BÀI 4. SỰ BIẾN ĐỔI HÓA HỌC CỦA CHẤT

I - MỤC TIÊU BÀI HỌC

• Trình bày được một số ví dụ đơn giản, gần gũi với cuộc sống về biến đổi hóa học.

II - KIẾN THỨC CẦN GHI NHỚ

1. SỰ BIẾN ĐỔI HÓA HỌC

• Chất ban đầu sẽ biến đổi thành chất khác khi xảy ra sự biến đổi hóa học
• Một số dấu hiệu của sự biến đổi hóa học có thể nhận thấy như biến đổi màu sắc, thay đổi mùi, vị, có khi được tạo thành, xuất hiện vẩn đục…

1. Tìm hiểu sự biến đổi của gạo.

*Chuẩn bị

• Chày và cối
• Thìa
• Gạo
• Cơm

*Tiến hành

• Quan sát màu sắc, ngửi mùi và nếm vị của gạo và cơm.
• Nghiền nhỏ một thìa gạo bằng bộ chày cối, quan sát màu sắc, ngửi mùi và nếm gạo sau khi nghiền nhỏ.

*Kết quả

• Hạt gạo khi được nghiền nhỏ có sự biến đổi trạng thái so với hạt gạo chưa nghiền: từ dạng hạt trở thành dạng bột.
• Gạo và cơm có màu sắc, mùi, vị không giống nhau.
• Khi nấu thành cơm, hạt gạo đã có sự biến đổi về chất hay có xảy ra sự biến đổi hoá học.

1. Tìm hiểu sự biến đổi của vỏ trứng

*Chuẩn bị

• Ba mảnh vỏ trứng gà (kí hiệu 1, 2, 3)
• Nước
• Giấm
• Hai cốc thủy tinh (A và B)
• Một khay đựng

*Tiến hành

• Đặt vỏ trứng 1 vào cốc A, vỏ trứng 2 vào cốc B, vỏ trứng 3 để nguyên trên khay (hình 4).
• Dự đoán vỏ trứng trong giấm, trong nước hay để nguyên sẽ bị biến đổi hoá học.
• Đổ giấm vào cốc A, đổ nước vào cốc B sao cho ngập vỏ trứng (hình 5). Quan sát hiện tượng xảy ra trên vỏ trứng trong mỗi cốc.
• Sau 5 phút, lấy vỏ trứng trong mỗi cốc ra khay, quan sát, chạm tay vào bề mặt vỏ trứng để cảm nhận và so sánh vỏ trứng 1, 2, 3 với nhau.

*Kết quả

• Hiện tượng xảy ra trên vỏ trứng trong mỗi cốc: 
• Vỏ trứng trong cốc giấm (cốc A) sủi bọt trên bề mặt;
• Vỏ trứng trong cốc nước (cốc B) và vỏ trứng để nguyên trên khay không có hiện tượng gì.
• Sau 5 phút, lấy vỏ trứng trong mỗi cốc ra khay, quan sát, chạm tay vào bề mặt vỏ trứng để cảm nhận ta thấy vỏ trứng trong cốc giấm mềm hơn vỏ trứng ở hai cốc còn lại.
• Vỏ trứng 1 bị biến đổi hóa học do vỏ trứng mềm hơn không còn cứng như ban đầu.

1. MỘT SỐ VÍ DỤ VỀ SỰ BIẾN ĐỔI HÓA HỌC

• Khi có biến đổi hóa học, chất ban đầu sẽ biến đổi thành chất khác như gạo nấu thành cơm, đinh sắt thành đinh gỉ, giấy cháy thành tro…
• Ví dụ: Đốt cháy cành cây khô, con dao để lâu ngoài trời, thức ăn bị ôi thiu.