Slide bài giảng địa lí 10 kết nối bài 12: Nước biển và đại dương

Tóm lược nội dung

BÀI 12: NƯỚC BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG

Mở đầu

Câu hỏi: Nước biển và đại dương có những tính chất gì? Trong biển và đại dương diễn ra những vận động nào?

Trả lời:

- Tính chất: Chiếm 97,5% tổng lượng nước 

- Trong biển và đại dương diễn ra những vận động: sóng, thủy triều, dòng biển

Hình thành kiến thức mới

Câu hỏi 1: Đọc thông tin trong mục 1, hãy trình bày tính chất của nước biển và đại dương.

Trả lời:

Tính chất của nước biển và đại dương: 

- Độ muối của nước biển và đại dương:

+ Độ muối trung bình của nước biển, đại dương là 35‰ và thay đổi theo không gian. Độ muối lớn nhất ở vùng chí tuyến (36,8‰), giảm đi ở xích đạo (34,5‰) và vùng cực (34‰).

+ Trên các đại dương có độ muối lớn hơn những vùng ven biển.

- Nhiệt độ của nước biển và đại dương:

+ Nhiệt độ trung bình năm trên toàn bộ đại dương thế giới là 17,5oC.

+ Nhiệt độ nước biển, đại dương vào mùa hè cao hơn mùa đông, giảm dần từ xích đạo về vùng cực và theo độ sâu.

 Câu hỏi 2: Dựa vào thông tin trong mục a và hình 12.1, 12.2, hãy giải thích hiện tượng sóng biển.

Trả lời:

Hiện tượng sóng biển: 

Sóng biển là sự dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng. Sóng phát sinh chủ yếu là do gió. Gió càng mạnh, sóng càng lớn.

 Câu hỏi 3: Dựa vào thông tin trong mục b và các hình 12.3, 12.4, hãy:

- Giải thích hiện tượng thuỷ triều.

- Cho biết khi dao động thuỷ triều có biên độ lớn nhất và nhỏ nhất thì ở Trái Đất thấy hình dạng Mặt Trăng như thế nào.

Trả lời:

* Thủy triều

- Thuỷ triều là hiện tượng nước biển dâng cao và hạ thấp theo quy luật hằng ngày.

- Nguyên nhân chủ yếu sinh ra thuỷ triều là do lực hấp dẫn của Mặt Trăng và Mặt Trời cùng với lực li tâm của Trái Đất. Thuỷ triều còn chịu tác động của các nhân tố khác như sự thay đổi khí áp, hình dạng bờ biển,...

- Thuỷ triều lên xuống với biên độ thay đổi theo không gian và thời gian.

* Khi dao động thuỷ triều có biên độ lớn nhất và nhỏ nhất thì ở Trái Đất thấy hình dạng Mặt Trăng (tròn hoặc 1 nửa hay còn trăng tròn và trăng khuyết).

Câu hỏi 4: Dựa vào thông tin trong mục c, hình 12.5, hãy:

- Trình bày chuyên động của các dòng biển trong đại dương.

-  Kể tên một số dòng biển trong các đại dương.

Trả lời:

* Chuyển động của các dòng biển trong đại dương: Dòng biển là các dòng nước chảy trong biển và đại dương. Các dòng biển sinh ra chủ yếu do các loại gió thường xuyên hoặc sự chênh lệch nhiệt độ, độ muối,... giữa các vùng biển khác nhau.

*  Kể tên một số dòng biển trong các đại dương: Có hai loại dòng biển: dòng biển nóng và dòng biển lạnh. Dòng biển được gọi là nóng hay lạnh tuỳ theo tương quan với nhiệt độ nước biên xung quanh.

Câu hỏi 5: Đọc thông tin trong mục 3, hãy nêu vai trò của biển và đại dương đối với phát triển kinh tế - xã hội.

Trả lời:

Vai trò của biển và đại dương đối với phát triển kinh tế - xã hội:

 - Biển và đại dương cung cập nguồn tài nguyên quý giá: tài nguyên sinh vật biên; tài nguyên khoáng sản; năng lượng sóng biển, thuỷ triều,...

 - Biển và đại dương là môi trường cho các hoạt động kinh tế - xã hội: đánh bắt và nuôi trồng thuỷ sản, giao thông vận tải biên, du lịch biên,...

 - Biển và đại dương góp phần điều hoà khí hậu, đảm bảo sự đa dạng sinh học.

Luyện tập

Câu hỏi 1: Giải thích sự khác biệt về nhiệt độ và độ muối của các biển và đại dương.

Trả lời:

 Sự khác biệt về nhiệt độ và độ muối của các biển và đại dương:

Độ muối (độ mặn nước biển, đại dương) khác nhau do tác động của các yếu tố:

- Nhiệt độ nước biển, đại dương (các dòng hải lưu nóng, lạnh).

- Lượng bay hơi nước.

- Nhiệt độ môi trường không khí.

- Lượng mưa.

- Điều kiện địa hình (vùng biển, đại dương kín hay hở).

- Số lượng nước sông đổ ra biển, đại dương.

=> Độ muối của biển và đại dương khác nhau.

Câu hỏi 2: Phân biệt ba dạng vận động của nước biển: sóng, thuỷ triều, dòng biển.

Trả lời: