BÀI 7: ĐÁNH GIÁ CÔNG NGHỆ

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Khi cần mua một chiếc xe đạp, em sẽ lựa chọn dựa trên cơ sở nào?

Giải rút gọn: 

Em sẽ lựa chọn dựa trên chất chất lượng sản phẩm, tính năng, hiệu quả sử dụng và điều kiện kinh tế của bản thân.

I. CÁC TIÊU CHÍ CƠ BẢN TRONG ĐÁNH GIÁ CÔNG NGHỆ

Tiêu chí 1 - Hiệu quả:

Hình thành kiến thức: Vì sao phải đánh giá công nghệ? Để đánh giá một công nghệ cần phải dựa vào những tiêu chí nào?

Giải rút gọn: 

• Phải đánh giá công nghệ để: lựa chọn, điều chỉnh và kiểm soát công nghệ; xây dựng cơ sở dữ liệu về công nghệ.
• Để đánh giá một công nghệ cần phải dựa vào những tiêu chí:
  • Hiệu quả
  • Độ tin cậy
  • Tính kinh tế
  • Môi trường

Tiêu chí 2 - Độ tin cậy

Hình thành kiến thức: Hãy nêu ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí hiệu quả, tiêu chí độ tin cậy

Giải rút gọn: 

•  Tiêu chí hiệu quả: Công nghệ dệt thủ công cho năng suất thấp, chất lượng không đồng đều, giá thành cao và phụ thuộc vào tay nghề người dệt nên hiệu quả không cao. Ngược lại, công nghệ dệt bằng máy cho năng suất cao, chất lượng đồng đều, cho hiệu quả cao.
• Tiêu chí độ tin cậy:  Máy tiện vạn năng cho chất lượng sản phẩm phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm và tay nghề của người thợ. Ngược lại, trên mảy tiện CNC, người vận hành cần được đào tạo về mặt chuyên môn, nhưng vận hành và sử dụng đơn giản.

Tiêu chí 3 - Tính kinh tế

Hình thành kiến thức:

1.  Dựa vào đâu để đánh giá tính kinh tế của một công nghệ?

Giải rút gọn: 

Chi phí đầu tư ban đầu, chi phí vận hành, bảo dưỡng hệ thống, tuổi đời công nghệ và hiệu quả kinh tế, thời gian thu hồi vốn.

     2. Nêu ví dụ về công nghệ đáp ứng tiêu chí hiệu quả kinh tế?

Giải rút gọn

Công nghệ sản xuất ô tô trên dây chuyền sản xuất tự động mặc dù chi phí ban đầu cao nhưng cho sản lượng lớn, chất lượng tốt nên thời gian thu hồi vốn ngắn mang lại hiệu quả kinh tế.

Tiêu chí 4 - Môi trường

Hình thành kiến thức: 

1.  Vì sao tiêu chí môi trường đóng vai trò quan trọng trong lựa chọn công nghệ?

Giải rút gọn: 

Mỗi công nghệ sản xuất đều ít nhiều ảnh hưởng đến môi trường. Tiêu chí môi trường cho biết mức độ ảnh hưởng đến môi trường sống và biện pháp xử lí chất thải.

2. Hãy nêu một số ví dụ về công nghệ tác động đến môi trường

Giải rút gọn

Khi đánh giá công nghệ sản xuất giấy, mía đường, xi măng,.. cần xét tới khâu xử lí chất thải ra môi trường. Nếu công nghệ nào xử lí chất thải kém, gây ô nhiễm môi trường thì sẽ không chọn.

Luyện tập: Để đánh giá và lựa chọn công nghệ thì theo em tiêu chí nào quan trọng nhất? Vì sao?

Giải rút gọn: 

Theo em tiêu chí hiệu quả quan trọng nhất, vì nó đảm bảo công nghệ lựa chọn đáp ứng được yêu cầu của người sử dụng công nghệ.

II. TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM

Hình thành kiến thức:

1.  Vì sao phải đánh giá sản phẩm công nghệ?

Giải rút gọn: 

 Để lựa chọn sản phẩm công nghệ phù hợp. 

2. Để đánh giá một sản phẩm công nghệ người ta dựa vào những tiêu chí nào?

 Giải rút gọn

Người ta dựa vào những tiêu chí:

• Tính năng sử dụng
• Độ bền
• Thẩm mĩ
• Giá thành
• Môi trường
• Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng.

Luyện tập: 

1.  Đánh giá quạt điện ở Hình 7.3

Giải rút gọn: 

• Tiêu chí 1- Tính năng sử dụng: Quạt dùng để làm mát, rất cần thiết trong thiết tiết mùa hè nắng nóng. Độ tiết kiệm điện nằng được đánh giá 4/5* và có công suất cao nên khả năng làm mát sẽ rất tốt.
• Tiêu chí 2 - Độ bền: Quạt cây thường có độ bền cao, quạt cây ở đây được cấp giấy chứng nhận của bộ công thương nên sẽ khiến khách hàng an tâm hơn khi sử dụng.
• Tiêu chí 3 - Thẩm mỹ: Quạt có hình dáng gọn gàng, màu sắc trang nhã, theo em đánh giá là ở mức ổn.
• Tiêu chí 4 - Giá thành: không ghi giá thành nên không thể đánh giá tiêu chí này.
• Tiêu chí 5 - Môi trường: Sản phẩm không gây gây ảnh hưởng đến môi trường và không gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người.
• Tiêu chí 6 - Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng: Cần căn cứ vào thời gian bảo hành và chế độ bảo hành của quạt.

2.Tiêu chí nào là quan trọng đối với em và gia đình khi lựa chọn một sản phẩm công nghệ? Vì sao?

Giải rút gọn

Tiêu chí được em và gia đình quan tâm là: tính năng, độ bền, giá thành và dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng.  Khi mua một sản phẩm thì ta cần xem nó có những tính năng gì cần thiết đối với nhu cầu sử dụng, độ bền được bao lâu, giá thành phải hợp lí đối với tài chính của chúng ta và sản phảm; dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng giúp đảm bảo thời gian sử dụng của sản phẩm. 

Vận dụng: Hãy đánh giá một sản phẩm công nghệ mà em đang có.

Giải rút gọn: 

Đánh giá đèn bàn học Rạng Đông:

• Tiêu chí 1 - Tính năng sử dụng: Đèn chiếu sáng giúp chúng ta học bài, đọc sách dễ dàng và đủ ánh sáng hơn. Ánh sáng không bị chói mắt bảo vệ thị lực.
• Tiêu chí 2 - Độ bền: Hoạt động ổn định, tuổi thọ cao. Các nút bấm hoạt động tốt.
• Tiêu chí 3 - Thẩm mỹ: Thiết kế đèn tinh gọn, màu sắc nổi bật. Thân đèn có thể xoay chuyển linh hoạt để phù hợp với không gian học tập
• Tiêu chí 4 - Giá thành: Giá thành khá hợp lý.
• Tiêu chí 5 - Môi trường: Sản phẩm không gây gây ảnh hưởng đến môi trường và đến sức khỏe con người.
• Tiêu chí 6 - Dịch vụ bảo dưỡng, chăm sóc khách hàng: Có thể thay bóng đèn nhưng không có bảo hành hay kiểm tra định kì.