BÀI 3: TRUYỆN KHOA HỌC VIỄN TƯỞNG

ĐỌC HIỂU VĂN BẢN: CHẤT LÀM GỈ

CHUẨN BỊ

Đọc trước truyện ngắn Chất làm gỉ, tìm hiểu thêm các tư liệu về truyện khoa học viễn tưởng và tác giả Rây Brét-bơ-ry - nhà văn Mỹ nổi tiếng về truyện khoa học viễn tưởng, đã được nhận các giải thưởng O Hen-ry (O Henry) và Ben-gia-min Franh-klin (Bẹnamin Franklin).

Trả lời:

•  Rây Brét-bơ-ry (Ray Bradbury) (22/08/1920- 05/06/2012) là một nhà văn, nhà biên kịch người Mỹ nổi tiếng nhất thế kỷ XX.
•  New York Times gọi Bradbury là "nhà văn chịu trách nhiệm lớn nhất trong việc đưa khoa học viễn tưởng hiện đại vào dòng văn học chính thống.".
•  Ông có một phát biểu hay: "Yêu và ở lại với tình yêu. Làm những gì bạn yêu thích, đừng làm điều gì khác ngoài nó. Đừng viết vì tiền. Hãy viết vì bạn yêu điều gì đó. Nếu bạn viết vì tiền, bạn sẽ không viết được bất cứ thứ gì đáng đọc." ("Fall in love and stay in love. Do what you love, don't do anything else. Don't write for money. Write because you love to do something. If you write for money, you won't write anything worth reading") (Từ cuộc phỏng vấn với Breandan Dowling năm 2002).

 CÂU HỎI ĐỌC HIỂU

Câu 1: Đại tá muốn làm gì với viên trung sĩ?

Giải nhanh:

Đại tá muốn chuyển viên trung sĩ đi nơi khác.

Câu 2: Viên trung sĩ muốn gì?

Giải nhanh:

Viên trung sĩ muốn sống không có chiến tranh, mong ước các cỗ đại bác trên toàn thế giới biến thành sắt gỉ, vi khuẩn trong bom trở thành vô hại, và xe tăng đổ rụi, nằm im trong các hố lấp đầy nhựa đường như quái vật thời tiền sử.

Câu 3: Viên trung sĩ đã nêu các dự định gì của mình?

Giải nhanh:

Viên trung sĩ đã nêu các dự định của mình: phá hủy vũ khí chiến tranh bằng chất làm gỉ. Đầu tiên là khắp châu Mỹ trong vài ngày, sau đó sẽ sang châu Âu. Trong vòng một tháng, ông sẽ làm cho cả thế giới tránh được thảm họa chiến tranh.

Câu 4: Đến lúc này, đại tá có tin những điều viên trung sĩ nói không?

Giải nhanh:

• Đến lúc này (khi đại tá đưa cho viên trung sĩ phiếu khám bệnh), đại tá vẫn không tin những điều viên trung sĩ nói.

Câu 5: Vì sao người lính gác không thể làm theo lệnh của đại tá?

Giải nhanh:

Vì khẩu súng của người lính gác đã biến thành vụn sắt gỉ màu vàng.

Câu 6: Kết thúc truyện có gì đặc sắc? Liệu đại tá có làm gì được viên trung sĩ không?

Giải nhanh:

Kết thúc truyện đặc sắc ở chỗ, đại tá không dùng vũ khí bằng sắt, thép mà dùng vũ khí bằng gỗ để tóm viên trung sĩ. Đại tá có thể thành công vì sức khỏe và vũ khí gỗ chắc nịch, nhưng cũng có thể không làm gì được viên trung sĩ vì anh ta đã có sự chuẩn bị từ trước.

CÂU HỎI SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Truyện kể về sự kiện gì? Có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính?

Giải nhanh:

-Những sự kiện:

•  Đại tá muốn điều chuyển viên trung sĩ đến nơi khác.
• Viên trung sĩ nói về ý tưởng của mình.
•  Ý tưởng của viên trung sĩ được chứng minh và đại tá muốn tiêu diệt viên trung sĩ.

- Truyện có những nhân vật: đại tá, viên trung sĩ, bác sĩ Mét-thiu, người lính gác

- Nhân vật chính trong truyện là viên trung sĩ.

Câu 2: Em hiểu "chất làm gỉ" là gì? Ý tưởng làm hoen gỉ các vật bằng kim loại của viên trung sĩ dựa trên cơ sở nào? Đoạn văn nào trong văn bản Chất làm gỉ nêu lên những kiến thức khoa học liên quan đến ý tưởng ấy?

Giải nhanh:

• Em hiểu "chất làm gỉ" ở đây là chất tạo ra phản ứng khiến các loại vũ khí bằng kim loại bị gỉ, tan thành bụi.
• Ý tưởng làm hoen gỉ các vật bằng kim loại của viên trung sĩ dựa trên cơ sở cấu trúc của các nguyên tử xác định.
• Đoạn văn nêu lên những kiến thức khoa học liên quan đến ý tưởng ấy là: "- Không, tôi nói hoàn toàn nghiêm túc đấy ... tôi có thể bắt nó tan vụn ra thành bụi ngay".

Câu 3: Sự hình dung, tưởng tượng rất sinh động, phong phú về tác động của chất làm gỉ được tác giả thể hiện rõ ở những đoạn văn nào?

Giải nhanh:

•  "- Tôi muốn sống không có chiến tranh... như vậy đó".
•  "- Không, tôi nói hoàn toàn ... thành bụi ngay".
•  "Ông sờ các túi áo... những chiếc lốp cao su lăn đi một cách vô định trên mặt đường".

Câu 4: Ý tưởng dùng chất làm gỉ để vô hiệu hóa tất cả các vũ khí làm bằng kim loại của viên trung sĩ có ý nghĩa gì?

Giải nhanh:

Ý tưởng dùng chất làm gỉ để vô hiệu hóa tất cả các vũ khí bằng kim loại của viên trung sĩ có ý nghĩa nhân văn, nhằm làm cho thế giới không có chiến tranh và tránh được các thảm họa do chiến tranh gây ra.

Câu 5: Hãy nêu nhận xét của em về tính cách nhân vật đại tá trong truyện ngắn.

Giải nhanh:

Tính cách nhân vật đại tá: thiếu tin tưởng người khác, thiếu sự đồng cảm, lắng nghe, có sự kích động

Câu 6: Truyện thể hiện ước mơ gì của người viết? Điều đó còn có ý nghĩa với xã hội hiện nay không? Vì sao?

Trả lời:

Truyện thể hiện ước mơ của người viết về một thế giới hòa bình và sự tiến bộ của khoa học công nghệ. Điều đó vẫn còn nguyên ý nghĩa với xã hội hiện nay, vì chúng ta cần phát triển khoa học công nghệ đồng thời gìn giữ hòa bình.