BÀI 5: ĐO CHIỀU DÀI

MỞ ĐẦU

Câu 1: Quan sát hình dưới, em thấy đoạn thẳng AB hay CD dài hơn? Muốn biết chính xác, ta phải làm gì?

Giải rút gọn:

Bằng trực quan: hai đoạn thẳng bằng nhau.

Muốn biết chính xác ta có thể đo chiều dài của hai đoạn thẳng .

I. ĐƠN VỊ ĐỘ DÀI

Câu 1: Trong thực tế, để đo các độ dài sau đây, người ta thường sử dụng đơn vị nào?

a) Độ cao cửa sổ trong phòng học.

b) Độ sâu của một hồ bơi.

c) Chu vi của quả cam.

d) Độ dày của cuốn sách.

e) Khoảng cách giữa Hà Nội và Huế.

Giải rút gọn:

a) Đo độ cao cửa sổ trong phòng học dùng: mét, đề xi mét, xentimét

b) Độ sâu của một hồ bơi: mét, đề xi mét, xentimét

c) Chu vi của quả cam: xentimét

d) Độ dày của cuốn sách: xentimét, milimét

e) Khoảng cách giữa Hà Nội và Huế: kilômét.

II. DỤNG CỤ ĐO CHIỀU DÀI

Câu 1: Xác định GHĐ và ĐCNN của các thước trong hình 5.2

Giải rút gọn:

Câu 2: Dùng loại thước đo thích hợp nào trong hình 5.1 để đo các độ dài sau đây?

a) Bước chân của em.

b) Chu vi của miệng cốc.

c) Độ cao cửa ra vào của lớp học.

d) Đường kính trong miệng cốc.

e) Đường kính ngoài của ống nhựa

Giải rút gọn:

a) thước dây, thước cuộn                 b) thước dây        c) thước cuộn, thước dây

d) thước thẳng, thước cuộn                     e)  thước thẳng, thước kẹp.

III. CÁCH ĐO CHIỀU DÀI

Câu 1: Tại sao cần ước lượng chiều dài trước khi đo?

Giải rút gọn:

Để chọn thước đo thích hợp với độ dài cần đo.

Câu 2: Một học sinh tiến hành đo chiều dài của một chiếc lá như trong hình 5.3. Em hãy phân tích và nêu nhận xét về cách đặt thước và mặt đất của bạn. Hãy chỉ ra các lỗi (nếu có) trong phép đo này.

Giải rút gọn:

Cách đặt thước và đặt mắt của bạn không đúng. 

Ta cần đặt thước dọc theo chiều dài chiếc lá, từ cuống lá đến ngọn lá, vạch số 0 của thước ngang với cuống lá và mắt phải nhìn vuông góc với vạch chia của thước.

Các lỗi trong phép đo này là: lỗi đặt thước, lỗi mắt nhìn vạch chia của thước.

Câu 3: Một học sinh được giao nhiệm vụ đo chiều dài của cái bảng trong lớp học bằng thước đo có ĐCNN là 1 cm. Kết quả đo của từng bạn được ghi lại như sau:

- Bạn thứ nhất: 4,1 m

- Bạn thứ hai: 4,15 m

- Bạn thứ ba: 4,2 m

- Bạn thứ tư: 4,5 m

Em có nhận xé gì về cách ghi kết quả đo nói trên? Theo em, kết quả đo của bạn nào có thể sai nhiều nhất? Tại sao?

Giải rút gọn:

Cách ghi kết quả trên không đúng, cần ghi kết quả đo theo đơn vị của ĐCNN . Bạn thứ tư có thể sai nhiều nhất. Vì độ chênh lệch kết quả với các bạn khác là rất lớn.

IV. VẬN DỤNG CÁCH ĐO CHIỀU DÀI VÀO ĐO THỂ TÍCH

Câu 1: Hãy dựa vào hình 5.4 để mô tả cách đo thể tích

Giải rút gọn:

Bước 1: Đổ nước vào bình chia độ, đo thể tích bình.

Bước 2: Thả vật rắn chìm trong bình, đo thể tích bình chia độ khi nước dâng lên.

Bước 3: Hiệu của thể tích của bình chia độ sau khi thả chìm vật với thể tích ban đầu là thể thích vật rắn.

- Cách đo thể tích vật rắn không bỏ lọt bình chia độ

Bước 1: Đổ đầy nước vào bình tràn

Bước 2: Thả chìm vật rắn vào bình tràn và đo thể tích nước bị tràn ra .

Bước 3: Thể tích nước tràn ra thể tích của vật rắn.