Soạn giáo án dạy thêm Ngữ văn 12 CTST Bài 5: Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra (N. Gô-gôn)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Nhiệm vụ 1: Hiểu biết chung về tác giả - tác phẩm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân, dựa vào kiến thức đã học về văn bản Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra, trả lời câu hỏi:

- Trình bày một số hiểu biết của em về tác giả N. Gô-gôn?

- Trình bày một số hiểu biết của em về văn bản Màn diễu hành – trình diễn quan thanh tra?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS vận dụng kiến thức đã học và trả lời câu hỏi.  

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 – 2 HS trình bày các nội dung:

+ Hiểu biết về tác giả?

+ Xuất xứ văn bản?

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới. 

Nhiệm vụ 2: Nhắc lại kiến thức bài học

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS cả lớp thành 3 nhóm mỗi nhóm 6-8 HS.

- GV yêu cầu các nhóm đọc văn bản Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra và trả lời câu hỏi:

+Tóm tắt các sự kiện diễn ra trong văn bản?

+ Hình thức độc thoại trong văn bản có tác dụng gì?

+ Xác định xung đột trong vở kịch?

+ Trình bày nhận xét về thủ pháp trào phúng thể hiện trong văn bản?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, vận dụng kiến thức đã học để thực hiện nhiệm vụ. 

- GV quan sát, hỗ trợ các nhóm (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 3 nhóm lần lượt trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu các nhóm lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến cho nhóm bạn (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 3: Tổng kết

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân:

 - Trình bày đặc sắc nội dung và nghệ thuật của tác phẩm?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân, rút ra kết luận theo thể loại về văn bản

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại 1 – 2 HS trình bày về nội dung, hình thức văn bản.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

1. Hiểu biết chung về tác giả - tác phẩm

a. Tác giả

- Tên: N. Gô-gôn.

- Năm sinh – năm mất: 1809 - 1852.

- Là nhà văn, nhà soạn kịch, nhà phê bình văn học người Nga gốc U-Crai-na. Được coi là “ông hoàng của tiếng cười Nga”.

- Ông đã thành công trong việc biến văn học thành vũ khí cải tạo cuộc sống, giáo dưỡng thẩm mỹ, nâng cao ý thức công dân, thanh lọc đạo đức con người.

b. Tác phẩm tiêu biểu

- Các tác phẩm tiêu biểu của ông bao gồm có: Đám cưới, Những con bạc, Quan thanh tra, Buổi sáng của một doanh nhân, Vụ kiện tụng...

2. Tác phẩm

a. Thể loại

- Hài kịch.

- Quan thanh tra (1836) là tác phẩm nổi tiếng của N. Gô-gôn. 

- Đoạn trích Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra” trích ở lớp đầu của hồi IV.

b. Tóm tắt

Cốt truyện dựa trên một sự hiểu lầm: Thị trưởng được cấp báo có quan thanh tra từ thủ đô Xanh Pê-téc-bua bí mật đến thành phố. Quan chức địa phương nháo nhào cắt đặt phương án đối phó. Trong cơn hoảng sợ, họ đã nhầm Khle-xta-kốp – một công chức nhỏ thua bạc nhẵn túi đi ngang qua thành phố - là quan thanh tra, nên đón hắn về lưu tại nhà thị trưởng. Họ thi nhau nịnh hót, hối lộ y và nói xấu nhau. Sau khi ăn uống no nê, khoe khoang, khoác lác, ve vãn vợ và con gái thị trưởng, nhận một số tiền lớn hắn đã rời khỏi thành phố. Đúng lúc đó quan thanh tra thật tới, chính thức ra lệnh đòi các quan chức dến trình diện. Tất cả chết sững, đứng im bất động hồi lâu,

II. Nhắc lại kiến thức bài học

a. Sự kiện 

PHIẾU BÀI TẬP SỐ 1

b. Hình thức độc thoại trong văn bản

PHIẾU BÀI TẬP SỐ 2

c. Xung đột trong kịch

+ Xung đột kịch: Quan chức địa phương tìm đến nịnh bợ, mua chuộc, hối lộ  Khle-xta-kốp - một kẻ bị nhận nhầm là chính khách- mong y bỏ qua sai phạm của họ trong công việc.

+ Ý nghĩa: Vở kịch vạch trần bộ máy quan chức cồng kềnh, quan liêu và mục nát của chế độ Nga hoàng với tệ nạn tham nhũng, hối lộ đã trở thành hệ thống từ trên xuống dưới cùng thói hống hách, chuyên quyền, nhưng đầy đớn hèn, ti tiện của giới chức nước Nga trong bối cảnh thế kỷ 19. 

d.Thủ pháp trào phúng

- Được thể hiện tài tình nhằm tăng thêm sự hài hước, lố bịch cho vở kịch.

3. Tổng kết

a. Nội dung

+ Toàn cảnh những tên quan chức thay phiên nhau trình diện “Quan thanh tra dởm”, cùng thói nịnh bợ, đút lót. Qua đó phê phán sự thối nát của xã hội đương thời.

b. Nghệ thuật

+ Sử dụng thủ pháp trào phúng tài tình.

+ Xây dựng sự kiện kịch, cùng tình huống kịch đặc sắc.