BÀI 6. QUẢN LÝ TIỀN

1. Ý nghĩa của quản lý tiền hiệu quả

Câu hỏi: Em hãy quan sát hình ảnh (trang 28 mục 1 sgk) và trả lời câu hỏi:

a) Theo em, trong các hình ảnh trên, hình ảnh nào thể hiện ý nghĩa của quản lí tiền hiệu quả? Em hãy phân tích ý nghĩa của quản lý tiền hiệu quả được thể hiện trong mỗi hình ảnh đó.

b) Theo em, thế nào là quản lý tiền hiệu quả?

Giải rút gọn:

a) Hình ảnh nào thể hiện ý nghĩa của quản lí tiền hiệu quả:

Hình 1: Nhờ quản lý tiền hiệu quả, bạn học sinh đã tích được đủ tiền để mua xe đạp mới.

Hình 2: Bởi vì không biết cách quản lý tiền hiệu quả, bạn học sinh đã không có tiền để sửa xe mà phải dắt bộ về.

Hình 3: Nhờ quản lý tiền hiệu quả, nên người mẹ đã có sẵn một khoản tiền để chi trả khi con phải nằm viện đột xuất.

Hình 4: Nhờ quản lý tiền hiệu quả, hai chị em đã có riêng một khoản tiền tiết kiệm. 

b) Quản lý tiền hiệu quả là:

• Biết sử dụng tiền một cách hợp lý nhằm đạt được mục tiêu như dự kiến.

• Quản lý tiền hiệu quả giúp mỗi người có thể cân bằng tài chính hiện tại. 

2. Các nguyên tắc quản lý tiền hiệu quả

Câu 1: Em hãy quan sát hình ảnh (trang 30 mục 2 sgk) và trả lời câu hỏi:

Hình 1: a) Em hãy cho biết bạn học sinh trong hình ảnh 1 đang tính toán các khoản thu nào?

b) Bản thân em đã có các khoản thu nào? Theo em, các khoản tiền đó chủ yếu đến từ đâu?

Hình 2: a) Em hãy nhận xét cách sử dụng tiền của các bạn học sinh trong hình ảnh 2. Theo em, cách sử dụng tiền nào hợp lý? Vì sao?

b) Em hãy xác định các khoản chi tiêu thiết yếu và không thiết yếu?

Hình 3: a) Em hãy cho biết bạn học sinh trong hình ảnh 3 đã đưa ra phương án chi tiêu cụ thể như thế nào?

b) Theo em, để quản lý tiền hiệu quả mỗi người cần thực hiện các nguyên tắc nào?

Giải rút gọn:

Hình 1: 

a) Bạn học sinh trong hình ảnh 1 đang tính toán các khoản:

• Tiền lì xì

• Tiền thưởng/tiền học bổng từ việc đạt danh hiệu Học sinh Giỏi

• Tiền tiêu vặt từ bố mẹ cho

b) Các khoản thu chủ yếu đến từ việc học tập, từ bố mẹ cho, từ việc bán những thứ đồ do bản thân tự làm

Hình 2: 

a) Sử dụng tiền bằng cách chỉ tiêu vào những thứ thiết yếu và ưu tiên việc tiết kiệm tiền trước là những cách sử dụng tiền hợp lý. 

b) Các khoản chi thiết yếu:

• Đồ ăn, đồ uống

• Dụng cụ học tập

• Quyên góp, ủng hộ quỹ

• Tặng quà người thân, bạn bè

Các khoản chi không thiết yếu:

• Khoản chơi game, đồ chơi

• Liên tục mua quần áo, giày dép

Hình 3: 

a) Bạn đã chia tiền vào các mục đích sử dụng cụ thể:

• Chi tiêu cho những thứ thiết yếu (35%)

• Chi tiêu cho mục đích học tập (30%)

• Chi tiêu vào mục đích giải trí (10%)

• Tiết kiệm (20%)

• Góp quỹ, ủng hộ người khác (5%)

b) Một số nguyên tắc quản lý tiền hiệu quả:

• Xác định rõ mục tiêu quản lý tiền trên cơ sở các khoản thu thực tế của bản thân.

• Chỉ chi tiêu các khoản cần thiết, tránh lãng phí.

3. Cách tạo nguồn thu nhập cá nhân

Câu hỏi: Em hãy quan sát hình ảnh (trang 30, 31 mục 3 sgk) và trả lời câu hỏi:

a) Các bạn học sinh trong hình trên đã tạo thêm thu nhập bằng cách nào?

b) Em còn biết những cách nào khác để tạo thêm thu nhập cho bản thân phù hợp với lứa tuổi? 

Giải rút gọn:

a) 

Hình 1: chăm sóc đàn gà để bán kiếm tiền.

Hình 2: tự làm đồ thủ công để bán lấy tiền.

Hình 3: cùng thu gom giấy vụn để bán lấy tiền.

b) Một số cách kiếm thêm thu nhập:

Tự làm bánh, làm thiệp, làm đồ tái chế để bán, đạt danh hiệu Học sinh Giỏi để được nhận thưởng, …

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?

A. Quản lý tiền là việc của người trưởng thành, không phải là của học sinh.

B. Quản lí tiền hiệu quả giúp mỗi người chủ động trong chi tiêu để thực hiện các dự định tương lai của bản thân.

C. Quản lý tiền là việc không cần thiết, tốn thời gian, nên dùng thời gian đó để kiếm tiền thì tốt hơn

D. Quản lý tiền hiệu quả giúp mỗi người có thể để phòng những trường hợp rủi ro bất ngờ trong cuộc sống.

E. Học sinh không cần quản lý tiền, vì nhiều cha mẹ học sinh không muốn con mình sớm bị đồng tiền làm ảnh hưởng. 

Giải rút gọn:

A. Không đồng tình vì quản lý tiền hiệu quả là một kĩ năng sống cần thiết.

B. Đồng tình. Quản lý tiền hiệu quả sẽ giúp ta phân bổ nguồn tiền vào những khoản chi tiêu cụ thể. 

C. Không đồng tình. Quản lý tiền không hề tốn thời gian, ngược lại quản lý tiền hiệu quả không những giúp ta chi tiêu hợp lý, ...

D. Đồng tình. Cuộc sống sẽ luôn đầy rẫy những điều bất ngờ, những sự cố đột ngột xảy ra mà không báo trước. Khi đó, rất có thể chúng ta sẽ cần một khoản tiền lớn để chi trả cho những sự cố đó.

E. Không đồng tình. Quản lý tiền hiệu quả là một kĩ năng sống rất tốt cho học sinh.

Câu 2: Em hãy cho biết việc làm của bạn nào dưới đây thể hiện nguyên tắc quản lý tiền hiệu quả? Vì sao?

A. Bạn K thường tận dụng các đồ vật có thể tái chế để làm đồ dùng học tập.

B. Bố mẹ cho H tiền ăn sáng nhưng H không ăn để tiết kiệm tiền.

C. Bạn M sử dụng điện, nước tiết kiệm, hiệu quả.

D. Bạn X cứ có tiền là tiêu hết.

E. Khi nhận được tiền thưởng của nhà trường, bạn D dành một khoản để tiết kiệm. 

Giải rút gọn:

A. Việc làm của bạn K thể hiện nguyên tắc quản lý tiền hiệu quả. Bởi vì bạn có thể tiết kiệm được khoản tiền dùng để dùng cho những việc cần thiết.

B. Đây không phải hành động quản lý tiền hiệu quả. Bởi vì việc nhịn ăn sáng vô cùng có hại đối với cơ thể con người, nhịn ăn sáng trong thời gian dài gây ra rất nhiều vấn đề xấu về sức khỏe. 

C. Việc làm của bạn M thể hiện nguyên tắc quản lý tiền hiệu quả vì vậy tiết kiệm điện, nước cũng chính là tiết kiệm tiền.

D. Bạn X không biết cách quản lý tiền hiệu quả. Bởi nếu có bao nhiêu tiêu hết bấy nhiêu, thì đến lúc có những sự cố bất ngờ xảy ra, bạn X sẽ không có tiền để chi trả.

E. Việc làm của bạn D thể hiện nguyên tắc quản lý tiền hiệu quả. Bởi vì dành một khoản để tiết kiệm thay vì tiêu hết.

Câu 3: Giả định em có 1 triệu đồng, em hãy xác định mục tiêu quản lý tiền của bản thân, phân chia số tiền đó thành các khoản cụ thể, hợp lý và chia sẻ với bạn về cách phân chia của mình. 

Giải rút gọn:

Câu 4: Đầu năm mới, H nhận được một khoản tiền mừng tuổi và dự định dùng số tiền đó để mua một chiếc máy tính cầm tay. Nhưng khi thấy cửa hàng gần nhà bán một đồ chơi hấp dẫn, H đã dùng hết số tiền này để mua mà quên mất dự định của minh.

a) Em có nhận xét gì về việc làm của H?

b) Nếu em là bạn của H, em sẽ khuyên H như thế nào?

Giải rút gọn:

a) Việc làm của H đã thể hiện bạn là người không biết cách quản lý tiền bạc và chi tiêu hiệu quả. 

b) Nếu em là bạn của H, em sẽ khuyên H rằng hãy cố gắng tập quản lý chi tiêu, không nên chi tiêu theo cảm tính thích gì mua đó, tập cách cân nhắc kỹ lưỡng trước khi mua một thứ gì đó xem đó có phải là thứ thực sự cần thiết không. 

Câu 5: Em hãy cùng bạn tìm các cách tăng nguồn thu nhập và thảo luận tính khả thi của những cách đó đối với học sinh.

Giải rút gọn:

Một số cách tăng nguồn thu nhập phù hợp với học sinh:

• Thu gom giấy vụn, chai lọ, bìa các tông để bán

• Bán các sản phẩm thủ công từ các vật liệu tái chế, …

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy xây dựng “Quỹ học tập” hằng năm cho bản thân theo gợi ý sau:

- Xác định số tiền quỹ học tập được dùng cho các khoản nào? 

- Tính toán số tiền cần thiết cho quỹ học tập.

- Liệt kê các việc sẽ làm để thực hiện mục tiêu đó. 

- Theo dõi việc thực hiện kế hoạch và điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp với bản thân.

Giải rút gọn:

Câu 2: Em hãy làm một đồ dùng học tập từ phế liệu và hướng dẫn các bạn cùng làm để tiết kiệm và bảo vệ môi trường.

Giải rút gọn: