Soạn giáo án điện tử ngữ văn 11 Cánh diều Bài 1 Đọc 3: Tôi yêu em

Nội dung giáo án

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Em đã từng đọc bài thơ nào của nhà thơ Pu-skin chưa? Kể tên 1 số tác phẩm mà em biết?

Ta nhớ biển trước khi bão đến

Con đường mùa đông

BÀI 1. TRUYỆN VÀ THƠ

VĂN BẢN 3. TÔI YÊU EM

NỘI DUNG BÀI HỌC

Tìm hiểu chung

Tác giả

Tác phẩm

Tìm hiểu chi tiết

Những mâu thuẫn giằng xé trong tâm trạng nhân vật trữ tình

Nỗi đau khổ tuyệt vọng của nhân vật trữ tình

Sự cao thượng chân thành của nhân vật trữ tình

Tổng kết

Nội dung

Nghệ thuật

PHẦN 1. TÌM HIỂU CHUNG

THẢO LUẬN NHÓM

• Trình bày hiểu biết của em về tác giả Pu-skin?
• Trình bày hoàn cảnh ra đời của tác phẩm Tôi yêu em? Xác định chủ đề của bài thơ?
• Ý nghĩa nhan đề của tác phẩm?
• Xác định bố cục tác phẩm?

1. Tác giả

A – lếch –xan-đrơ Xéc-ghê-ê-vích Pu-skin

(1799 -1837)

• Được sinh ra trong một gia đình quý tộc lâu đời ở Mát-xcơ-va.
• Người đặt nền móng đầu tiên cho văn học hiện thực Nga thế kỉ XIX
• Các sáng tác thể hiện tuyệt đẹp tâm hồn nhân dân Nga cùng khát khao tự do và tình yêu.

MỘT SỐ TÁC PHẨM

Tôi yêu em

Ep-ghê –nhi Ô –nhê-ghin

Con đầm pích

2. Tác phẩm

Hoàn cảnh sáng tác:

• Khi làm việc tại Xanh Pê-téc-bua, Pu-Skin có cơ hội gặp gỡ với cô gái A.A Ô-lê-nhia xinh đẹp.
• Mùa hè năm 1828, Pu-skin ngỏ lời cầu hôn nhưng không được nhận lời
• Năm 1829, bài thơ ra đời như chuyện tình đơn phương thu nhỏ.

Chủ đề bài thơ: Tôn vinh phẩm giá con người.

• Con người biết yêu say đắm, yêu hết mình nhưng cũng rất chân thành đằm thắm.
• Trong tình yêu cũng có lúc đau khổ nhưng con người biết nhận tất cả đau khổ về mình, có lí trí sáng suốt, tỉnh táo để kìm nén tình cảm – nhất là tình yêu đơn phương.

Ý NGHĨA NHAN ĐỀ

• Nguyên bản bài thơ không có tên.
  • “Tôi yêu em” là do người dịch đặt.
• Nhan đề trong tiếng Nga có thể dịch thành nhiều nghĩa:
  • Tôi yêu em
  • Tôi yêu chị
  • Tôi yêu cô
  • Anh yêu em

Tôi yêu em

Phù hợp với sắc thái tình cảm vừa gần gũi vừa xa cách

Phù hợp với một bài thơ viết về tình yêu đôi lứa.

BỐ CỤC BÀI THƠ

Phần 1: Bốn câu đầu: Những mâu thuẫn giằng xé trong tâm trạng nhân vật trữ tình

Phần 2: câu 5 và 6: Thể hiện nỗi đau tuyệt vọng

Phần 3: Hai câu còn lại: Sự chân thành vị tha cao thượng của nhân vật trữ tình

PHẦN 2. TÌM HIỂU CHI TIẾT

1. Những mâu thuẫn giằng xé trong tâm trạng nhân vật trữ tình

Đọc bài thơ Tôi yêu em và trả lời câu hỏi:

• Tình yêu của nhân vật trữ tình dành cho em được thể hiện như thế nào?
• Mạch thơ ở khổ đầu có sự thay đổi đột ngột thể hiện điều gì?

Hai câu thơ đầu

Tôi yêu em: đến nay chừng có thể

Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai;

• Cách xưng hô: “tôi” èSắc thái trang trọng, vừa xa cách, vừa gần gũi.
• Tôi yêu em: Lời giãi bày, bộc bạch tình cảm chân thành thiết tha.
• Ngọn lửa tình: Hình ảnh ẩn dụ thể hiện tình yêu cháy bỏng, nồng nàn
• Giọng thơ có sự dè dặt, ngập ngừng trong lời thổ lộ: “có thể”; “chưa hẳn”

> Hai câu thơ là lời bày tỏ tình yêu chân thành, tha thiết của một trái tim thủy chung.

Hai câu thơ sau

Nhưng không để em bận lòng them nữa

Hay hồn em phải gợn bóng u hoài.

Giọng thơ thay đổi đột ngột 

“Nhưng”

Quan hệ tương phản

Tạo mâu thuẫn trong cảm xúc

• Không: quyết định chối bỏ dứt khoát
• Bận lòng, bóng u hoài: Sự éo le trong tình cảm của các nhan vật trữ tình.

Mâu thuẫn lí trí giữa lí trí và tình cảm

• Ngọn lửa tình yêu đang ngùn ngụt cháy
• Không để em phải bận lòng thêm nữa

> Vẻ đẹp nhân cách của nhân vật trữ tình: trung thực, chân thành, biết vượt qua thói vị kỉ để dành sự thanh thản cho người mình yêu

2. Nỗi đau khổ tuyệt vọng của nhân vật trữ tình