BÀI 5. GIỮ CHỮ TÍN

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Em hãy tìm các câu ca dao, tục ngữ nói về chữ tín và chia sẻ cảm nghĩ của em về một trong những câu ca dao, tục ngữ đó.

Giải rút gọn:

- Treo đầu dê, bán thịt chó

- Một lần bất tín, vạn lần bất tin

- Chữ tín quý hơn vàng

- Quân tử nhất ngôn, …

1. Thế nào là chữ tín?

Câu hỏi: Em hãy đọc câu chuyện dưới đây (trang 24 mục 1 sgk) và trả lời câu hỏi:

a) Em hãy cho biết vì sao cô bán vé trong câu chuyện đã cho ông của cậu bé vay tiền?

b) Vì sao người ông trong câu chuyện không để hôm sau mới quay lại trả tiền?

c) Từ câu chuyện trên, em hiểu chữ tín là gì?

Giải rút gọn:

a) Bởi vì cô bán vé kính trọng người ông và rất tin tưởng hai ông cháu.

b) Bởi vì người ông đã hứa với cô bán vé rằng sẽ quay lại trả tiền ngay tối hôm đó.

c) Chữ tín là niềm tin của con người đối với nhau

2. Biểu hiện của giữ chữ tín và không giữ chữ tín

Câu 1: Em hãy quan sát hình ảnh (trang 25 mục 2 sgk) và trả lời câu hỏi:

a) Em hãy cho biết, hành vi nào trong những hình ảnh trên là biểu hiện giữ chữ tín hoặc không giữ chữ tín? Vì sao?

b) Theo em, hành vi giữ chữ tín khác với hành vi không giữ chữ tín ở những điểm nào?

Giải rút gọn:

a) Hành vi nào trong những hình ảnh là biểu hiện giữ chữ tín hoặc không giữ chữ tín:

Hình 1: Bạn nam là người biết giữ chữ tín. Bởi vì bạn đã hẹn rằng 9h sẽ đến nhà bạn nữ, nên mặc dù trời mưa rất to bạn vẫn đến. 

Hình 2: Bố mẹ là người biết giữ chữ tín. Bởi vì đã hứa với con gái rằng cuối tuần cả nhà sẽ đi xem phim. 

Hình 3: Bạn nam là người không biết giữ chữ tín. Mỗi lần mắc lỗi bạn đều hứa hẹn rất nhiều điều để được tha lỗi, nhưng sau đó bạn lại không thực hiện theo như lời hứa của mình.

Hình 4: Chị gái là người không biết giữ chữ tín. Vì đã hứa với em trai là sau khi học bài xong sẽ dạy em trai vẽ tranh, nhưng sau đó chị lại đi chơi. 

b) Phân biệt hành vi giữ chữ tín khác với hành vi không giữ chữ tín:

3. Ý nghĩa của việc giữ chữ tín

Câu hỏi: Em hãy đọc câu chuyện (trang 26 mục 3 sgk) và trả lời câu hỏi:

a) Theo em, tại sao mưa như vậy Nam không để lùi lại hôm sau mới đi trả sách?

b) Từ câu chuyện ở trên, em hãy cho biết người giữ chữ tín là người như thế nào?

c) Việc giữ chữ tín có ý nghĩa như thế nào với mỗi người?

Giải rút gọn:

a) Bởi vì Nam đã được ông Đạt tin tưởng cho mượn sách và dặn Nam ba ngày sau mang trả lại, nên dù trời có mưa to Nam cũng trả đúng hẹn. 

b) Người giữ chữ tín là người luôn thực hiện được lời hứa; nói đi đôi với làm; luôn luôn đúng hẹn; ...

c) Giữ chữ tín sẽ giúp cho chúng ta mang đến niềm tin và hy vọng cho mọi người, được mọi người tin tưởng và tôn trọng,

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em đồng ý hay không đồng ý với việc làm nào dưới đây? Vì sao?

A. Giữ lời hứa trong mọi hoàn cảnh.

B. Luôn làm tốt những việc mà mình đã nhận.

C. Chỉ hứa mà không làm.

D. Chỉ giữ đúng lời hứa với thầy cô giáo, còn bạn bè thì không cần.

E. Hoàn thành đúng thời hạn các nhiệm vụ học tập được giao.

Giải rút gọn:

A. Đồng ý vì luôn giữ lời hứa là một biểu hiện của việc giữ chữ tín.

B. Đồng ý vì đây là một biểu hiện của việc giữ chữ tín.

C. Không đồng ý vì đây là biểu hiện của không giữ chữ tín.

D. Không đồng ý vì giữ chữ tín không phân biệt giới tính, độ tuổi,... Một khi đã hứa thì phải thực hiện được. 

E. Đồng ý đây là một biểu hiện của việc giữ chữ tín.

Câu 2: Bà M mở cửa hàng bán trái cây nhập khẩu. Lúc đầu, bà M bán hàng có xuất xứ rõ ràng. Tuy nhiên, sau nhiều lần có người nói với bà nhập thêm trái cây không rõ xuất xứ cho rẻ, mã đẹp mà thu lợi nhuận cao, nên bà đã nghe theo.

a) Việc bán trái cây không rõ xuất xứ như lúc đầu của bà M có liên quan như thế nào đến giữ chữ tín? Vì sao?

b) Hành vi của bà M có thể ảnh hưởng như thế nào đến khách hàng và việc kinh doanh?

Giải rút gọn:

a) Bởi vì cửa hàng mà bà M mở là cửa hàng bán trái cây nhập khẩu, bà nhập thêm cả trái cây không rõ xuất xứ về bán vậy nên đây là biểu hiện của không giữ chữ tín.

b) Hành vi của bà M rất có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khách hàng, bởi vì sử dụng trái cây không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, từ đó sẽ làm mất niềm tin của khách hàng.

Câu 3: Chỉ vì tối qua ham xem bộ phim hay mà Q không ôn bài. Hôm nay trong giờ kiểm tra, Q loay hoay mãi mà mới chỉ làm được 1 câu. Nghĩ đến việc bị điểm dưới trung bình thì sẽ rất xấu hổ nên Q bối rối, lo lắng và tính đến chuyện quay cóp. Bàn tay Q đã đưa xuống ngăn bàn định mở sách, nhưng một ý nghĩ chợt lóe lên trong Q: “Mình làm thế này mà cô giáo phát hiện ra, liệu cô còn tin tưởng mình nữa không?". Nghĩ đến đó, Q từ bỏ ý định quay cóp và tập trung suy nghĩ để làm nốt bài. Q thấy lòng nhẹ nhõm hơn.

a) Em hãy nhận xét về suy nghĩ và hành động của Q.

b) Từ tình huống trên, em rút ra bài học gì cho bản thân?

Giải rút gọn:

a) Q là người giữ chữ tín và biết kiên định với ý chí của bản thân. 

b) Từ tình huống trên, bài học thứ nhất em rút ra được là không nên ham chơi mà quên việc học, luôn luôn phải ôn bài trước khi đến lớp. Bài học thứ hai là nhất quyết không quay cóp trong giờ kiểm tra, bởi vì kết quả đạt được khi quay cóp không phải là kết quả thật sự của mình.

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy viết một bài kể về một trường hợp giữ chữ tín trong cuộc sống và rút ra bài học đối với bản thân.

Giải rút gọn:

Hồi ở Pác Bó, Bác Hồ sống rất chan hòa với mọi người. Một hôm được tin Bác đi công tác xa, một trong những em bé thường ngày quấn quýt bên Bác chạy đến cầm tay Bác thưa:

- Bác ơi, Bác đi công tác về nhớ mua cho cháu một chiếc vòng bạc nhé!

Bác cúi xuống nhìn em bé âu yếm, xoa đầu em khẽ nói:

- Cháu ở nhà nhớ ngoan ngoãn, khi nào Bác về Bác sẽ mua tặng cháu.

Nói xong Bác vẫy chào mọi người ra đi. Hơn hai năm sau Bác quay trở về, mọi người mừng rỡ ra đón Bác. Ai cũng vui mừng xúm xít hỏi thăm sức khỏe Bác, không một ai còn nhớ đến chuyện năm xưa. Bỗng Bác mở túi lấy ra một chiếc vòng bạc mới tinh trao tận tay em bé - bây giờ đã là một cô bé. Cô bé và mọi người cảm động đến rơi nước mắt. Bác nói:

- Cháu nó nhờ mua tức là nó thích lắm, mình là người lớn đã hứa thì phải làm được, đó là "chữ tín". 

=> Bài học: Giữ chữ tín là phẩm chất cao quý trong đời sống xã hội cho nên việc bội tín không chỉ làm xấu bản thân mà con gây tác hại đối với người khác. 

Câu 2: Em hãy lập kế hoạch cho bản thân để rèn luyện lối sống có trách nhiệm và tạo dựng lòng tin ở cha mẹ, thầy cô giáo và bạn bè theo một số gợi ý sau:

Xác định những việc cần làm ở nhà, ở trường, lớp.

Lập thời gian biểu theo ngày/tuần/tháng.

Giải rút gọn:

• Mỗi ngày dành ra 3 tiếng đồng hồ để hoàn thiện mọi bài tập được giao, ôn lại bài cũ và đọc trước bài mới.

• Sau khi học xong bài tập, giúp bố mẹ việc nhà. 

• Dành ra 1 tiếng để cùng làm bài tập Tiếng Anh với bạn vì đã hứa giúp bạn học.