BÀI 9: HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Quan sát hình 9.1 và cho biết:

Tại sao hình chiếu của quả bóng không phải là hình tròn. Khi nào hình chiếu của quả bóng này là hình tròn.

Giải rút gọn:

Bởi vì do hướng chiếu. Hình chiếu của quả bóng là hình tròn khi hướng chiếu vào mặt trước của quả bóng nằm trong góc được tạo bởi các mặt phẳng hình chiếu đứng.

I. PHƯƠNG PHÁP HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC

Hình thành kiến thức: Vật thể nằm ở vị trí nào so với mặt phẳng hình chiếu theo hướng chiếu của người quan sát?

Giải rút gọn: 

Vật thể nằm ở vị trí mặt trước, song song so với mặt phẳng hình chiếu

Hình thành kiến thức: Vì sao phải xoay mặt phẳng hình chiếu bằng và mặt phẳng hình chiếu cạnh về trùng với mặt phẳng hình chiếu đứng?

Giải rút gọn: 

Để dùng phép chiếu vuông góc chiếu các mặt vật thể lên trên mặt phẳng chiếu thì không bị xô lệch.

Hình thành kiến thức:

1. Hãy quan sát trên hình 9.4 và cho biết quan hệ về vị trí giữa các hình chiếu đó với nhau.

Giải rút gọn: 

Các hình chiếu đó vuông góc với nhau từng đôi một.

2. Đọc tên các hình chiếu trên hình 9.4

Giải rút gọn

• A : hình chiếu đứng
• B: hình chiếu bằng
• C: hình chiếu cạnh

3. Chỉ rõ các nét đứt mảnh trên hình 9.4

 Các nét đứt mảnh thể hiện cạnh khuất của vật thể vẽ bằng nét đứt mảnh.

II. VẼ HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC

Hình thành kiến thức: Vật thể trên hình 9.7 được tạo thành từ mấy khối? Đọc kích thước của các khối đó?

Giải rút gọn: 

Vật thể được tạo thành từ khối hình cầu, khối hình hộp chữ nhật.

• Mặt trước: Khối hình chữ T ngược ( 60 - 20- 45)
• Mặt trái: 
  • Khối hình cầu: Ø20 (đường kính 20 cm)
  • Khối dạng chữ L: gồm hai khối trụ (  có kích thước 40-20-20 và 40- 20- 20)
• Mặt trên: 
  • Khối hình hộp khối hình hộp chữ nhật : ( 60 - 40 - 20)

Hình thành kiến thức:

1. Mặt nào của vật thể trên hình 9.7 nên được chọn để vẽ hình chiếu đứng? Vì sao?

2. Tỉ lệ vẽ trong trường hợp này được chọn như thế nào để phù hợp với khổ giấy A4?

Giải rút gọn: 

1. Mặt trước của vật thể  
2.  Tỉ lệ vẽ chọn nên là 1:10.

Hình thành kiến thức: Quan sát hình 9.8 và cho biết: cạnh nào của vật thể nên được chọn làm đường cơ sở trên hình chiếu đứng?

Giải rút gọn: 

Cạnh đáy của vật thể.

Hình thành kiến thức:  

1. Quan sát hình 9.9 và cho biết: làm thế nào để xác định vị trí của hình chiếu bằng so với hình chiếu đứng?

Giải rút gọn: 

 Ta dùng đường gióng các phần của hình chiếu đứng xuống và vẽ các phần của hình chiếu bằng.

2. Kích thước chiều rộng của vật thể trên hình chiếu bằng được xác định như thế nào?

Giải rút gọn

Xác định qua kích thước vật thể và kích thước của hình chiếu đứng.

Hình thành kiến thức: Quan sát Hình 9.10 và cho biết: Làm thế nào để xác định vị trí của hình chiếu cạnh?

Giải rút gọn: 

Ta gióng các cạnh của hình chiếu đứng và cạnh của hình chiều bằng.

Hình thành kiến thức: Quan sát Hình 9.11 và cho biết:

• Có bao nhiêu kích thước sẽ được ghi trên bản vẽ?
• Nên bố trí các kích thước như thế nào cho hợp lí nhất?

Giải rút gọn: 

Các kích thước được ghi trên bản vẽ: 

• Bán kính
• Chiều rộng
• Chiều dài
• Chiều cao

Nên bố trí các kích thước : 

• Đối với đường dóng năm ngang: Con số kích thước nằm trên đường gióng.
• Đồi với đường dóng thẳng đứng: Con số kích thước nằm bến trái đường gióng.

Thực hành: Vẽ hình chiếu vuông góc của vật thể cho ở hình 9.12.

Giải rút gọn: