I. TÌM HIỂU CHUNG VỀ TÁC GIẢ, TÁC PHẨM

1. Tác giả Văn Cao

• Văn Cao (1923 – 1995), nghệ sĩ đa tài, ảnh hưởng nghệ thuật Việt Nam: âm nhạc, hội hoạ, thơ ca.
• Sáng tác nhiều ca khúc nổi tiếng, Tiến quân ca – Quốc ca Việt Nam.
• Tác phẩm thơ: Tập thơ Lá (1988), Tuyển tập thơ Văn Cao (1993),...

2. Xuất xứ văn bản

• Bài thơ Thời gian ra đời vào mùa xuân Đinh Mão năm 1987. 
• Bài thơ in trong tập thơ Lá, NXB Tác phẩm mới, Hội nhà văn Việt Nam (1988).

II. YẾU TỐ TƯỢNG TRƯNG TRONG THƠ

1. Cách nhà thơ hình dung về thời gian và về quan hệ giữa thời gian và con người

Dòng thơ đầu tiên; “Thời gian qua kẽ tay”, cho thấy nhà thơ hình dung thời gian như một dòng nước trôi chảy không ngừng, con người không thể níu kéo, không thể nắm giữ thời gian.

2. Hình ảnh chiếc lá khô và “tiếng sỏi trong lòng giếng cạn”

Thể hiện sự suy tàn, khô héo, mất dần sức sống, thời gian trôi đi khiến cho sự sống và cái đẹp cũng tàn phai.

3. Mối tương quan giữa các hình ảnh thơ

III. GIÁ TRỊ THẨM MĨ CỦA MỘT SỐ YẾU TỐ TRONG THƠ: NGÔN TỪ, HÌNH THỨC.

Bài thơ viết theo thể tự do, gần như không có vần, nhịp thơ chậm rãi khiến giọng điệu bài thơ có sự giản dị, trầm lắng, dồn nén, hàm súc, giàu chất suy tưởng.

IV. CÁC GIÁ TRỊ VĂN HÓA, TRIẾT LÍ NHÂN SINH TỪ VB, SO SÁNH ĐƯỢC HAI VB VĂN HỌC VIẾT CÙNG ĐỀ TÀI Ở GIAI ĐOẠN KHÁC NHAU

Điểm tương đồng và khác biệt trong cảm nhận về thời gian của Nguyễn Du và Nam Cao

• Điểm tương đồng: cảm nhận về sự nghiệt ngã của thời gian: Thời gian qua kẽ tay/ làm khô những chiếc lá (Thời gian); vườn hoa thành bãi hoang, văn chương bị đốt đỏ,... (Độc “Tiểu Thanh kí”).
• Điểm khác biệt: Nguyễn Du dự cảm xót xa về sự lãng quên của người đời đối với những giá trị của nghệ thuật và số phận người nghệ sĩ, Văn Cao thể hiện niềm tin về sự trường tồn của những giá trị của nghệ văn, thuật và tình yêu.

V. TỔNG KẾT

1. Nội dung

Văn Cao muốn gửi thông điệp về sự tri ân thời gian và những giá trị xưa cũ, ghi nhớ về những điều đẹp đẽ.

2. Nghệ thuật

Thơ tự do, linh hoạt, sử dụng tương phản, đối lập, phép tu từ và ngắt dòng sáng tạo.

=> Văn Cao sử dụng ngôn từ tượng trưng, biện pháp tu từ, và ngắt dòng sáng tạo để thể hiện vấn đề về thời gian trong cuộc sống con người.