A. TIẾNG VIỆT (6,0 điểm)

1. Đọc hiểu văn bản (2,0 điểm)

Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi trắc nghiệm:

TÀN NHANG

Trong một góc công viên, rất nhiều trẻ con đang xếp hàng chờ được một hoạ sĩ trang trí lên mặt để trở thành những “người da đỏ” hay “người ngoài hành tinh”... Một cậu bé cũng nắm tay bà xếp hàng chờ đến lượt mình. Mặt cậu bé rất nhiều đốm tàn nhang nhỏ, nhưng đôi mắt thì sáng lên vì háo hức.

- Cậu lắm tàn nhang thế, làm gì còn chỗ nào trên mặt mà vẽ! - Cô bé xếp hàng sau cậu bé nói to.

       Ngượng ngập, cậu bé cúi gằm mặt xuống. Thấy vậy, bà cậu ngồi xuống bên cạnh:

       - Sao cháu buồn thế? Bà yêu những đốm tàn nhang của cháu mà! Hồi còn nhỏ, lúc nào bà cũng mong có tàn nhang đấy ! - Rồi bà cụ đưa những ngón tay nhăn nheo vuốt má cậu bé. - Tàn nhang cũng xinh lắm, chắc chắn chú hoạ sĩ sẽ thích những vết tàn nhang của cháu!

       Cậu bé mỉm cười:

       - Thật không bà?

       - Thật chứ! - Bà cậu đáp. - Đấy, cháu thử tìm xem thứ gì đẹp hơn những đốm tàn nhang!

       Cậu bé nhìn bà, suy nghĩ một chút rồi thì thầm:

       - Những nếp nhăn, bà ạ!

(Sưu tầm)

Câu 1. (0,5 điểm) Trong công viên, cậu bé và nhiều trẻ em khác đang làm gì?

• A. Xếp hàng để mua vé xem phim.
• B. Xếp hàng để chờ đến lượt chơi một trò chơi.
• C. Xếp hàng để chờ người họa sĩ vẽ lên mặt.

Câu 2. (0,5 điểm) Điều gì xảy ra khiến cậu bé buồn bã và ngượng ngập?

• A. Bị cô bé xếp hàng phía sau chê mặt cậu nhiều tàn nhang quá chẳng còn chỗ nào mà vẽ lên mặt.
• B. Bị người họa sĩ chê mặt cậu nhiều tàn nhang không còn chỗ nào vẽ.
• C. Đến lượt cậu thì người họa sĩ hết màu vẽ.

Câu 3. (0,5 điểm) Câu trả lời cuối cùng của cậu bé cho ta hiểu điều gì?

• A. Cậu thích những người có nếp nhăn.
• B. Trong đôi mắt cậu, những nếp nhăn của bà rất đẹp và cậu rất yêu những nếp nhăn ấy như cậu yêu bà của mình.
• C. Cậu thấy những nếp nhăn của bà rất đẹp.

Câu 4. (0,5 điểm) Em học được điều gì qua câu chuyện trên?

• A. Tốt gỗ hơn tốt nước sơn.
• B. Trông mặt mà bắt hình dong.
• C. Hãy luôn nhìn mọi người bằng cặp mắt yêu thương.

Câu 5. (2,0 điểm) Trong những câu sau phép nhân hóa thể hiện ở những từ ngữ nào và tác dụng của phép nhân hóa đó là gì?

• a. Núi cao chi lắm núi ơi
• b. Nước đầy và nước mới thì cua cá cũng tấp nập ngược xuôi, thế là bao nhiêu cò, sếu, vạc, cốc, le, sâm cầm, vịt trời, bồ nông, mòng, két ở cái bãi sông xơ xác tận đâu cũng bay cả về vùng nước mới để kiếm mồi. Suốt ngày, họ cãi cọ om bốn góc đầm, có khi chỉ vì tranh một mồi tép, có những anh Cò gầy vêu vao ngày ngày bì bõm lội bùn tím cả chân mà vẫn hếch mỏ, chẳng được miếng nào.

Câu 6. (2,0 điểm) Đọc đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu bên dưới

Mang theo truyện cổ tôi đi

Nghe trong cuộc sống thầm thì tiếng xưa

Vàng cơn nắng, trắng cơn mưa

Con sông chảy có rặng dừa nghiêng soi

Đời cha ông với đời tôi

Như con sông với chân trời đỡ xa

Chỉ còn truyện cổ thiết tha

Cho tôi nhận mặt ông cha của mình.

Tìm các danh từ chỉ người, chỉ vật, chỉ hiện tượng tự nhiên trong đoạn thơ trên.

B. TẬP LÀM VĂN (4,0 điểm)

Câu 7. Nghe – viết (1,5 điểm)

Đường đi Sa Pa

          Hôm sau chúng tôi đi Sa Pa. Phong cảnh ở đây thật đẹp. Thoắt cái, lá vàng rơi trong khoảnh khắc mùa thu. Thoắt cái, trắng long lanh một cơn mưa tuyết trên những cành đào, lê, mận. Thoắt cái, gió xuân hây hẩy nồng nàn với những bông hoa lay ơn màu đen nhung hiếm quý.

          Sa Pa quả là món quà tặng diệu kỳ mà thiên nhiên dành cho đất nước ta.

Theo Nguyễn Phan Hách

Câu 8. Viết bài văn (2,5 điểm)

Đề bài: Viết bài văn miêu tả một loài cây mà em thích.

Hướng dẫn trả lời:

A. TIẾNG VIỆT (6,0 điểm)

1. Đọc hiểu văn bản (2,0 điểm)

Mỗi câu trả lời đúng được 0,5 điểm.  

2. Luyện từ và câu (4,0 điểm)

Câu 5 (2,0 điểm)

a. - Từ ngữ nhân hóa: (núi) ơi

    - Tác dụng: con người trò chuyện với núi như trò chuyện với con người, khiến núi như trở thành người bạn thân thiết, tri âm tri kỷ để con người bộc lộ tâm tư, tình cảm.

b. - Từ ngữ nhân hóa: (cua cá) tấp nập, (họ - cò, sếu, vạc,…) cãi cọ om, anh (Cò)

    - Tác dụng: làm hiện lên bức tranh sinh hoạt của những loài động vật vô cùng sống động, mang những đặc trưng riêng của từng loài

Câu 6 (2,0 điểm)

- Danh từ chỉ người: cha ông, ông cha

- Danh từ chỉ vật: sông, dừa, chân trời

- Danh từ chỉ hiện tượng tự nhiên: nắng, mưa

B. LÀM VĂN (4,0 điểm)

Câu 7:

Yêu cầu:

- Viết đúng kiểu chữ thường, cỡ nhỏ

- Viết đúng chính tả các từ ngữ, dấu câu

- Trình bày đúng theo mẫu, chữ viết sạch và rõ ràng

Câu 8:

Tham khảo bài viết sau:

      Mỗi loài cây đều mang trong mình một vẻ đẹp độc đáo. Tuy nhiên, em đặc biệt yêu thích cây hoa đào, nhất là loài đào phương Bắc từ lâu đời, không phải những cây đào nhập khẩu từ nước ngoài.

      Cây đào thường cao từ một mét rưỡi đến hai mét. Thân cây nhỏ nhưng vững chắc, vỏ màu nâu đậm. Mặc dù kích thước nhỏ, nhưng nó có tính đàn hồi và có thể uốn cong theo nhiều tư thế khác nhau. Nhánh đào cũng nhiều và nhỏ như nhánh mai, nhưng thường mọc lên trên, như đang vươn lên trời cao. Thường thì người ta sẽ trải lớp vôi trắng ở gốc cây, để bảo vệ cây khỏi côn trùng và mối mọt khi mùa xuân ấm áp tới.

       Khi nhắc đến cây hoa đào, không thể không đề cập đến hoa đào. Không ngẫu nhiên mà hoa đào và hoa mai được coi là biểu tượng của mùa xuân. Những đóa hoa đào to gần như một quả trứng gà, với nhiều cánh hoa xếp chồng lên nhau như váy nghìn lớp. Cánh hoa mỏng nhẹ, màu hồng nhạt như đôi gò má của một thiếu nữ. Những đóa hoa đào không mọc đông như hoa mai, mà mỗi bông tựa như một điểm nhấn tỏa sáng. Thường thì khi đào nở hoa, lá đã rụng. Ngắm nhìn những bông hoa xinh đẹp xen lẫn với những lá non, thực sự là một thú vui cho mắt.

      Vẻ đẹp tươi mới và tinh khiết của hoa đào trong tiết trời lạnh giá khiến bất kỳ ai cũng say đắm. Chỉ cần nhìn thấy một bông hồng hé mờ trong sương sớm, mọi người biết rằng mùa Tết đã đến. Có lẽ vì những cảm xúc đó, em mới yêu mến hoa đào đến như vậy.