BÀI 21: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TRONG QUÁ TRÌNH THIẾT KẾ KỸ THUẬT

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Thẩm mĩ có là yếu tố ảnh hưởng đến quá trình thiết kế kĩ thuật không? Vì sao?

Giải rút gọn: 

Thẩm mĩ là yếu tố ảnh hưởng đến quá trình thiết kế kĩ thuật vì yếu tố thẩm mĩ ảnh hưởng đến việc lựa chọn kiểu dáng, màu sắc, vật liệu,.. của sản phẩm.

I. YẾU TỐ SẢN PHẨM

1. Thẩm mĩ

Hình thành kiến thức: Vì sao cùng một loại sản phẩm nên thiết kế với nhiều kiểu dáng, màu sắc khác nhau? Lấy ví dụ minh họa.

Giải rút gọn: 

Để đáp ứng yêu cầu về thẩm mĩ. 

VD: Các cầu ở địa điểm khác nhau có kiểu dáng và màu sắc khác nhau, mang nét đặc trưng riêng.

2. Nhân trắc

Hình thành kiến thức:

1. Khi thiết kế trang phục, nhà thiết kế thời trang cần căn cứ vào những yếu tố nào?
2. Tại sao khi thiết kế mũ bảo hiểm cho phụ nữ dân tộc Thái, cần phải thiết kế như ở hình 21.2.

Giải rút gọn: 

1. Cần căn cứ vào những yếu tố: số đo cơ thể, đặc điểm tâm sinh lí và hành vi của con người.. để đảm bảo sản phẩm phù hợp, thuận tiện với người sử dụng.

2. Khi thiết kế mũ bảo hiểm cho phụ nữ dân tộc Thái, cần phải thiết kế như ở hình 21.2 để đảm bảo phù hợp với phong tục búi tóc trên đỉnh đầu của họ.

3. An toàn

Hình thành kiến thức: Tại sao khi thiết kế cần phải tính đến yếu tố an toàn? Lấy ví dụ minh họa?

Giải rút gọn: 

Vì yếu tố an toàn ảnh hưởng đến việc lựa chọn vật liệu, kết cấu, thiết bị che chắn.

Ví dụ minh họa: Khi thiết kế cầu thang, lan can phải được làm vững chắc đảm bảo an toàn.

4. Vòng đời sản phẩm

Hình thành kiến thức: Quan sát hình 21.4 và cho biết vòng đời của sản phẩm trên thị trường trải qua mấy giai đoạn? Lấy ví dụ minh họa.

Giải rút gọn: 

Vòng đời của sản phẩm trên thị trường trải qua 4 giai đoạn: 

• Giới thiệu
• Phát triển
• Bão hòa
• Suy giảm

Ví dụ: Xe điện đang trải qua một giai đoạn tăng trưởng trong vòng đời sản phẩm khi các công ty nỗ lực thúc đẩy chúng vào thị trường với những cải tiến liên tục về thiết kế. Sự đổi mới nhất quán trên thị trường và tiềm năng bán hàng ngày càng cải thiện có nghĩa là chúng vẫn đang phát triển và chưa đến giai đoạn trưởng thành.

6. Phát triển bền vững

Hình thành kiến thức: Tại sao khi thiết kế cần phải đảm bảo yếu tố năng lượng và phát triển bền vững?

Giải rút gọn: 

Giúp loại bỏ các tác động tiêu cực về môi trường thông qua thiết kế;  giảm sự tiêu thụ tài nguyên và tập trung vào việc tái chế các sản phẩm hiện có. Đảm bảo yếu tố năng lượng và phát triển bền vững là bảo đảm cho kinh tế, xã hội, tài nguyên và môi trường phát triển hài hòa cân đối, giúp tăng trưởng kinh tế hiệu quả, giảm hao hụt tài nguyên và môi trường.

II. YẾU TỐ VỀ NGUỒN LỰC CỦA CƠ SỞ SẢN XUẤT

1. Tài chính

Hình thành kiến thức: Quan sát hình 21.6 và cho biết máy tính giúp ích gì cho người thiết kế.

Giải rút gọn: 

- Tạo các phần mềm vẽ và thiết kế, 

- Mô phỏng trực quan hoạt động của sản phẩm trên máy tính giúp người thiết kế thực hiện các bản vẽ chính xác, tiết kiệm thời gian.

-  Dễ dàng chỉnh sửa đáp ứng nhu cầu khách hàng, thị trường.

2. Công nghệ

Hình thành kiến thức: Nguồn lực công nghệ cao sẽ giúp ích gì cho người thiết kế? Lấy ví dụ minh họa.

Giải rút gọn: 

Cho phép người thiết kế được tự do hơn trong tạo dáng cũng như lựa chọn kết cấu sản phẩm.

Ví dụ: Cơ sở sản xuất có sử dụng công nghệ hiện đại như công nghệ CAD/CAM - CNC, công nghệ in 3D,.. sẽ cho phép người thiết kế được tự do hơn trong tạo dáng cũng như lựa chọn kết cấu sản phẩm.

Luyện tập: Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến quá trình thiết kế? Yếu tố nào theo em ảnh hưởng nhiều nhất? Vì sao?

Giải rút gọn: 

Những yếu tố ảnh hưởng đến quá trình thiết kế:

• Yếu tố về sản phẩm: thẩm mĩ, nhân trắc, an toàn, vòng đời sản phẩm, năng lượng, phát triển bền vững.
• Yếu tố nguồn lực của cơ sở sản xuất: Tài chính, công nghệ.

Theo em yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất là yếu tố phát triển bền vững. Vì yếu tố đó bao hàm các yếu tố còn lại.

Vận dụng: Lấy ví dụ một sản phẩm công nghệ trong gia đình em và phân tích những yếu tố ảnh hưởng tới quá trình thiết kế kĩ thuật sản phẩm công nghệ đó.

Giải rút gọn: 

Sản phẩm công nghệ trong gia đình em: xe máy

- Phân tích:

 Để giảm khí thải gây ô nhiễm môi trường, xe máy được cải tiến từ sử dụng xăng sang xe máy điện.