Soạn giáo án điện tử ngữ văn 11 KNTT Bài 3 Đọc 1: Cầu hiền chiếu

Nội dung giáo án

CHÀO CẢ LỚP!

CHÀO MỪNG CÁC EM TỚI BUỔI HỌC NÀY

KHỞI ĐỘNG

• Hãy chia sẻ một số câu chuyện mà bạn biết về việc Vua chúa hay lãnh đạo đất nước muốn chiêu mộ hiền tài ra gánh vác trọng trách quốc gia?
• Trong công cuộc xây dựng đất nước, việc trọng dụng người tài có ý nghĩa như thế nào?

Gợi ý

Một số câu chuyện về trọng dụng nhân tài

Lưu Bị, Quan Vân Trường, Trương Phi ba lần đến lều cỏ của Gia Cát Lượng để mời ông làm quân sư.

Nguyễn Trãi được vua Lê Thái Tông mời ra giúp nước dù ông đã về ở ẩn.

> Dù ở bất thời đại nào, việc trọng người tài có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc xây dựng quốc gia. Bởi vì, có những việc hết sức trọng đại, khó khăn, chỉ những người tài năng có tri thức tầm suy nghĩ sâu rộng mới gánh vác được.

BÀI 3: CẤU TRÚC CỦA VĂN BẢN NGHỊ LUẬN

VĂN BẢN 1: CẦU HIỀN CHIẾU

NỘI DUNG BÀI HỌC

Tìm hiểu giới thiệu bài học và tri thức Ngữ văn

Khám phá tri thức ngữ văn

Đọc văn bản

Khám phá văn bản

Luyện tập

Vận dụng

01 TÌM HIỂU GIỚI THIỆU BÀI HỌC VÀ TRI THỨC NGỮ VĂN

- Đọc phần Giới thiệu bài học, khái quát chủ đề Cấu trúc của văn bản nghị luận.

- Nêu tên và thể loại các VB đọc chính và VB đọc kết nối chủ đề.

1. Giới thiệu bài học

• Chủ đề Cấu tứ và hình ảnh trong thơ trữ tình bao gồm các văn bản thơ.
• Mỗi một tác phẩm chứa đựng những chủ đề tình cảm mà nhân vật trữ tình muốn gửi gắm.

2. Tên thể loại và các văn bản đọc

02 KHÁM PHÁ TRI THỨC NGỮ VĂN

Dựa vào phần Tri thức ngữ văn, thực hiện những yêu cầu sau:

1. Hãy nêu những hiểu biết của em về luận đề trong văn bản nghị luận.
2. Nêu vai trò của những yếu tố bổ trợ trong một văn bản nghị luận.
3. LUẬN ĐỀ

• Mỗi văn bản nghị luận thường có một luận đề bao trùm xuyên suốt.
• Luận đề có khi được tác giả cho hiển thị ở ngay nhan đề hay ở ngay phần mở đầu.
• Cũng có trường hợp người đọc phải tự khái quát luận đề qua việc đọc toàn văn bản.

Luận đề

Cụ thể hóa, làm rõ các khía cạnh của luận đề.

Triển khai

Luận điểm

Hợp thành một hệ thống có quan hệ chặt chẽ với nhau sắp xếp theo trật tự logic, không thể tùy tiện thay đổi.

Triển khai

Các ý

2. YẾU TỐ BỔ TRỢ TRONG VĂN BẢN NGHỊ LUẬN

Thuyết minh

Cung cấp thông tin cụ thể xác thực vấn đề nghị luận.

Miêu tả

Giúp hình dung cụ thể hơn về một đối tượng liên quan đến nội dung nghị luận.

Tự sự

Kể câu chuyện làm bằng chứng củng cố cho lí lẽ.

Biểu cảm

Thể hiện cảm xúc của người viết, đồng thời tác động đến tình cảm, cảm xúc của người tiếp nhận.

> Những yếu tố bổ trợ như vậy nếu được sử dụng hợp lí sẽ làm cho văn bản nghị luận thêm sức hấp dẫn và thuyết phục.

03 ĐỌC VĂN BẢN

Dựa vào nội dung đã đọc, thực hiện những yêu cầu sau:

1. Trình bày khái niệm về thể loại Chiếu?
2. Những hiểu biết của em về tác giả, tác phẩm?
3. Nêu bố cục của tác phẩm?
4. Thể Chiếu

Chiếu thuộc loại văn nghị luận cổ, thường do vua chúa ban bố mệnh lệnh (công bố những chủ trương, đường lối, nhiệm vụ) xuống triều đình và nhân dân thực hiện.

Chiếu có thể do vua đích thân viết nhưng thường do các văn tài võ lược viết thay vua.

2. Tác giả

Ngô Thì Nhậm (1764 - 1803)

Người làng Tả Thanh Oai, trấn Sơn Nam ( nay là Thanh Trì – Hà Nội).

Là người học giỏi đỗ đạt từng làm quan đại thần dưới thời chúa Trịnh.

Khi Lê – Trịnh sụp đổ ông theo phong trào Tây Sơn và được vua Quang Trung tín nhiệm giao cho nhiều trọng trách.

2. Tác phẩm

Vua Quang Trung giao cho Ngô Thì Nhậm viết Cầu hiền chiếu vào khoảng năm 1788 -1789.

Mục đích là để thuyết phục sĩ phu Bắc Hà tức là các tri thức của triều đại cũ ra làm việc cho triều Tây Sơn.

BỐ CỤC

Phần 1

Từ đầu đến là ý trời sinh ra người hiền vậy: người hiền tài phải phát huy tài năng thể hiện vai trò của mình trong cuộc sống.

Phần 2

Tiếp đến phụng sự vương hầu chăng: nhiều kẻ sĩ đang lánh đời, trong khi nhà Vua mong gặp được người hiền tài

Phần 3

Tiếp cho đến của trẫm hay sao?: những khó khăn buổi đầu xây dựng triều đại mới và sự cần thiết phải có người hiền tài giúp nước.

Phần 4

Còn lại: Nêu cách thức chiêu mộ, sử dụng người hiền tài.

04 KHÁM PHÁ VĂN BẢN