BÀI 28. TINH BỘT VÀ CELLULOSE

A - MỤC TIÊU BÀI HỌC

- Nêu được trạng thái tự nhiên, tính chất vật lí của tinh bột và cellulose.

- Trình bày được tính chất hóa học của tinh bột và cellulose: phản ứng thủy phân; hồ tinh bột có phản ứng với màu iodine. Viết được các phương trình hóa học của phản ứng thủy phân dưới dạng công thức phân tử.

- Tiến hành được (hoặc quan sát qua video) thí nghiệm phản ứng thủy phân; phản ứng màu của hồ tinh bột với iodine; nêu được hiện tượng thí nghiệm, nhận xét và rút ra kết luận về tính chất hóa học của tinh bột và cellulose.

- Trình bày được ứng dụng của tinh bột và cellulose trong đời sống và sản xuất, sự tạo thành tinh bột, cellulose và vai trò của chúng trong cây xanh.

- Nêu được tầm quan trọng của sự tạo thành tinh bột, cellulose trong cây xanh.

- Nhận biết được các loại lương thực, thực phẩm giàu tinh bột và biết cách sử dụng hợp lí tinh bột.

B - NHỮNG KIẾN THỨC CẦN GHI NHỚ

1. Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí của tinh bột và cellulose

2. Tính chất hóa học của tinh bột và cellulose

* Đặc điểm cấu tạo phân tử tinh bột và cellulose

- Công thức chung: (C₆H₁₀O₅)_n.

- Khối lượng phân tử của tinh bột và cellulose đều rất lớn.

* Phản ứng của tinh bột với iodine

- Tinh bột phản ứng với iodine tạo hợp chất có màu xanh tím.

⇒ Ý nghĩa của phản ứng: Dùng dung dịch iodine nhận biết tinh bột.

* Phản ứng thủy phân tinh bột

- Thủy phân tinh bột và cellulose trong môi trường acid hoặc dưới tác dụng của enzyme tạo thành glucose:

(C₆H₁₀O₅)_n + nH₂O nC₆H₁₂O₆

3. Ứng dụng  của tinh bột và cellulose – Sự tạo thành tinh bột, cellulose và vai trò của chúng trong cây xanh

* Ứng dụng của tinh bột và cellulose

- Tinh bột: 

Nguồn cung cấp lương thực chính của con người và nhiều động vật	Sản xuất ethylic alcohol

- Cellulose: 

+ Sản xuất giấy.

+ Vật liệu xây dựng.

+ Sản xuất vải sợi,…

* Sự tạo thành tinh bột, cellulose trong cây xanh và vai trò của chúng

- Dưới tác động của ánh sáng mặt trời, chất diệp lục, nước và khí carbon dioxide trong không khí sẽ xảy ra quá trình quang hợp, tạo glucose:

6CO₂ + 6H₂O C₆H₁₂O₆ + 6O₂

- Sau đó, các phân tử glucose kết hợp với nhau thành tinh bột, cellulose:

nC₆H₁₂O₆ → (C₆H₁₀O₅)_n + nH₂O

- Vai trò của quá trình quang hợp: Giúp cân bằng hàm lượng khí carbon dioxide và oxygen trong không khí.

- Vai trò của tinh bột, cellulose trong cây xanh:

+ Tinh bột: Tích lũy, cung cấp năng lượng cho cây sinh trưởng, phát triển.

+ Cellulose: Thành phần chính của tế bào thực vật, tạo nên bộ khung của cây xanh.