Slide bài giảng Địa lí 9 kết nối Chủ đề 2 Văn minh châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long (2)

Tóm lược nội dung

CHỦ ĐỀ 2. VĂN MINH CHÂU THỔ SÔNG HỒNG VÀ SÔNG CỬU LONG (2)

MỞ ĐẦU

Châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long có nhiều nét văn hoá đặc sắc. Đây là hai vùng chịu tác động lớn của biến đổi khí hậu. Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về văn hoá hoặc biến đổi khí hậu ở hai châu thổ này.

Trả lời rút gọn:

- Văn hoá châu thổ sông Hồng:

+ Vùng đồng bằng sông Hồng có đặc trưng nổi trội về cả ẩm thực, trang phục, đến các làng nghề truyền thống,…

+ Đặc trưng văn hóa tinh thần cũng được hình thành từ môi trường sống cộng đồng, được giữ gìn và phát triển qua từng thế hệ.

+ Trải qua hàng nghìn năm lịch sử, người Việt vùng đồng bằng sông Hồng luôn giữ được những nét văn hóa độc đáo, những phong cách sống riêng biệt

- Văn hoá châu thổ sông Cửu Long:

+ Là vùng đất có bản sắc văn hóa đa dạng, được kiến tạo, gìn giữ bởi cộng đồng các dân tộc sinh sống tại 13 tỉnh, thành phố thuộc vùng

+ Được mệnh danh là văn minh sông nước mang đậm nét đa dạng và phong phú. 

1. VĂN HOÁ Ở CHÂU THỔ SÔNG HỒNG VÀ SÔNG CỬU LONG

Câu hỏi 1: Dựa vào thông tin mục 1, hãy trình bày những nét đặc sắc về văn hoá ở châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.

Trả lời rút gọn:

- Châu thổ sông Hồng:

+ Là một trong những cái nôi của nền văn minh lúa nước.

+ Các di sản văn hoá vật thể ở châu thổ sông Hồng gắn liền với công cuộc dựng nước và giữ nước của dân tộc

+ Các di sản văn hoá phi vật thể ở châu thổ sông Hồng rất phong phú, đặc sắc 

+ Văn hoá châu thổ sông Hồng còn thể hiện rõ nét qua nếp sống của cộng đồng dân cư và văn học dân gian truyền miệng 

- Châu thổ sông Cửu Long:

+ Nền văn hoá sông nước đặc sắc: gắn liền với sông nước

+ Nét văn hoá ẩm thực gắn liền với sản vật từ sông nước, lúa gạo

+ Có rất nhiều lễ hội và nghệ thuật dân gian phong phú, đa dạng.

2. BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Ở CHÂU THỔ SÔNG HỒNG VÀ CHÂU THỔ SÔNG CỬU LONG

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục a, hãy phân tích những biểu hiện của biến đổi khí hậu ở hai vùng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.

Trả lời rút gọn:

- Nhiệt độ trung bình năm có xu thế tăng lên ở cả hai châu thổ

- Lượng mưa có sự biến động qua các thập niên

- Các hiện tượng thời tiết cực đoan trở nên bất thường, khó dự báo và gây ra hậu quả nặng nề

- Mực nước biển có xu thế tăng lên ở ven biển hai châu thổ, trung bình 2,7 mm/năm

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục b, hãy nêu tác động của biến đổi khí hậu đối với sự phát triển kinh tế – xã hội ở châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.

Trả lời rút gọn:

- Châu thổ sông Hồng:

+ Các đợt nắng nóng kéo dài làm tăng chi phí cho các thiết bị làm mát, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe 

+ Số ngày rét giảm dần, mùa lạnh ngắn đi ảnh hưởng đến sản xuất cây vụ đông

+ Sự gia tăng của bão và mưa lớn dẫn đến ngập lụt gây thiệt hại về người và tài sản. 

- Tác động của biến đổi khí hậu đối với sự phát triển kinh tế – xã hội ở châu thổ sông Cửu Long:

+ Nhiệt độ tăng làm gia tăng sâu bệnh, dịch hại cho cây trồng, vật nuôi

+ Mùa khô trở nên gay gắt hơn, hạn hán xảy ra ở nhiều nơi gây thiếu nước

+ Nước biển dâng gây sạt lở bờ biển, làm thu hẹp diện tích đất nông nghiệp, rừng ngập mặn. 

+ Biến đổi khí hậu cũng ảnh hưởng đến việc làm và thu nhập của người dân, gây ra những vấn đề về an sinh xã hội

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục c, hãy đề xuất một số biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu liên quan đến vùng châu thổ của hai đồng bằng hiện đại.

Trả lời rút gọn:

* Đồng bằng sông Hồng:

- Áp dụng các kĩ thuật canh tác, công nghệ sản xuất 

- Theo dõi thường xuyên thông tin về thời tiết 

* Đồng bằng sông Cửu Long:

- Phát triển các giống cây trồng có khả năng chịu mặn và chịu hạn; chuyển đổi mục đích sử dụng đất

- Khai thác những loại hình du lịch thích ứng với biến đổi khí hậu

- Cần có các biện pháp để đảm bảo nguồn nước sạch phục vụ sinh hoạt, đặc biệt trong mùa khô

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu hỏi: Hoàn thành bảng liệt kê một số nét văn hoá phi vật thể đặc sắc ở châu thổ sông Hồng và châu thổ sông Cửu Long theo mẫu sau vào vở:

Trả lời rút gọn:

Câu hỏi: Thiết kế sản phẩm tuyên truyền một số biện pháp đơn giản để thích ứng với biến đổi khí hậu ở vùng châu thổ sông Hồng hoặc châu thổ sông Cửu Long.

Trả lời rút gọn:

- Tăng cường tuyên truyền, phổ biến thông tin liên quan đến người dân

- Tăng cường công tác dự báo khí tượng thủy văn, nguồn nước, xâm nhập mặn

- Xây dựng kế hoạch sử dụng nước hợp lý