Ngày soạn………………………..…….….. Ngày dạy…………………………….… PHẦN MỘT LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI ( Từ giữa thế kỉ XVI đến năm 1917 ) Chương I THỜI KÌ XÁC LẬP CHỦ NGHĨA TƯ BẢN (Từ giữa thế kỉ XVI đến nửa sau XIX ) Bài 1 NHỮNG CUỘC CÁCH MẠNG TƯ SẢN ĐẦU TIÊN I/ Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức: - HS hiểu: Những chuyển biến lớn về kinh tế chính trị, xã hội ở Châu Âu trong các thế kỉ XVI-XVII. - Mâu thuẩn ngày càng sâu sắc giữa các lực lượng sản xuất mới –tư bản chủ nghĩa với chế độ phong kiến. Từ đó , thấy được cuộc đấu tranh giữa tư sản và quí tộc phong kiến tất yếu nổ ra. - Hs biết: Nguyên nhân, diển biến, tính chất, ý nghĩa của cuộc cách mạng Hà Lan giữa TK XVI, cách mạng Anh giữa TK XVII, chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ và việc thành lập Hợp chúng quốc Hoa Kì. Nhà nước tư sản. - Hiểu các khái niệm cơ bản trong bài, chủ yếu là khái niệm “ Cách mạng tư sản”. 2. Tư tưởng: - Nhận thức đúng đắn vai trò của quần chúng nhân dân trong các cuộc cách mạng. - Nhận thấy CNTB có mặt tiến bộ, nhưng vẫn là chế độ bóc lột, thay thế cho chế độ PK. 3. Kĩ năng: - Kĩ năng sử dụng bản đồ, tranh ảnh; độc lập làm việc để giải quyết vấn đề, đặc biệt là câu hỏi và các bài tập. 4- Định hướng năng lực hình thành: - Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự học; giải quyết vấn đề. - Năng lực chuyên biệt: Tái hiện kiến thức lịch sử, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử. II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Gíao án, tranh, ảnh trong SGK. - SGK, SGV Lớp 8, Bản đồ thế giới, bảng phụ trắng, bút dạ, phiếu học tập. - Giao một số câu hỏi trong bài học mới cho học sinh tìm hiểu trước ở nhà. 2. Chuẩn bị của học sinh: - Đọc trước bài học, tự tìm thông tin trong SGK sách tham khảo, mạng để trả lời các câu hỏi trong SGK và các câu hỏi giáo viên giao về nhà cho HS tiết trước. - Sưu tầm tranh ảnh liên quan đếncác cuộc cách mạng tư sản Hà Lan, Anh. - Tập thuyết trình trước lớp. III. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: 1. Phương pháp: Thảo luận, đàm thoại, giảng giải, nêu vấn đề, giải quyết vấn đề… 2. Kĩ thuật: Thông tin phản hồi trong quá trình dạy học, chia sẻ nhóm đôi, đặt câu hỏi giao nhiệm vụ, mảnh ghép… IV.Bài mới 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ - Kiểm tra sách vở đồ dùng học tập, giới thiệu chương trình ... MT: Hs hiểu được các cuộc CMTS Hà lan và Anh đã diễn ra như thế nào? Những biểu hiện chung của nền kinh tế Tây Âu. Đã có những cuộc CMTS nào đã diễn ra? 3. Bài mới HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2’) Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử Đây là bài học đầu tiên của quá trình lịch sử 8 nên cần liên hệ đến kiến thức đã học ở lớp 7 để giới thiệu.: “ Các em đã tìm hiểu về XH PK trong chương trình lớp 7. Những mâu thuẫn gay gắt giữa tầng lớp mới ( t¬ư sản và tầng lớp nhân dân ) với chế độ phong kiến trong lòng xã hội phong kiến đã suy yếu đòi hỏi phải đ¬¬ược giải quyết bằng một cuộc cách mạng t¬ư sản là tất yếu . Vậy nội dung cuộc cách mạng tư sản đầu tiên đã diễn ra như thế nào ? HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức (20’) Mục tiêu: - Mâu thuẩn ngày càng sâu sắc giữa các lực lượng sản xuất mới –tư bản chủ nghĩa với chế độ phong kiến. Từ đó , thấy được cuộc đấu tranh giữa tư sản và quí tộc phong kiến tất yếu nổ ra. - Nêu được nguyên nhân, diển biến, tính chất, ý nghĩa của cuộc cách mạng Hà Lan giữa TK XVI, cách mạng Anh giữa TK XVII, chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ và việc thành lập Hợp chúng quốc Hoa Kì. Nhà nước tư sản. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt GV : Sử dụng bản đồ TG, yêu cầu HS xác định vị trí các nước Hà Lan, Anh trên - Quan sát,xác định vị trí các nước Nê-đéclan, Anh I . Sự biến đổi trong kinh tế – xã hội Tây Âu TK XVI – XVII. Cuộc bản đồ H?: Vị trí các nước này có tác động gì tới sự ra đời của nền sản xuất mới TBCN ? GV khẳng định : Đó là một trong những điều kiện cho ra đời của nền sx mới TBCN. *THẢO LUẬN NHÓM: ?: Nền sx mới TBCN còn ra đời trong điều kiện nào ? Biểu hiện nào chứng tỏ điều đó ? ?: Tầng lớp TS ra đời tồn tại những >< nào ? ?: Hai >< đó tất yếu dẫn đến kết quả gì ? Nêu những sự kiện chính về diễn biến kết quả c/mạng TS Nê-đec-lan ? GV kết luận : C/mạng Hà Lan thắng lợi chứng tỏ CNTB đã chiến thắng chế độ PK -> mở đầu thời kỳ cận đại . GV: Yêu cầu HS theo dõi đoạn chữ nhỏ in nghiêng trong SGK, các con số chứng tỏ điều gì? ?: Vì sao CNTB phát triển mạnh ở Anh mà nông dân vẫn phải bỏ quê hương đi nơi khác sinh sống? ?: N/xét gì về vị trí , tính chất của tầng lớp quý tộc mới trong XH trư¬ớc c/mạng ? ?: XH Anh TK XVII tồn tại những >< nào ? ?: Cách mạng Anh bùng nổ nh¬ư thế nào ? GV nhấn mạnh : Quyết tâm của Quốc hội chống lại nhà vua đẩy mạnh phát triển lên đỉnh cao , vua Sác-lơ I bị đem xử chém . ?: Hãy tư¬ờng thuật sự kiện xử chém vua Sác lơ I ngày 30-1-1649. S¬ự kiện đó đưa đến kết quả gì ? ?: Vì sao nước Anh từ chế độ cộng hoà lại chuyển sang chế độ quân chủ ? ?: Thực chất chế độ quân chủ lập hiến là gì ? ?: Hãy nêu nhận xét tính chất của cuộc cách mạng TS Anh ? Rút ra ý nghĩa của cuộc c/mạng TS Anh ? - Đều nằm ven bờ biển Bắc ĐTD có điều kiện giao lưu buôn bán và phát triển sx công thương nghiệp - Ra đời trong lòng chế độ PK Tây Ban Nha đã mục nát ,cản trở sự phát triển của nền sx mới + SX phát triển : các xưởng thuê m¬ớn nhân công các trung tâm sx buôn bán ngân hàng … XH xuất hiện những tầng lớp mới : TS và VS - Hai mâu thuẫn : các tầng lớp nhân dân >< với PK Tây Ban Nha , TS >< VS - Những con số trên chứng tỏ CNTB phát triển ở Anh Sự bần cùng hoá của nông dân : bị tước đoạt ruộng đất , đời sống khốn khổ . - Sự giàu có của tầng lớp quý tộc mới. Quý tộc mới đã TS hoá ,có thế lực kinh tế và địa vị chính trị , ủng hộ và cùng với TS lãnh đạo cách mạng Anh . - Dựa vào SGK trả lời - Theo dõi SGK trả lời . Lên bảng chỉ lược đồ tiến trình cuộc nội chiến ở Anh - Kết quả : chế độ PK bị lật đổ -> chế độ cộng hoà được thiết lập ; quyền lực nằm trong tay TS và quý tộc mới,nhân dân không đ¬ược h¬ưởng quyền lợi gì -> Chế độ cộng hoà được thiết lập có sự tham gia của quý tộc mới liên minh với TS chống lại cuộc đấu tranh của nhân dân -> tiến hành đảo chính 12-1688 thiết lập chế độ quân chủ lập hiến -> HS tường thuật theo SGK -> Chế độ chính trị mà quyền lực của vua bị hạn chế bằng một hiến pháp do quốc hội đặt ra - HS nêu theo SGK c/mạng TS đầu tiên : 1. Một nền sản xuất mới ra đời - Nền sx mới TBCN tiến bộ ra đời trong lòng XHPK 2 . Cuộc cách mạng tư sản đầu tiên - 8-1566 nhân dân Nê-đec-lan nổi dậy. - 1684 n¬ước Cộng hoà Hà Lan ¬được thành lập -> mở đầu thời kỳ lịch sử cận đại II . Cách mạng TS Anh giữa TK XVII: 1. Sự phát triển của CNTB Anh - Sự phát triển của các công trư¬ờng thủ công và thương nghiệp cùng với nền nông nghiệp kinh doanh theo lối TBCN . - XH Anh tồn tại những >< không thể điều hoà : + Vua >< Quốc hội . + PK >< nông dân . Phải tiến hành c/mạng TS mở đường cho CNTB phát triển . 2 . Tiến trình cách mạng : a) Giai đoạn 1 ( 1642 – 1648 ) - 8-1642 cuộc nội chiến ở Anh bùng nổ c/m thắng lợi , nước Anh thiết lập chế độ cộng hoà . b) Giai đoạnII (1649 - 1688 ) - 12- 1688 đảo chính thiết lập chế độ quân chủ lập hiến , c/mạng kết thúc . 3 . Tính chất và ý nghĩa lịch sử của c/mạng TS Anh giữa TK XVII ( SGK / 2 ) HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử * Trong các câu dưới đây nói về nước Anh trước c/mạng TS, em hãy chọn câu em cho là đúng câu sai viết sai vào chữ cái đầu câu : a.Vào giữa TK XVII, quan hệ sản xuất TBCN ở nước Anh lớn mạnh nhất (Đ) b.Nhiều trung tâm lớn về kinh tế, th¬ương mại,tài chính của nư¬ớc Anh xuất hiện, tiêu biểu là ở Luân Đôn. ( Đ ) c.Hàng hoá của Anh không thể cạnh tranh với hàng hoá của các n¬ước châu Âu (S) * Tại sao nói : Cuộc chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ vừa là cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc thực sự, đồng thời là một cuộc c/m TS? HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử Câu hỏi: Theo em cho biết khái niệm cách mạng TS? HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’) Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử Vẽ sơ đồ tư duy khái quát lại nội dung bài học 4. Hướng dẫn về nhà - GV giao nhiệm vụ về nhà. + Học bài theo câu hỏi SGK. + Tìm hiểu thêm về CMTS Hà Lan, vì sao nổ ra đầu tiên trên thế giới ? Nước Anh đầu TK XVII có những mâu thuẫn sau đây,theo em mâu thuẫn nào là gay gắt nhất. A. Mâu thuẫn giữa nông dân với địa chủ, quí tộc. B. Mâu thuẫn giữa công nhân với tư sản. C. Mâu thuẫn giữa quí tộc mới, tư sản với chế độ quân chủ chuyên chế. ? Với mâu thuẫn xã hội như vậy thì điều gì sẽ xãy ra? - Chuẩn bị bài sau: phần III “ Chiến tranh giành độc lập...” ( nghiên cứu trả lời các câu hỏi SGK) + HS sư¬u tầm tài liệu về nước Mỹ .