BÀI 14

ĐỌC: NHỮNG NGỌN NÚI NÓNG RẪY

Khởi động: Theo em, những ngọn núi dưới đây có gì đặc biệt?

Giải nhanh:

- Hình 1: ngọn núi băng lạnh giá.

- Hình 2: ngọn núi sau khi hứng chịu sự tàn phá của con người.

- Hình 3: ngọn núi lửa2.

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Những đặc điểm dưới đây của núi lửa được miêu tả như thế nào?

Giải nhanh:

- Hình dáng: hình nón, hình tròn thoai thoải

- Hoạt động: phun lửa, phun khói

- Tiếng động: kinh hoàng

- Vị trí: trên mặt đất hoặc dưới lòng biển

Câu 2: Vì sao Trái Đất được miêu tả “y hệt một củ hành khổng lồ"? Em nghĩ gì về hình ảnh đó?

Giải nhanh:

- Vì Trái Đất được tạo bởi nhiều lớp khác nhau.

- Trái Đất vô cùng đa dạng và phong phú, lớp vỏ bên ngoài và nhân bên trong bởi Trái Đất cũng có nhiều lớp địa chất và đa dạng về địa hình, môi trường sống và các sinh vật.

Câu 3: Lớp vỏ Trái Đất và mác-ma bên dưới được miêu tả như thế nào?

Giải nhanh:

- Lớp vỏ Trái Đất cứng, là nơi mà bạn đang đi đứng nhảy nhót phía trên.

- Mác – ma đặc quánh, như cháo đặc lục bục sôi ở khoảng 700 đến 1300 độ C. Nó có thể len lên trên, xuyên qua kẽ nứt ở lớp vỏ và phun trào, tạo thành núi lửa.

Câu 4: Núi lửa được hình thành ra sao?

Giải nhanh:

Mặt đất có những vết nứt và một thứ đá nóng chảy phía bên trong trào ra từ kẽ nứt. 

Câu 5: Trao đổi với bạn về các thông tin trong bài đọc theo gợi ý.

Giải nhanh:

- Thông tin đã biết: Lớp vỏ Trái Đất cứng, là nơi mà bạn đang đi đứng nhảy nhót phía trên.

- Thông tin mới: Mác – ma đặc quánh, như cháo đặc lục bục sôi ở khoảng 700 đến 1300 độ C.

- Thông tin thú vị nhất: Mác – ma đặc quánh, như cháo đặc lục bục sôi.

- Thông tin biết thêm: thời gian trung bình từ khi núi lửa phun trào đến khi kết thúc.

Luyện tập theo văn bản đọc

Câu 1: Tìm những từ ngữ chỉ hiện tượng tự nhiên có thể gây thiệt hại nặng nề cho đời sống con người.

Giải nhanh:

Lũ lụt, hạn hán, lốc xoáy, núi lửa phun trào, băng tan, nước biển dâng, bão, sạt lở đất, ngập mặn …

Câu 2: Trong các cặp từ ngữ dưới đây, từ quả và từ lửa nào được dùng với nghĩa gốc, từ quả và từ lửa nào được dùng với nghĩa chuyển?

a. quả núi – quả cam

b. núi lửa – ngọn lửa ước mơ

Giải nhanh:

a. Quả núi: nghĩa chuyển

Quả cam: nghĩa gốc

b. Núi lửa: nghĩa gốc

Ngọn lửa ước mơ: nghĩa chuyển

VIẾT: VIẾT ĐOẠN VĂN TẢ PHONG CẢNH

Câu 1: Đọc các đoạn văn dưới đây và trả lời câu hỏi.

a. - Đoạn văn tả phong cảnh gì?

- Tác giả quan sát, cảm nhận vẻ đẹp của phong cảnh bằng những giác quan nào?

- Phong cảnh được miêu tả theo trình tự thời gian hay không gian?

b. - Tìm câu chủ đề của đoạn văn.

- Theo em, tác giả đã quan sát biển, trời vào những thời điểm nào?

- Tìm và nêu tác dụng của hình ảnh so sánh và nhân hoá trong đoạn văn.

Giải nhanh:

a. 

- Tả rừng trúc

- Thị giác, thính giác, xúc giác, …

- Miêu tả theo trình tự không gian.

b. 

- Biển luôn thay đổi tùy theo sác mây trời.

- Trời xanh thẳm, trời rải mây trắng, trời âm u, trời ầm ầm dông gió.

- Nhân hóa biển như một con người biết buồn vui, lúc tẻ nhạt, lúc sôi nổi, hả hê, lúc đăm chiêu, gắt gỏng.

Tác dụng: hình ảnh biển thêm sinh động, hấp dẫn giúp người đọc dễ dàng hình dung từng trạng thái của biển.

Câu 2: Dựa vào kết quả quan sát phong cảnh ở Bài 12 và dàn ý đã lập ở Bài 13, viết đoạn văn tả một đặc điểm nổi bật của cảnh ao hồ, sông suối hoặc biển đảo. Giải nhanh:

          Bãi biển Nha Trang, nằm ở tỉnh Khánh Hòa, Việt Nam, là một địa điểm nổi tiếng với vẻ đẹp tuyệt vời và đặc điểm nổi bật của mình. Một trong những đặc điểm đáng chú ý nhất của bãi biển Nha Trang là nước biển trong xanh và mịn như lụa. Ánh nắng mặt trời lung linh chiếu sáng xuống mặt nước, làm cho nước biển tỏa sáng một tông màu xanh ngọc rực rỡ. Nước biển ở đây thường rất trong và trong suốt, cho phép bạn nhìn thấy cảnh quan đáy biển và đàn cá bơi lượn trong lòng nước. Không những thế, sự mịn màng của nước biển cũng là một đặc điểm đáng chú ý. Khi bạn dạo bước trên bãi cát trắng mịn và tiến vào lòng biển, bạn sẽ cảm nhận được cảm giác êm ái và nhẹ nhàng khi chân chạm vào nước. Nước biển mịn như lụa, lăn qua những ngón chân của bạn một cách dễ dàng, tạo ra cảm giác thư giãn và thoải mái.

ĐỌC MỞ RỘNG

Câu 1: Đọc phiếu đọc sách dưới đây.

Câu 2: Đọc sách báo về núi, hang động, đại dương, các hành tinh trong hệ Mặt Trời, ... hoặc hiện tượng trong thế giới tự nhiên (núi lửa phun trào, lốc xoáy, mưa đá,...). 

Câu 3: Viết phiếu đọc sách và dựa vào đó chia sẻ với các bạn những thông tin mà em đọc được. 

Giải nhanh:

Bài tập về nhà:

Câu 1: Sưu tầm tranh ảnh về những địa điểm du lịch được hình thành từ núi lửa.

Giải nhanh:

Câu 2: Trao đổi với người thân về những ngọn núi lửa nổi tiếng trên thế giới.

Giải nhanh:

1. Núi Etna, Italy: Núi Etna là ngọn núi lửa nổi tiếng ở Sicily, Italy. Với độ cao hơn 3.300 mét, nó là ngọn núi lửa hoạt động lớn nhất châu Âu và thường xuyên phun trào. Núi Etna được UNESCO công nhận là Di sản thế giới.
2. Núi Fuji, Nhật Bản: Núi Fuji là biểu tượng quốc gia của Nhật Bản và được coi là một trong những ngọn núi lửa đẹp nhất trên thế giới. Nó có độ cao hơn 3.700 mét và thu hút hàng triệu du khách mỗi năm.
3. Núi Kilimanjaro, Tanzania: Núi Kilimanjaro là ngọn núi cao nhất châu Phi, với độ cao hơn 5.800 mét. Điều đặc biệt về núi này là đỉnh núi được bao phủ bởi tuyết suốt năm, mặc dù nó nằm gần xích đạo.