Bài mẫu 1: 

Trong lịch sử văn học Việt Nam, "Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc" của Nguyễn Đình Chiểu và "Tây Tiến" của Quang Dũng là hai tác phẩm đầy ý nghĩa về tinh thần dân tộc và cuộc chiến tranh chống giặc ngoại xâm. Ra đời cách nhau gần một thế kỉ và thuộc các thể loại văn chương khác nhau, hai tác phẩm ấy có những điểm tương đồng và đối lập nhất định.

Trước hết, cả hai tác phẩm đều tập trung vào chủ đề chiến tranh và tình yêu quê hương, đất nước của con người Việt Nam. "Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc" ca ngợi tinh thần chiến đấu anh dũng, hy sinh oanh liệt của những người nông dân nghĩa dũng chống giặc Pháp xâm lược, trong khi "Tây Tiến" khắc họa hình ảnh người lính Tây Tiến trong cuộc chiến chống Pháp gian khổ, thiếu thốn nhưng vẫn hiên ngang, bất khuất, mang theo lòng yêu nước nồng nàn và ước mơ về quê hương.

Thứ hai, cả hai tác phẩm đều sử dụng ngôn ngữ trang trọng, giàu tính biểu cảm. "Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc" sử dụng nhiều điển tích, điển cố, lối văn bi tráng để thể hiện niềm thương tiếc và lòng căm thù giặc, trong khi, "Tây Tiến" sử dụng ngôn ngữ thơ giàu hình ảnh, nhạc điệu, nhằm mô tả vẻ đẹp bi tráng của người lính và cảnh thiên nhiên Tây Bắc hùng vĩ.

Ngoài ra, cả hai tác phẩm đều chứa đựng giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc, phản ánh cuộc sống và tinh thần của nhân dân trong thời kỳ chiến tranh. "Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc" thể hiện cuộc sống của người dân Nam Bộ và tinh thần yêu nước, bất khuất của họ, trong khi "Tây Tiến" ca ngợi tinh thần dũng cảm, hy sinh của người lính và tình yêu quê hương của họ.

Tuy nhiên, có những khác biệt đáng chú ý giữa hai tác phẩm này. Đầu tiên, bối cảnh lịch sử của họ là khác nhau. "Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc" diễn ra trong cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân Nam Bộ vào thế kỷ XIX, trong khi "Tây Tiến" là về cuộc kháng chiến chống Pháp ở chiến trường Tây Bắc vào thế kỷ XX. 

Bên cạnh đó, hình tượng người lính được miêu tả khác nhau. Trong "Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc," đó là hình tượng người nông dân mộc mạc, dũng cảm, trong khi "Tây Tiến" thể hiện người lính trẻ tuổi, hào hùng, mang theo nỗi nhớ quê hương.

Đặc biệt, giọng điệu của hai tác phẩm cũng khác biệt. "Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc" có giọng điệu bi tráng, thể hiện niềm thương tiếc và lòng căm thù giặc sâu sắc, trong khi "Tây Tiến" kết hợp giọng điệu hào hùng, lãng mạn để thể hiện tự hào và tình yêu quê hương.

Chúng ta dễ dàng nhận thấy rằng "Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc" và "Tây Tiến" đều là những tác phẩm văn học có giá trị lịch sử và nhân văn, thể hiện tinh thần chiến đấu và lòng yêu nước của nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm. Mặc dù có những điểm khác biệt về bối cảnh lịch sử, hình tượng người lính và giọng điệu, nhưng cả hai tác phẩm đều góp phần làm phong phú và sâu sắc thêm văn hóa, lịch sử văn học của dân tộc.

Bài mẫu 2: 

Bài "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" của Nguyễn Đình Chiểu và bài thơ "Tây Tiến" của Quang Dũng đều là những tác phẩm nổi bật trong nền văn học Việt Nam, ghi lại hình ảnh anh hùng và lòng yêu nước của những người lính trong hai thời kỳ khác nhau. Tuy nhiên, mỗi tác phẩm lại mang một màu sắc và phong cách riêng biệt, phản ánh những điểm tương đồng và khác biệt rõ ràng.

Điểm giống nhau đầu tiên giữa hai tác phẩm chính là chủ đề yêu nước. Cả "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" và "Tây Tiến" đều đề cao tinh thần yêu nước và sự hy sinh cao cả của người lính Việt Nam. Những nhân vật trong hai tác phẩm sẵn sàng đối mặt với hiểm nguy và hy sinh bản thân vì Tổ quốc. Đây là điểm chung nổi bật nhất, thể hiện rõ ràng lòng yêu nước và khát vọng độc lập tự do của dân tộc Việt Nam qua mọi thời kỳ.

Hình ảnh người lính anh hùng cũng là một điểm tương đồng quan trọng. Người lính trong cả hai bài đều được miêu tả với lòng dũng cảm, kiên cường. "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" khắc họa hình ảnh những người nông dân chân chất, chưa từng quen với chiến trận nhưng đã dũng cảm đứng lên chống giặc. Tương tự, "Tây Tiến" mô tả những người lính trẻ trung, gan dạ, vượt qua mọi khó khăn gian khổ trong rừng núi hiểm trở. Đây là những bức chân dung sống động về những con người đã hy sinh vì đại nghĩa.

Tinh thần bi tráng là một nét chung nổi bật khác. Cả hai tác phẩm đều thể hiện tinh thần bi tráng của cuộc chiến, sự mất mát và đau thương nhưng cũng đầy khí phách và niềm tự hào dân tộc. Sự hy sinh của những người lính được tô đậm bằng những cảm xúc mãnh liệt, vừa bi thương vừa hào hùng, tạo nên một âm hưởng đặc biệt cho mỗi bài thơ.

Tuy nhiên, điểm khác nhau rõ ràng nhất giữa hai tác phẩm là phong cách và ngôn ngữ. "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" được viết theo thể loại văn tế, sử dụng ngôn ngữ trang trọng, cổ kính, đầy cảm xúc và bi thương. Ngược lại, "Tây Tiến" được viết bằng thể thơ tự do, ngôn ngữ sống động, hiện đại, mang tính lãng mạn và hình tượng cao. Sự khác biệt này phản ánh sự thay đổi trong phong cách sáng tác và cách thể hiện cảm xúc của hai thời kỳ khác nhau.

Hoàn cảnh lịch sử cũng là một yếu tố quan trọng tạo nên sự khác biệt. "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" phản ánh cuộc khởi nghĩa chống Pháp của nông dân Nam Bộ trong thế kỷ 19, trong khi "Tây Tiến" miêu tả cuộc chiến đấu gian khổ của đoàn quân Tây Tiến trong kháng chiến chống Pháp ở miền Tây Bắc trong thế kỷ 20. Mỗi tác phẩm gắn liền với một thời kỳ lịch sử cụ thể, mang đến những bối cảnh và trải nghiệm khác nhau cho người đọc.

Hình ảnh thiên nhiên trong hai tác phẩm cũng có sự khác biệt rõ rệt. Trong "Tây Tiến", thiên nhiên được mô tả với vẻ đẹp hùng vĩ, hoang sơ nhưng cũng đầy hiểm nguy với "dốc lên khúc khuỷu", "heo hút cồn mây". Trong khi đó, "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" ít chú trọng miêu tả cảnh quan mà tập trung vào cảnh đời sống nông dân và những trận đánh anh dũng. Điều này tạo nên sự đa dạng và phong phú trong cách thể hiện của mỗi tác phẩm.

Cuối cùng, cảm xúc chủ đạo của hai bài thơ cũng có sự khác biệt. "Tây Tiến" mang đến cảm giác lãng mạn, hào hùng và mơ mộng, dù có những lúc bi thương nhưng luôn tràn đầy hy vọng và niềm tin vào tương lai. Trong khi đó, "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" chủ yếu là nỗi đau thương, tiếc nuối cho những người anh hùng đã ngã xuống. Sự khác biệt này tạo nên những màu sắc riêng biệt, độc đáo cho mỗi tác phẩm.

Tóm lại, cả "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" và "Tây Tiến" đều là những áng văn bất hủ, khắc họa rõ nét tinh thần yêu nước và lòng dũng cảm của người lính Việt Nam. Mỗi bài thơ mang một phong cách riêng, phản ánh những đặc điểm độc đáo của từng thời kỳ lịch sử và của từng nhà thơ. Sự kết hợp giữa điểm giống nhau và khác nhau tạo nên sự phong phú, đa dạng cho nền văn học Việt Nam, đồng thời làm nổi bật lên những giá trị nhân văn cao cả và lòng yêu nước nồng nàn của dân tộc.