I. KHÁI NIỆM CÂN BẰNG TỰ NHIÊN

Câu 1: Khi số lượng cá thể của quần thể tăng lên quá mức, quần thể sẽ tự điều chỉnh như thế nào để đưa số lượng cá thể trở về mức cân bằng?

Trả lời:

Nguồn sống trở nên thiếu hụt, nơi sống chật chội,... cạnh tranh gay gắt lại diễn ra làm hạn chế gia tăng số cá thể của quần thể

Câu 2: Quan sát hình 46.2 trang 189, em hãy cho biết số lượng thỏ tuyết và linh miêu khống chế nhau như thế nào?

Trả lời:

Khi số lượng thỏ tuyết tăng lên thì số lượng linh miêu cũng tăng lên vì thực phẩm của chúng là thỏ tuyết gia tăng. Và khi số lượng linh miêu tăng thì số lượng thỏ tuyết sẽ giảm vì bị săn quá nhiều, dẫn tới số lượng linh miêu lại giảm.

Câu 3: Quan sát Hình 46.3 trang 189, cho biết sự phân tầng của các quần thể thực vật trong hình phù hợp như thế nào với điều kiện môi trường.

Trả lời:

• Đáp ứng nhu cầu khác nhau về ánh sáng giữa các loài thực vật.

• Các loài ưa sáng nằm ở tầng tán rừng và tầng vượt tán.

• Các loài ưa tối nằm ở tầng dưới tán và tầng thảm xanh

Câu 4: Quan sát Hình 46.4 trang 189, phân tích một số mối quan hệ về dinh dưỡng giữa các loài và cho biết loài sinh vật nào có ảnh hưởng lớn nhất đến sự tồn tại của các loài khác trong quần xã. Tại sao?

Trả lời:

 - Quan hệ: Cỏ là thức ăn của các loài động vật như thỏ, chuột và châu chấu. Thỏ là thức ăn của cáo, đại bàng; chuột là thức ăn của cáo, cú và đại bàng; châu chấu là thức ăn cho ếch và chim,…

- Là loài cỏ. Vì nếu số lượng loài cỏ suy giảm, số lượng các loài sử dụng cỏ làm thức ăn như thỏ, chuột và châu chấu cũng sẽ giảm, dẫn tới ảnh hưởng đến số lượng của các sinh vật các ở mắt xích phía trên.

II. NGUYÊN NHÂN MẤT CÂN BẰNG TỰ NHIÊN VÀ CÁC BIỆN PHÁP BẢO VỆ, DUY TRÌ CÂN BẰNG TỰ NHIÊN

Đọc thông tin trên kết hợp thảo luận nhóm đề thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1: Trong các nguyên nhân trên, hãy cho biết những nguyên nhân nào có tác động mạnh gây mất cân bằng tự nhiên ở Việt Nam.

Trả lời:

Do con người có tác động mạnh gây mất cân bằng tự nhiên ở Việt Nam.

Câu 2: Tìm hiểu và nêu thêm các biện pháp bảo vệ, duy trì cân bằng tự nhiên.

Trả lời:

* Rừng:

+ Xây dựng kế hoạch để khai thác nguồn tài nguyên rừng 

+ Xây dựng các khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia...

+ Trồng rừng.

+ Phòng cháy rừng.

+ Vận động đồng bào dân tộc ít người định canh định cư.

+ Phát triển dân số hợp lí

+ Tăng cường công tác tuyên truyền và giáo dục 

* Biển:

Có kế hoạch khai thác tài nguyên biển, bảo vệ và nuôi trồng các loài sinh vật biển quý hiếm, chống ô nhiễm môi trường biển.

* Nông nghiệp:

Bên cạnh việc bảo vệ là cải tạo các hệ sinh thái để đạt năng suất và hiệu quả cao.