A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1. Nói quá và tác dụng của nói quá

Đọc các câu ca dao, tục ngữ sau và trả lời câu hỏi:

Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối.
(Tục ngữ)

Cày đồng đang buổi ban trưa,
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
Ai ơi bưng hát cơm đầy.
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.
(Ca dao)

1. Nói Đêm tháng nằm chưa nằm đã sáng/ Ngày tháng mười chưa cười đã tối và Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày có quá sự thật không ? Thực chất, mấy câu này nhằm nói điều gì ?
2. Cách nói như vậy có tác dụng gì ?
Trả lời:
1. Thực chất của những câu nói này là:

• Tháng năm có đặc điểm ngày dài đêm ngắn, tháng mười ngày lại ngắn đêm dài. Do ảnh hưởng của chuyển động trái đất quay quanh mặt trời.
• Công việc của nhà nông làm ra hạt gạo là vô cùng vất vả, đổ rất nhiều mồ hôi công sức.

2.  Cách nói như vậy để nhấn mạnh ý và làm tăng giá trị biểu cảm của câu nói.

2. Ghi nhớ

• Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm.