BÀI 4 – VỊNH HẠ LONG

Luyện từ và câu

Bài 1: Gạch dưới các từ ngữ được dùng lặp lại trong mỗi đoạn thơ sau:

a.

Hạt gạo làng ta

Có vị phù sa

Của sông Kinh Thầy

Có hương sen thơm

Trong hồ nước đầy

Có lời mẹ hát

Ngọt bùi đắng cay...

Hạt gạo làng ta

Có bão tháng Bảy

Có mưa tháng Ba

Giọt mồ hôi sa

Những trưa tháng Sáu

Nước như ai nấu

Chết cả cá cờ...

Trần Đăng Khoa

b.

Trời xanh đây là của chúng ta

Núi rừng đây là của chúng ta

Những cánh đồng thơm mát

Những ngả đường bát ngát

Những dòng sông đỏ nặng phù sa.

Nguyễn Đình Thi

Bài giải chi tiết:

- Các từ ngữ dùng lặp lại:

a.

+ Hạt gạo làng ta

+ Có….

b.

+ Của chúng ta

+ Đây

+ Những….

Bài 2: Mỗi từ ngữ được dùng lặp lại trong các đoạn thơ ở bài tập 1 có tác dụng gì?

Bài giải chi tiết:

a.

+ Hạt gạo làng ta ⇒ Tác dụng: Nhấn mạnh

+ Có…. ⇒ Tác dụng: Liệt kê

b.

+ Của chúng ta ⇒ Tác dụng: khẳng định

+ Đây ⇒ Tác dụng: Nhấn mạnh

+ Những…. ⇒ Tác dụng: Liệt kê

Bài 3: Gạch dưới và cho biết tác dụng của điệp từ, điệp ngữ trong mỗi đoạn thơ, bài ca dao sau:

a.

Hôm nay bé hỏi mẹ

Tiếng gì là hay nhất?

Tiếng mưa rơi tí tách?

Tiếng gió lao xao hè?

Tiếng cạch cửa bố về?

Tiếng đàn ngân nga hát?

Tiếng đũa và tiếng bát?

Tiếng đầm ấm bữa cơm?

Phạm Thanh Vân

* Tác dụng:.....................................................................

b.

Trong đầm gì đẹp bằng sen

Lá xanh bông trắng lại chen nhuỵ vàng

Nhuỵ vàng bông trắng lá xanh

Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.

Ca dao

* Tác dụng:.....................................................................

Bài giải chi tiết:

a.

- Điệp ngữ được gạch chân: Tiếng….?

⇒ Tác dụng: Liệt kê

b.

- Điệp từ được gạch chân: nhụy vàng, bông trắng, lá xanh, bùn

⇒ Tác dụng: nhấn mạnh vào vẻ đẹp đặc biệt của hoa sen, khiến cho hình ảnh này trở nên càng rõ ràng và đẹp đẽ hơn.

Bài 4: Điền vào chỗ trống một từ phù hợp có trong dòng thơ đầu tiên.

Bài giải chi tiết:

Bài 5: Gạch dưới và cho biết tác dụng của các điệp từ trong đoạn thơ đã hoàn thiện ở bài tập 4.

Bài giải chi tiết:

- Điệp từ: “Long lanh, là” ⇒ Tác dụng: Liệt kê và nhấn mạnh vẻ đẹp các sự vật được miêu tả.

Viết

Viết bài văn tả một người lao động đang làm việc dựa vào gợi ý (SGK, tr.59).

Bài giải chi tiết:

Đêm nào cũng vậy, cứ tầm một hai giờ sáng, lúc mọi người đang chìm trong giấc ngủ say nồng thì trên khắp các nẻo đường, con phố lại vang lên tiếng quét lá của các cô, các chú lao công. Hình ảnh cô lao công quét rác đang làm việc từ bao giờ đã khiến em không thể nào quên.

Cô lao công ấy luôn luôn mặc một bộ đồng phục, dù trời nắng hay mưa. Đó là bộ đồng phục màu rêu với chiếc áo khoác màu xanh lá mạ kèm theo những đường viền màu vàng nhạt chạy dọc chiếc áo. Ngoài ra, cô cũng đeo một chiếc khẩu trang và đi một đôi găng tay để không hít phải những mùi khó chịu khi làm việc. Nhờ có cô lao công ấy mà đường phố khu em lúc nào cũng sạch đẹp và tươm tất, chẳng mấy khi nhìn thấy những túi rác, vỏ lon bị vứt bừa bãi cả.

Với chiếc chổi trong tay, cô lao công luôn cẩn thận dọn dẹp sạch sẽ khu phố được phân công. Đầu tiên, cô sẽ đẩy chiếc xe rác quen thuộc đi quanh con phố nhỏ, bất cứ thấy chỗ nào có rác là cô sẽ dừng lại và bắt đầu dọn dẹp. Cô cầm chiếc chổi rễ cán dài và quét sạch những phần đường bị lá phủ rồi gom thành một đống, sau đó lấy chiếc hót rác ra và đổ lên xe. Công việc cứ thế tiếp diễn, dù trời nắng chói chang hay kể cả khi mưa gió ẩm ướt, em vẫn thấy hình ảnh cô lao công tỉ mỉ nhặt từng túi rác.

Hình ảnh cô lao công làm việc thật khiến em không thể nào quên, cô như một hiệp sĩ bảo vệ môi trường vậy. Lúc nào cô cũng âm thầm, lặng lẽ giữ cho cảnh quan khu phố em được sạch đẹp và thông thoáng. Nhờ có cô, đường phố khu em lúc nào cũng thoáng mát và sạch sẽ, không còn có hình ảnh những túi rác lớn, bé vứt ra lòng đường nữa.

Em rất thích ngắm nhìn cô lao công làm việc. Càng nhìn, em càng cảm thấy khâm phục cô hơn. Sau này lớn lên, em cũng muốn trở thành một người như cô để góp phần giữ gìn vẻ đẹp cho quê hương, đất nước.

Chữa lỗi

Bài giải chi tiết:

Các em soát lỗi chính tả và sửa.

Tự đánh giá

Bài giải chi tiết:

- Các em chia sẻ cảm xúc của bản thân khi học bài 4.