BÀI 19. KHỞI NGHĨA LAM SƠN (1418- 1427)

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

1. Những ngày đầu của cuộc kháng chiến (1418 - 1423)

CH1: Đọc thông tin, tư liệu và quan sát các hình 19.1, 19.2, hãy trình bày những sự kiện tiêu biểu trong thời kì đầu của cuộc khởi nghĩa.

2. Giải phóng Nghệ An, Tân Bình, Thuận Hóa (1424 - 1425)

CH1: Đọc thông tin, hãy trình bày hoạt động của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn trong những năm 1424– 1425.

3. Khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng (1426 - 1427) 

CH1: Đọc thông tin và quan sát lược đồ hình 19, hãy trình bày một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng (1426-1427).

4. Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử

CH1: Đọc thông tin, tư liệu, hãy:

- Giải thích nguyên nhân dẫn đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

- Nêu ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG

CH1: Lập bảng thống kê các giai đoạn chống quân Minh trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

CH2: Hãy đánh giá vai trò của một số nhân vật trong khởi nghĩa Lam Sơn như Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Chích,...

CH3: Sưu tầm tư liệu và giới thiệu về một trong số những nhân vật lịch sử có công lao trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI BÀI

1. Những ngày đầu của cuộc kháng chiến (1418 - 1423)

CH1: + Năm 1416, Lê Lợi cùng 18 người tổ chức hội thể ở Lũng Nhai với quyết tâm đánh đuổi quân Minh, khôi phục độc lập dân tộc.

+ Năm 1418, Lê Lợi đã tập hợp hào kiệt bốn phương dựng cờ khởi nghĩa tại căn cứ Lam Sơn và tự xưng là Bình Định Vương. 

+ Giữa năm 1418, Lê Lai đã cải trang giả làm Lê Lợi chỉ huy một toán quân phá vòng vây. Lê Lai cùng toán quân cảm từ hi sinh. Quân Minh lầm tưởng đã giết được Lê Lợi nên rút quân.

+ Giữa năm 1423, trong bối cảnh thế và lực còn rất yếu, Lê Lợi đề nghị tạm hoà và quân Minh chấp thuận, nghĩa quân trở về căn cứ Lam Sơn. 

2. Giải phóng Nghệ An, Tân Bình, Thuận Hóa (1424 - 1425)

CH1: + Cuối năm 1424, Nguyễn Chích đề nghị chuyển quân vào Nghệ An.

+ Lê Lợi dẫn quân tiến vào miền Tây Nghệ An nhanh chóng làm chủ Nghệ An,

+ 8-1425, nghĩa quân từ Nghệ An tiến vào giải phóng Tân Bình và Thuận Hoá 

+ Trong 10 tháng, nghĩa quân Lam Sơn đã giải phóng Thanh Hoá đến đèo Hải Vân. 

3. Khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng (1426 - 1427)

CH1:

+ Tháng 9-1426, Lê Lợi và bộ chỉ huy quyết định mở cuộc tiến công ra Bắc với 3 đạo quân chính, thành lập chính quyền mới và chặn đường tiếp viện của quân Minh từ biên giới sang.

+ Nghĩa quân giành thắng lợi trong nhiều trận lớn. Cuộc kháng chiến chuyển sang giai đoạn phản công.

+ Cuối năm 1426, trong trận Tốt Động – Chúc Động, nghĩa quân đã phục kích, đánh tan trên 5 vạn quân Minh, tướng Vương Thông phải tháo chạy về thành Đông Quan 

+ Tháng 10-1427, khoảng 15 vạn viện binh do Liễu Thăng và Mộc Thạnh chỉ huy chia làm hai đường tiến vào Đại Việt. Nghĩa quân tổ chức phục kích và tiêu diệt Liễu Thăng cùng toán quân tiên phong ải Chi Lăng, Mộc Thạnh sợ hãi dẫn quân rút chạy về nước. Vương Thông ở thành Đông Quan đành chấp nhận nghị hoà.

+ Ngày 10-12-1427, tại phía nam thành Đông Quan đã diễn ra hội thể giữa bộ chỉ huy nghĩa quân Lam Sơn và đại diện quân Minh.

+ Ngày 3-1-1428, quân Minh rút về nước. Khởi nghĩa Lam Sơn kết thúc thắng lợi.

4. Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử

CH1: - Nguyên nhân thắng lợi: từ truyền thống yêu nước, đoàn kết của dân tộc; sự lãnh đạo và nghệ thuật quân sự tài tình, sáng tạo của bộ chỉ huy nghĩa quân 

- Ý nghĩa: đã chấm dứt 20 năm đô hộ của nhà Minh khôi phục độc lập dân tộc, đưa đến sự thành lập của vương triều Lê sơ, mở ra thời kì phát triển mới của Đại Việt

LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG

CH1: 

CH2:  - Nguyễn Trãi: Là nhà cố vấn, là người phò tả đắc lực của Lê Lợi, góp phần không nhỏ vào chiến thắng của nghĩa quân

- Lê Lợi: Chống lại và đánh đuổi nhà Minh xâm lược. Hướng dẫn và dẫn dắt quân khởi nghĩa để có được những trận thắng. Lê lợi đã đóng góp nhiều công sức vào các trận danh Chấp nhận hi sinh để đánh đuổi quân xâm lược và chọn được một đội quân sĩ dũng cảm.

CH3:  Lê Lợi nối nghiệp cha làm chúa trại Lam Sơn. Năm Lê Lợi 21 tuổi cũng là năm nhà Minh đem 80 vạn quân sang xâm lược nước Việt. Cuộc kháng chiến chống Minh của vương triều Hồ thất bại, nước Đại Việt rơi vào ách thống trị tàn bạo của giặc Minh. Trước cảnh đất nước bị kẻ thù giày xéo, tàn phá, Lê Lợi đã nung nấu một quyết tâm đánh đuổi chúng ra khỏi bờ cõi. Đầu năm 1416, tại núi rừng Lam Sơn trên đất Thanh Hóa, Lê Lợi cùng với 18 người bạn thân thiết, đồng tâm cứu nước đã làm lễ thề đánh giặc giữ yên quê hương. Đó là hội Thề Lũng Nhai đã đi vào sử sách.