CHỦ ĐỀ 8: HIẾN PHÁP NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

BÀI 17: NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA HIẾN PHÁP VỀ KINH TẾ, VĂN HÓA, XÃ HỘI, GIÁO DỤC, KHOA HỌC, CÔNG NGHỆ, MÔI TRƯỜNG

Mở đầu

Câu hỏi: Em hãy chia sẻ một khẩu hiệu về kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ, môi trường mà em biết. Theo em, khẩu hiệu đó được sử dụng để làm gì?

Đáp án chuẩn: 

- Về kinh tế: “Viết nên cuộc sống”: giới thiệu bút bi, nhấn mạnh vào lợi ích sản phẩm

- Văn hóa: “xếp hàng là văn minh”: nhằm tuyên truyền 

- Giáo dục: “Việc học của bạn, tương lai của đất nước”: tầm quan trọng của việc học 

Nội dung của của Hiến pháp năm 2013 về về kinh tế

Câu 1: Em hãy nêu ý kiến nhận xét về câu nói của nhân vật anh trai trong hội thoại 1?

Đáp án chuẩn: 

Anh trai nói về hình thức kinh doanh là loại hình kinh doanh tư nhân.

Câu 2: Em hãy phân biệt quyền sở hữu đất đai và quyền sử dụng đất?

Đáp án chuẩn: 

- Quyền sử dụng đất bao gồm chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, thừa kế, thế chấp, và góp vốn. Mỗi loại đất có mức độ quyền hạn khác nhau. Quyền sở hữu và quyền sử dụng đất ở VN được quy định như vậy.

- Nhà nước giao đất cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, quyền sử dụng đất là quyền được trao cho người sử dụng trên các thửa đất cụ thể.

Nội dung của của Hiến pháp năm 2013 về văn hóa xã hội:

Câu 1: Em hãy lấy ví dụ thực tế để minh họa cho nội dung trong thông tin trên.

Đáp án chuẩn: 

Nhà nước đã tổ chức “nhã nhạc cung đình Huế” nhằm giữ gìn bản sắc của dân tộc 

Câu 2: Theo em, nội dung về văn hóa, xã hội của Hiến pháp có  ý nghĩa như thế nào đến đời sống của nhân dân và sự phát triển của đất nước.

Đáp án chuẩn: 

Nâng cao quyền và nghĩa vụ của nhân dân 

Nội dung của của Hiến pháp năm 2013 về giáo dục

Câu 1: Em hãy nêu ví dụ về việc thực hiện tốt quy định của hiến pháp năm 2013 về giáo dục.

Đáp án chuẩn: 

Nhà nước ưu tiên đầu tư cho giáo dục, đặc biệt là giáo dục mầm non và giáo dục tiểu học, đảm bảo miễn học phí cho tiểu học.

Câu 2: Theo em, vì sao Nhà nước ta lại xác định giáo dục là quốc sách hàng đầu của quốc gia?

Đáp án chuẩn: 

- Thứ nhất: Giáo dục đào tạo là điều kiện tiên quyết góp phần phát triển kinh tế.

- Thứ hai: Giáo dục đào tạo góp phần ổn định chính trị xã hội.

- Thứ ba: giáo dục đào tạo góp phần nâng cao chỉ số phát triển con người

Nội dung của của Hiến pháp năm 2013 về khoa học, công nghệ

Câu 1: Quốc gia khởi nghiệp, Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có ý nghĩa như thế nào trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước?

Đáp án chuẩn: 

Kêu gọi được các nguồn đầu tư của nước ngoài và mua bán ý tưởng kinh doanh.

Câu 2: O và D đã có ý tưởng gì trong việc sáng tạo để phát triển khoa học, công nghệ?

Đáp án chuẩn: 

- Ý tưởng của O là sản xuất một động cơ chạy bằng không khí nén 

- Ý tưởng của D là công nghệ điện cát ( sản xuất điện từ cát) 

Câu 3: Theo em, nội dung của Hiến pháp về khoa học, công nghệ có ý nghĩa như thế nào với đời sống của xã hội và sự phát triển của đất nước?

Đáp án chuẩn: 

Tạo điều kiện cho mọi người tham gia, thụ hưởng lợi ích từ khoa học và công nghệ

Nội dung của của Hiến pháp năm 2013 về môi trường.

Câu 1: Theo em, tại sao Hiến pháp có nội dung về môi trường

Đáp án chuẩn: 

Môi trường rất quan trong đến sự sống và sự phát triển của con người

Câu 2: Hãy nêu ví dụ về việc thực hiện tốt quy định của Hiến pháp năm 2013 về môi trường.

Đáp án chuẩn: 

Tích cực trồng nhiều cây xanh ở khu vực trường học và khu sinh sống

Câu 3: Theo em, nội dung của hiến pháp về môi trường có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển của đất nước và đời sống xã hội?

Đáp án chuẩn: 

Sử dụng hiệu quả, bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học

Luyện tập

Câu 1: Em hãy cho biết các ý kiến sau đây đúng hay sai. Vì sao?

a. Công dân Việt Nam có quyền kinh doanh tất cả các mặt hàng.

b. Tài nguyên thiên nhiên là sở hữu của toàn dân nên người dân có thể tùy ý sử dụng.

c. Tất cả mọi người đều được Nhà nước tạo điều kiện hưởng thụ lợi ích từ các hoạt động khoa học, công nghệ.

d. Bảo vệ môi trường là trách nhiệm riêng của cơ quan quản lí nhà nước về môi trường

Đáp án chuẩn: 

a. Sai vì buôn bán cần giấy phép kinh doanh. 

b. Sai vì cần sử dụng đúng mục đích và theo pháp luật. 

c. Đúng vì góp phần phát triển đất nước. 

d. Sai vì bảo vệ môi trường là trách nhiệm của mỗi công dân.

Câu 2: Em có nhận xét gì về hành vi của các nhân vật, tổ chức trong những trường hợp sau?

a. Ông S và con trai thường xuyên dùng kích điện đánh bắt cá trên sông

b. Bà H nhập hàng hóa kém chất lượng, không rõ nguồn gốc về bán cho người dân

c. Ông M thường tự pha chế thuốc trừ sâu sinh học an toàn cho người và môi trường  để phun cho vườn cây ăn quả của gia đình.

d. Trường T tổ chức cho học sinh tham quan triển lãm khoa học công nghệ của thành phố.

Đáp án chuẩn: 

a. Sai vì đây là việc làm nguy hiểm và mang tính vi phạm pháp luật

b. Sai vì vi phạm quy định kinh doanh của nhà nước

c. Đúng vì nó không ảnh hưởng đến sức khỏe mọi người

d. Đúng vì tạo điều kiện cho học sinh T được học tập và tham gia phát triển

Câu 3: Xử lý tình huống

a. Thôn của Q nằm cạnh một con sông lớn. Trong thôn có điểm thu gom rác thải để xử lí nhưng nhiều người vẫn có thói quen vức rác, xác vật nuôi, túi nilon,... xuống lòng sông vì cho rằng dòng sông lớn nên vức một vài túi rác xuống cũng không ảnh hưởng gì. Q cảm thấy mọi người làm như vậy là không tốt nhưng không biết nên làm gì để chấm dứt hành vi đó.

Nếu là Q, em sẽ làm gì?

b. H (15 tuổi) rất thích nghiên cứu, chế tạo, lắp ráp các thiết bị công nghệ. Gần đây, H muốn tham dự một cuộc thi chế tạo robot nhưng bố mẹ không đồng ý vì lo ngại đến việc học tập .

Nếu là H, em sẽ làm gì để bố mẹ đồng ý cho tham dự cuộc thi?

Đáp án chuẩn: 

a. Em sẽ tuyên truyền với mọi người về lợi ích của việc bảo vệ môi trường 

b. Em sẽ giải thích cho mẹ hiểu đây là việc giúp em học hỏi, phát triển trí tuệ

Câu 4: Em hãy nêu những việc học sinh nên làm và không nên làm để thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân đối với việc phát triển giáo dục, khoa học công nghệ.

Đáp án chuẩn: 

Nên làm:

• Tham gia các hoạt động nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ
• Chăm chỉ học tập

Không nên làm:

• Tham gia các hoạt động vi phạm pháp luật

Vận dụng

Câu 1: Em hãy thiết kế một khẩu hiệu hoặc vẽ một bức tranh cổ động nhằm tuyên truyền các nội dung của Hiến pháp năm 2013 về văn hóa, giáo dục.

Đáp án chuẩn: 

HS thực hiện thiết kế

Câu 2: Em hãy viết một bài thuyết trình về trách nhiệm của công dân trong việc bảo vệ môi trường và chia sẻ lại sản phẩm với cả lớp.

Đáp án chuẩn: 

Ô nhiễm môi trường gây ra hậu quả nghiêm trọng do lối sống ích kỷ và lạc hậu. Chính quyền tốn nhiều công sức giải quyết nhưng chưa dứt điểm. Chúng ta cần tự giác tham gia phong trào bảo vệ môi trường để làm cho thành phố và Trái Đất ngày càng xanh – sạch – đẹp.