BÀI 13: MỘT SỐ NGUYÊN LIỆU

MỞ ĐẦU

Câu 1: Con người chế biến các nguyên liệu tự nhiên hay nhân tạo để làm ra những sản phẩm mới. Em hãy kế ra một số ví dụ về việc chế biến nguyên liệu thành sản phẩm mới mà em biết.

Giải rút gọn:

Biến thân cây mía thành đường; biến mủ cây cao su thành cao su; biến đất sét thành gốm, …

I. CÁC NGUYÊN LIỆU

Câu 1: Hãy tìm hiểu và cho biết quặng bauxite (bôxit), được khai thác ở Lâm Đồng, dùng làm nguyên liệu để sản xuất chất gì.

Giải rút gọn:

Dùng làm nguyên liệu để sản xuất nhôm.

II. ĐÁ VÔI

* Hoạt động: Tìm hiểu tính chất của đá vôi:

Trả lời câu hỏi:

a. Đá vôi có dễ dàng bị đinh sắt làm trầy xước không?

b. Khi nhỏ acid vào đá vôi, em quan sát thấy hiện tượng gì?

Giải rút gọn:

a. Đá vôi dễ dàng bị trầy xước khi vạch bởi đinh sắt

b. Có nhiều bọt khí thoát ra

* Câu hỏi:

Câu 1: Hãy nêu một số tính chất và ứng dụng của đá vôi trong nông nghiệp và công nghiệp.

Giải rút gọn:

Tính chất:

• Tác dụng với axit mạnh và giải phóng dioxit cacbon

• Khi bị nung nóng, giải phóng đioxit cacbon (trên (825circC) để tạo oxit canxi, thường được gọi là vôi sống

Ứng dụng:

• Là thành phần cấu thành của xi măng hoặc sản xuất ra vôi sử dụng trông công nghiệp xây dựng.

• Sử dụng rất nhiều trong ngành sơn

• Là chất xử lý môi trường nước: Canxi cacbonat hấp thu các khí độc tích tụ ở đáy ao như: (NH₃,H₂S,CO₂,…) và axit trong nước, giảm tỉ trọng của kim loại nặng và độc hại trong ao nuôi. Đá vôi còn giúp hạn chế mầm bệnh, vi khuẩn có hại trong nước, vi khuẩn phát sáng trong ao nuôi…

• Ssử dụng rộng rãi trong y tế với vai trò là thuốc bổ sung khẩu phần canxi giá rẻ, chất khử chua, làm chất nền thuốc viên từ loại dược phẩm khác.

• Là chất làm trắng trong việc tráng men đồ gốm sứ. Và bột vôi  là thành phần chính của phấn viết bảng.

Câu 2: Hãy tìm hiểu và cho biết tác hại của việc khai thác đá vôi đối với môi trường.

Giải rút gọn:

• Khai thác đá vôi tạo ra rất nhiều bụi, cùng với khí thải  gây ô nhiễm không khí.

• Gây ô nhiễm nguồn nước

• Ảnh hưởng tới cấu trúc địa tầng, địa chất => ảnh hưởng tới hệ thống nước ngầm, cảnh quan môi trường

• Nước mưa chảy tràn từ khu vực mỏ khá lớn, nhất là vào mùa mưa. Làm tăng độ đục, thay đổi độ pH của nước

• Khai thác đá vôi tác động tiêu cực tới sức khỏe của người khai thác.

III. QUẶNG

Câu 1: Em hãy tìm hiểu về các mỏ quặng ở Việt Nam thông qua các phương tiện thông tin và cho biết các quặng này chứa các khoáng chất gì và ứng dụng của nó.

Giải rút gọn:

Ví dụ: mỏ quặng sắt Thạch Khê Hà Tĩnh: chứa 61.35% Fe, 0.207% Mn, 5.4% SiO₂, 1.79% Al₂O₃, 0.86% CaO, 1.2% MgO, 0.27% TiO₂, 0.04% P, 0.148% S. Góp phần giúp phát triển ngành sắp thép Việt Nam.

Câu 2: Tìm hiểu và trao đổi với bạn bè về tác động môi trường trong các vùng có khai thác quặng mà em biết.

Giải rút gọn:

Việc khai thác quặng tác động tiêu cực tới môi trường trong các vùng có khai thác quặng: ô nhiễm không khí, ô nhiễm tiếng ồn, làm sạt lở đất, …