BÀI 12. THĂNG LONG – HÀ NỘI 

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Hình dưới đây gợi cho em liên tưởng đến sự tích nào gắn với Hà Nội? Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về Hà Nội

Đáp án:

Qua bức hình giúp em liên tưởng đến hoạt động múa rối. Hà Nội là thủ đô của nước Việt Nam là trung tâm kinh tế, tài chính lớn của Việt Nam với lịch sử hàng ngàn năm văn hiến. Hà Nội nằm về phía tây bắc của trung tâm vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng, với địa hình bao gồm vùng đồng bằng trung tâm và vùng đồi núi ở phía bắc và phía tây thành phố.

KHÁM PHÁ

1. VỊ TRÍ VÀ TÊN GỌI THĂNG LONG - HÀ NỘI

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát hình 2, em hãy xác định vị trí địa lý của Thăng Long- Hà Nội trên lược đồ

Giải nhanh:

Thăng Long - Hà Nội nằm ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ, tiếp giáp vi nhiều tỉnh thành.

Câu 2: Dựa vào hình 3, hãy kể các tên gọi khác nhau của Thăng Long- Hà Nội.

Giải nhanh:

Đông Đô(1397), Đông Quan(1408),  Đông Kinh( 1430).

2. LỊCH SỬ THĂNG LONG - HÀ NỘI

Câu 1: Khai thác tư liệu, em hãy phân tích một số đặc điểm tự nhiên nổi bật của khu vực thành Đại La- Thăng Long

Đáp án:

- Một số đặc điểm tự nhiên của Thăng Long qua Chiếu dời đô là:

+ Ở giữa khu vực trời đất; chính giữa nam bắc đông tây.

+ Thế rồng cuộn, hổ ngồi; tiện nghi núi sông sau trước.

+ Mặt đất rộng, bằng phẳng; thế đất cao;

+ Muôn vật tốt tươi, phồn thịnh.

Câu 2: Đọc thông tin và quan sát các hình từ 4 đến 8 em hãy :

- Nêu một số sự kiện tiêu biểu gắn với lịch sử Thăng Long- Hà Nội. 

- Kể một câu chuyện liên quan đến Thăng Long- Hà Nội mà em ấn tượng nhất

Đáp án:

- Một số sự kiện tiêu biểu gắn với lịch sử Thăng Long- Hà Nội: sự kiện Thăng Long tứ trấn, Truyền thuyết Lê Lợi trả gươm báu cho rùa vàng. 

- Câu chuyện mà em cảm thấy ấn tượng nhất là câu chuyện: sự tích Hồ Gươm

Trong tay Lê Lợi có gươm thần làm cho quân Minh tan tác, bạt vía. Một năm sau khi đuổi giặc Minh, vua Lê Lợi cưỡi thuyền quanh hồ Tả Vọng, Long Quân sai Rùa Vàng lên đòi gươm thần. Vua nâng gươm trao trả gươm, Rùa Vàng ngậm gươm rồi lặn xuống đáy hồ, từ đó hồ Tả Vọng mang tên là hồ Hoàn Kiếm

3. THỦ ĐÔ HÀ NỘI NGÀY NAY

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát các hình từ 9 đến 11, em hãy cho biết Hà Nội là trung tâm quan trọng của cả nước ở các lĩnh vực nào?

Giải nhanh:

Hà Nội là trung tâm quan trọng trong lĩnh vực thương mại, hệ thống ngân hàng, khu công nghệ cao,..

Câu 2: Quan sát hình 12, cho biết các bạn nhỏ đang làm gì? việc làm đó có ý nghĩa như thế nào?

Giải nhanh:

Các bạn nhỏ đang học nặn tò he. Điều đó thể hiện thế hệ trẻ này nay luôn nuôi dưỡng, lưu giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống lâu đời của dân tộc.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Kể lại một câu chuyện về lịch sử Thăng Long- Hà Nội

Đáp án:

Mặc dù người ta nói Thăng Long nghìn năm, nhưng đô thành này có cội nguồn lịch sử xa xưa hơn thế.

Khi người Việt - Mường từ vùng trung du của các vua Hùng xuôi xuống đồng bằng, An Dương Vương đã định đô ở Cổ Loa. Hai Bà Trưng khởi nghĩa, định đô ở Mê Linh. Bắc thuộc nghìn năm, trị sở xứ này đầu tiên đặt tại Luy Lâu, gắn liền với tên của thái thú Sĩ Nhiếp. Sau đó dời về Mê Linh, rồi sang Long Uyên - Long Biên. Những đô thành này nằm ở phía Đông sông Hồng, từng bị giặc Chà Và từ biển đánh vào, giặc Nam Chiếu từ tận Vân Nam đánh xuống.

Đến năm 824, người Tàu cai trị đã đắp thành ở bờ Tây sông Hồng địa phận huyện Tống Bình, và đến năm 866 thì Tiết độ sứ Cao Biền đắp lại thành Đại La với quy mô lớn. Đây là cơ sở để năm 1010 Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư về và đặt cái tên oai hùng: THĂNG LONG.

Câu 2: Vì sao nói Hà Nội là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục của đất nước?

Đáp án:

- Hà Nội là thủ đô của nước ta. Đây là nơi làm việc của các cơ quan lãnh đạo cao nhất của đất nước.

- Quốc Tử Giám ờ Hà Nội là trường đại học đầu tiên của nước ta. Ngày nay, Hà Nội là nơi tập trung nhiều viện nghiên cứu, trường đại học, bảo tàng, thư viện hàng đầu của cả nước.

- Hà Nội còn có các nhà máy, khu công nghệ cao, làng nghề,.. làm ra nhiều sản phấm phục vụ cho nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Nhiều trung tâm thương mại. giao dịch trong và ngoài nước đặt tại Hà Nội, như các chợ lớn, siêu thị, hệ thống ngân hàng, bưu điện,…

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Thiết kế một tấm áp phích tuyên truyền về việc bảo vệ di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh hoặc giá trị văn hóa truyền thống của Hà Nội.

Giải nhanh: