Slide bài giảng Lịch sử 9 kết nối bài 18: Việt Nam từ năm 1976 đến năm 1991

Tóm lược nội dung

BÀI 18. VIỆT NAM TỪ NĂM 1976 ĐẾN NĂM 1991

MỞ ĐẦU

Vào ngày cuối năm 1976, hai con tàu Thống Nhất đồng thời xuất phát từ ga Hà Nội và ga Sài Gòn, mang theo ý chí và quyết tâm của toàn dân tộc về sự thống nhất trọn vẹn của đất nước. Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về những nhiệm vụ mà nhân dân Việt Nam đã hoàn thành để thống nhất đất nước, giữ vững độc lập chủ quyền và tiến vững chắc trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội trong giai đoạn lịch sử mới.

Trả lời rút gọn:

- Đề ra đường lối đổi mới với mục tiêu: Dân giàu nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh; thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh

- Xây dựng nền kinh tế và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nhà nước của dân, do dân và vì dân; lấy liên minh công nhân, nông dân và tầng lớp trí thức làm nền tảng, do Đảng Cộng sản lãnh đạo.

1. THỐNG NHẤT VỀ MẶT ĐẤT NƯỚC

Câu hỏi 1: Khai thác tư liệu trong mục, hãy cho biết vì sao cần phải hoàn thành thống nhất đất nước về mặt Nhà nước?

Trả lời rút gọn:

Vì: Sau Đại thắng Xuân 1975, đất nước đã thống nhất về mặt lãnh thổ, song ở mỗi miền lại tồn tại một hình thức tổ chức nhà nước khác nhau

Câu hỏi 2: Trình bày nét chính về quá trình thống nhất đất nước về mặt Nhà nước.

Trả lời rút gọn:

- Hội nghị lần thứ 24 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (9 – 1975) đã đề ra nhiệm vụ thống nhất đất nước về mặt Nhà nước.

- Hội nghị Hiệp thương chính trị thống nhất đất nước đã nhất trí về chủ trương, biện pháp thống nhất đất nước về mặt Nhà nước

- Ngày 25/4/1976, cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội chung (Quốc hội Khoá VI) được tiến hành trong cả nước, thông qua chính sách đối nội và đối ngoại; quyết định tên nước là Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, quyết định Quốc huy, Quốc kì, Quốc ca, Thủ đô, thành phố Sài Gòn – Gia Định được đổi tên là Thành phố Hồ Chí Minh

2. ĐẤU TRANH BẢO VỆ CHỦ QUYỀN VÀ TOÀN VẸN LÃNH THỔ

Câu hỏi 1: Trình bày cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc ở vùng biên giới Tây Nam, vùng biên giới phía Bắc trong những năm 1975 – 1979.

Trả lời rút gọn:

- Cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc vùng biên giới Tây Nam:

+ Chính quyền Pôn Pốt ở Cam-pu-chia đã có nhiều hoạt động khiêu khích, xâm phạm chủ quyền của Việt Nam

+ Tháng 12/1978, chính quyền Pôn Pốt tấn công Tây Ninh để mở đường tiến sâu vào lãnh thổ Việt Nam.

+ Từ ngày 23/12/1978, quân đội Việt Nam mở cuộc tổng phản công và chỉ trong thời gian ngắn đã đánh bại quân xâm lược, giữ vững chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc. 

- Cuộc đấu tranh bảo vệ vệ biên giới phía Bắc:

+ Từ năm 1978, Trung Quốc đơn phương chấm dứt các viện trợ kinh tế, kĩ thuật và có nhiều hành động khiêu khích, xâm phạm ở khu vực biên giới phía Bắc của Việt Nam

+ Ngày 17/2/1979, khoảng 60 vạn quân Trung Quốc tấn công dọc tuyến biên giới phía Bắc

+ Trước cuộc chiến đấu của quân dân Việt Nam và sự phản đối mạnh mẽ của dư luận, Trung Quốc phải tuyên bố rút quân. 

Câu hỏi 2: Việt Nam đã có những hoạt động gì nhằm đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo?

Trả lời rút gọn:

- Tiếp tục quản lí, thực thi và bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp ở Biển Đông

- Huyện Bạch Long Vĩ (Hải Phòng, huyện Hoàng Sa (Đà Nẵng), huyện Trường Sa (Khánh Hòa),.. được thành lập

- Nhiều văn bản pháp lý liên quan đến các vùng biển và thềm lục địa của Việt Nam được ban hành

- Nhiều tuyên bố về chủ quyền biển, đảo của Nhà nước Việt Nam cũng được công khai tại các diễn đàn quốc tế

3. TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ VÀ XÃ HỘI TỪ NĂM 1976 ĐẾN NĂM 1985

Câu hỏi: Hãy trình bày tình hình chính trị, kinh tế và xã hội của Việt Nam trong những năm 1976 - 1985

Trả lời rút gọn:

- Về tình hình chính trị: 

+ Cách mạng Việt Nam chuyển sang giai đoạn mới: đất nước độc lập, thống nhất và đi lên chủ nghĩa xã hội

+ Hiến pháp mới của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam được thông qua

+ Phát triển quan hệ với các nước xã hội chủ nghĩa; thiết lập quan hệ với các nước ASEAN, gia nhập Liên hợp quốc

 - Về tình hình kinh tế:

+ Thuỷ điện Hoà Bình, thuỷ điện Trị An, nhiệt điện Phả Lại, cầu Thăng Long, cầu Chương Dương,... được xây dựng

+ Các ngành sản xuất được tổ chức theo hướng sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa dựa trên nguyên tắc tập trung

+ Thành phần kinh tế quốc doanh và tập thể dược tăng cường. 

+ Từng bước khắc phục những hậu quả nặng nề của chiến tranh;

- Về tình hình xã hội: 

+ Hoạt động giáo dục, văn hóa được đẩy mạnh 

+ Cải cách giáo dục được tiến hành, thống nhất giáo dục phổ thông trong cả nước.

+ Mặc dù thu nhập của người dân được cải thiện song đời sống còn gặp nhiều khó khăn. 

4. CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI ĐẤT NƯỚC TỪ NĂM 1986 ĐẾN NĂM 1991

Câu hỏi: Giải thích vì sao Đảng Cộng sản Việt Nam quyết định tiến hành công cuộc Đổi mới toàn diện đất nước?

Trả lời rút gọn:

Vì: 

- Bối cảnh thế giới có nhiều thay đổi do tác động của cách mạng khoa học – kĩ thuật và xu thế toàn cầu hoá

- Tình hình các nước xã hội chủ nghĩa có nhiều biến động. 

- Ở Việt Nam, đất nước cũng ở trong tình trạng khủng hoảng,

=> Cần phải tiến hành đổi mới nhằm đưa đất nước vượt qua khủng hoảng, tiến vững chắc trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội

Câu hỏi: Hãy nêu nội dung cơ bản của đường lối đổi mới của Đảng.

Trả lời rút gọn:

- Về kinh tế:

+ Xoá bỏ mô hình quản lí kinh tế tập trung quan liêu bao cấp

+ Xây dựng nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần vận động theo cơ chế thị trường có sự quản lí của Nhà nước

+ Kêu gọi đầu tư nước ngoài và mở rộng kinh tế đối ngoại

- Về chính trị:

+ Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân, do Đảng Cộng sản lãnh đạo

+ Mở rộng quan hệ đối ngoại, tranh thủ điều kiện quốc tế thuận lợi cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc

Câu hỏi 1: Nêu kết quả và ý nghĩa của công cuộc Đổi mới của Việt Nam trong giai đoạn 1986-1991.

Trả lời rút gọn:

- Kết quả:

+ Tình hình đất nước về mọi mặt cơ bản ổn định

+ Hoạt động của các tổ chức chính trị được đổi mới theo hướng phát huy dân chủ

+ Quan hệ đối ngoại từng bước được mở rộng, tạo môi trường thuận lợi hơn cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

+ Đất nước lúc này chưa ra khỏi khủng hoảng về kinh tế - xã hội. 

- Ý nghĩa: khẳng định sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng trong việc để ra và thực hiện đường lối đổi mới

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu hỏi: Lập bảng tóm tắt một số thành tựu cơ bản của cách mạng Việt Nam trong giai đoạn đất nước độc lập, thống nhất và đi lên chủ nghĩa xã hội từ năm 1976 đến năm 1991 (theo gợi ý dưới đây vào vở)

Trả lời rút gọn:

Câu hỏi: Sưu tầm tư liệu từ sách, báo và internet, viết một đoạn văn ngắn chứng minh: Đổi mới là lựa chọn “sống còn” đối với dân tộc Việt Nam.

Trả lời rút gọn:

Đổi mới là lựa chọn “sống còn” đối với dân tộc Việt Nam bởi vào thời điểm đó Việt Nam khi mà đất nước đang đối mặt với tình trạng khủng hoảng, đặc biệt là về mặt kinh tế - xã hội và chính trị. Việt Nam còn phải đối mặt với sự bao vây và cô lập trên trường quốc tế. Tình hình thế giới đã đặt ra yêu cầu cấp bách là cần phải tiến hành đổi mới nhằm đưa đất nước vượt qua khủng hoảng, tiến vững chắc trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội.