữ là Tố Như
• Quê quán: Tiên Điền – Nghi Xuân – Hà Tĩnh.
• Sinh ra trong gia đình có truyền thống khoa bảng và có truyền thống văn hóa.
• Cha là Nguyễn Nghiễm (1708 -1775) đỗ tiến sĩ từng giữ chức tể tướng. Mẹ là Trần Thị Tần. Anh là Nguyễn Khán đỗ tiến sĩ.
• Nguyễn Du lớn lên khi hoàn cảnh lịch sử, xã hội có những biến đổi “kinh thiên động địa”:
  • Thời đại sụp đổ của triều đình Vua Lê – Chúa Trịnh
  • Cuộc khởi nghĩa Tây Sơn giành thắng lợi
  • Triều Nguyễn được thiết lập
• Nguyễn Du có một cuộc đời thăng trầm khi thì làm quan, lúc ở ẩn,…

>  Cuộc sống thăng trầm cùng những biến cố lịch sử kinh thiên động địa như một thứ chất xúc tác, nguyên liệu cho Nguyễn Du một trí tuệ thông thái, một tâm hồn nghệ sĩ phong phú.

• Những đóng góp của Nguyễn Du không chỉ có ý nghĩa với văn hóa, văn học mà còn mang tầm vóc quốc tế.
• Năm 1965 ông được Hội đồng hòa bình Thế giới tổ chức kỉ niệm 200 năm ngày sinh Danh nhân văn hóa – nhà thơ Nguyễn Du.
• Năm 2013 ông được tổ chức Giáo dục – Khoa học và văn hóa của Liên hợp quốc chọn là nhân vật văn hóa được thế giới vinh danh.
• Năm 2015 toàn thế giới kỉ niệm 250 năm ngày sinh của đại thi hào.

• Nguyễn Du – đại thi hào dân tộc

THẢO LUẬN NHÓM