A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1. Tác giả:

Ai-ma-tốp (sinh năm 1928 - 2008) là nhà văn Cư-rô-giơ-xtan, một nước Cộng hòa ở vùng Trung Á, thuộc Liên Xô trước đây. Nhiều tác phẩm của ông quen thuộc với bạn đọc Việt Nam như “Cây phong non trùm khăn đỏ”, “Người thầy đầu tiên”, “Con tàu trắng”,..

2. Tác phẩm

• Văn bản này là phần đầu truyện “Người thầy đầu tiên”. Nhan đề “Hai cây phong” là do người biên soạn đặt.
• Nội dung truyện được đặt vào bối cảnh vùng quê, hẻo lảnh của Cư-rô-giơ-xtan, vào giữa những năm 20 của thế kỉ XX. Cô bé An-tư-nai phải đi làm vợ lẽ cho người ta. Một lần nữa, An-tư-nai được thầy Đuy-sen giải thoát, được lên tỉnh học, rồi đến học tiếp ở Mát-xcơ-va, sau trở thành nữ viện sĩ An-tư-nai Xu-laima-nô-va. Còn thầy Đuy-sen, bây giờ thì đã già, làm nghề đưa thư. Khi An-tư-nai còn đang học ở trường làng, có hôm thầy Đuy-sen mang về trường hai cây phong non và bảo em: “Hai cây phong này thầy mang về cho em đây. Chúng ta sẽ cùng trồng. Và trong khi chúng lớn lên, ngày một thêm sức sống, em sẽ trưởng thành, em sẽ là một người tốt... Em bây giờ trẻ măng như một thân cây non, như đôi cây phong nhỏ này...”
• Trong đoạn trích truyện “Người thầy đầu tiên” của Ai-ma-tốp, hai cây phong được miêu tả một cách sinh động bằng ngòi bút đậm chất hội họa. Người kể chuyện đã truyền cho chúng ta tình yêu quê hương da diết và lòng xúc động đặc biệt vì hai cây phong gắn với câu chuyện về thầy Đuy-sen, người đã vun trồng ước mơ, hi vọng cho những người học trò nhỏ của mình.
• Bố cục: 4 phần
• Phần 1: Từ đầu ==> phía tây: giới thiệu vị trí làng.
• Phần 2: Tiếp theo ==> gương thần xanh: nhớ về hình ảnh 2 cây phong, Cảm xúc của nhân vật tôi khi về thăm làng.
• Phần 3: Tiếp theo ==> biêng biếc kia: nhớ về những cảm xúc, tâm trạng thời trẻ thơ khi vui đùa cùng lũ bạ
• Phần 4: Còn lại: Nhân vật tôi nhớ lại người trồng 2 cây phong