BÀI 9: HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC

MỞ ĐẦU

CH: Quan sát hình 9.1 và cho biết:

Tại sao hình chiếu của quả bóng không phải là hình tròn. Khi nào hình chiếu của quả bóng này là hình tròn.

Giải nhanh:

Hình chiếu của quả bóng không phải là hình tròn, do hướng chiếu. Khi hướng chiếu vào mặt trước của quả bóng nằm trong góc được tạo bởi các mặt phẳng hình chiếu đứng thì hình chiếu của quả bóng là hình tròn.

I. PHƯƠNG PHÁP HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC

Hình thành kiến thức: Vật thể nằm ở vị trí nào so với mặt phẳng hình chiếu theo hướng chiếu của người quan sát?

Giải nhanh: 

Vật thể nằm ở vị trí mặt trước, song song so với mặt phẳng hình chiếu theo hướng chiếu của người quan sát

Hình thành kiến thức: Vì sao phải xoay mặt phẳng hình chiếu bằng và mặt phẳng hình chiếu cạnh về trùng với mặt phẳng hình chiếu đứng?

Giải nhanh: 

Phải xoay mặt phẳng hình chiếu bằng và mặt phẳng hình chiếu cạnh về trùng với mặt phẳng hình chiếu đứng để dùng phép chiếu vuông góc chiếu các mặt vật thể lên trên mặt phẳng chiếu thì không bị xô lệch.

Hình thành kiến thức:

1.Hãy quan sát trên hình 9.4 và cho biết quan hệ về vị trí giữa các hình chiếu đó với nhau.

2.Đọc tên các hình chiếu trên hình 9.4

3.Chỉ rõ các nét đứt mảnh trên hình 9.4

Giải nhanh: 

1.  Quan hệ về vị trí giữa các hình chiếu đó với nhau:

Các hình chiếu đó vuông góc với nhau từng đôi một.

1.  Tên các hình chiếu trên hình 9.4

+ Hình chiếu A : hình chiếu đứng

+ Hình chiếu B: hình chiếu bằng

+ Hình chiếu C: hình chiếu cạnh

1.  Các nét đứt mảnh trên hình 9.4 thể hiện cạnh khuất của vật thể vẽ bằng nét đứt mảnh.

II. VẼ HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC

Hình thành kiến thức: Vật thể trên hình 9.7 được tạo thành từ mấy khối? Đọc kích thước của các khối đó?

Giải nhanh: 

Vật thể trên hình 9.7 được tạo thành từ khối hình cầu, khối hình hộp chữ nhật.

+ Mặt trước: Khối hình chữ T ngược ( 60 - 20- 45)

+ Mặt trái: 

• Khối hình cầu: Ø20 (đường kính 20 cm)
• Khối dạng chữ L: gồm hai khối trụ (  có kích thước 40-20-20 và 40- 20- 20)

+ Mặt trên: Khối hình hộp khối hình hộp chữ nhật : ( 60 - 40 - 20)

Hình thành kiến thức:

1.Mặt nào của vật thể trên hình 9.7 nên được chọn để vẽ hình chiếu đứng? Vì sao?

2.Tỉ lệ vẽ trong trường hợp này được chọn như thế nào để phù hợp với khổ giấy A4?

Giải nhanh: 

1. Mặt trước của vật thể chọn làm hình chiếu đứng 
2.  Tỉ lệ vẽ chọn nên là 1:10 để phù hợp với khổ giấy A4.

Hình thành kiến thức: Quan sát hình 9.8 và cho biết: cạnh nào của vật thể nên được chọn làm đường cơ sở trên hình chiếu đứng?

Giải nhanh: 

Cạnh đáy của vật thể nên được chọn làm đường cơ sở trên hình chiếu đứng.

Hình thành kiến thức:

1. Quan sát hình 9.9 và cho biết: làm thế nào để xác định vị trí của hình chiếu bằng so với hình chiếu đứng?

2.Kích thước chiều rộng của vật thể trên hình chiếu bằng được xác định như thế nào?

Giải nhanh: 

1. Quan sát hình 9.9 và cho biết: để xác định vị trí của hình chiếu bằng so với hình chiếu đứng ta dùng đường gióng các phần của hình chiếu đứng xuống và vẽ các phần của hình chiếu bằng.

2.Kích thước chiều rộng của vật thể trên hình chiếu bằng được xác định qua kích thước vật thể và kích thước của hình chiếu đứng.

Hình thành kiến thức: Quan sát Hình 9.10 và cho biết: Làm thế nào để xác định vị trí của hình chiếu cạnh?

Giải nhanh: 

Để xác định vị trí của hình chiếu cạnh, ta gióng các cạnh của hình chiếu đứng và cạnh của hình chiều bằng để xác định các phần của hình chiếu cạnh.

Hình thành kiến thức: Quan sát Hình 9.11 và cho biết:

+ Có bao nhiêu kích thước sẽ được ghi trên bản vẽ?

+ Nên bố trí các kích thước như thế nào cho hợp lí nhất?

Giải nhanh: 

+ Bán kính

+ Chiều rộng

+ Chiều dài

+ Chiều cao

Nên bố trí các kích thước : 

+ Đối với đường dóng năm ngang: Con số kích thước nằm trên đường gióng.

+ Đối với đường dóng thẳng đứng: Con số kích thước nằm bến trái đường gióng.

Thực hành: Vẽ hình chiếu vuông góc của vật thể cho ở hình 9.12.

Giải nhanh: 

Học sinh tự vẽ theo hướng dẫn của giáo viên.