ĐỀ THI GIỮA HỌC KÌ 1 MÔN: NGỮ VĂN 10 – KẾT NỐI TRI THỨC----------------------------------------------- PHẦN I: ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm) Đọc đoạn văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: NỮ THẦN MẶT TRỜI VÀ MẶT TRĂNG Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng là hai chị em, con của Trời. Công việc của Trời giao phó hàng ngày phải thay phiên nhau đi xem xét thế gian. Bọn khiêng kiệu gồm có hai lớp già và trẻ thay phiên nhau. Gặp phải bọn khiêng kiệu già đi chậm, cô Mặt Trời phải ngồi lâu, ngày ở dưới trần hóa dài ra. Đến lượt bọn trẻ khiêng kiệu đi mau, cô Mặt Trời được chóng công việc về sớm thì ngày ngắn lại. Cô em Mặt Trăng tính tình nóng nảy không kém gì cô chị làm cho thiên hạ ở mặt đất suốt cả ngày đã phải chịu nóng bức vì cô chị, đến đêm lại cũng phải khó chịu vì cô em. Loài người than thở đến tai nhà Trời, bà mẹ mới lấy tro trát vào mặt cô Mặt Trăng. Từ đó, cô em đổi tính ra hết sức dịu dàng, khác hẳn với cô chị, nên được người dưới trần ai cũng thích. Mỗi khi cô ngoảnh mặt nhìn xuống trần là lúc đó trăng rằm, ngoảnh lưng lại là ba mươi, ngoảnh sang phải, sang trái là trăng thượng huyền hay hạ huyền. Hôm nào trăng quầng là lúc vết tro trát mặt hiện ra. Người ta nghe nói rằng chồng của hai nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng là một con gấu. Mỗi lần gấu đến với vợ là sinh ra nguyệt thực hay nhật thực, lúc đó người dưới trần làm ầm ĩ lên đánh trống, khua chiêng, gõ mõ, để cho gấu xa ra, vì gấu đi lại với vợ, che lấp Mặt Trời, Mặt Trăng làm hại cho mùa màng. (Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng – Truyện thần thoại Việt Nam – TheGioiCoTich.Vn) Câu 1. (1.0 điểm) Những dấu hiệu nào giúp bạn nhận ra Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng là một truyện thần thoại? Câu 2. (1.0 điểm) Hình tượng nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng phản ánh quan niệm, nhận thức gì của người xưa về thế giới tự nhiên? Câu 3. (1.0 điểm) Thông điệp mà người xưa gửi gắm qua câu chuyện này là gì? PHẦN 2: LÀM VĂN (7.0 điểm) Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng. *** HẾT   MA TRẬN ĐỀ THI GIỮA HỌC KÌ 1 MÔN: NGỮ VĂN 10 – KẾT NỐI TRI THỨC Mức độ Chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Tổng Cấp thấp Cấp cao 1. Đọc-hiểu Những dấu hiệu nào giúp bạn nhận ra Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng là một truyện thần thoại? Hình tượng nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng phản ánh quan niệm, nhận thức gì của người xưa về thế giới tự nhiên? Thông điệp mà người xưa gửi gắm qua câu chuyện này là gì? Số câu: 3 Số điểm: 3.0 Tỉ lệ: 30% 1 1.0 điểm 1 1.0 điểm 1 1.0 điểm Số câu: 3 Số điểm: 3.0 Tỉ lệ: 30% 2. Làm văn: Văn nghị luận Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng. Số câu: 1 Số điểm: 7.0 Số câu: 1 Số điểm: 7.0 Tỉ lệ 70% Tổng số câu Tổng số điểm Tỷ lệ 1 1.0 10% 1 1.0 10 % 2 8.0 80% 4 10 100% ĐÁP ÁN ĐỀ THI GIỮA HỌC KÌ I MÔN: NGỮ VĂN 10 – KẾT NỐI TRI THỨC I ĐỌC HIỂU 3.0 Câu 1: Dấu hiệu nhận biết truyện Nữ thần Mặt trời và Mặt Trăng là một truyện Thần thoại: + Cốt truyện là chuỗi sự kiện xoay quanh quá trình sáng tạo thế giới (các hiện tượng liên quan đến mặt trời và mặt trăng) + Nhân vật chính kể về các vị thần. + Thời gian không xác định + Không gian vũ trụ, không xác định nơi chốn cụ thể Câu 2: Hình tượng nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng phản ánh quan niệm, nhận thức gì của người xưa về thế giới tự nhiên là: - Thế giới tự nhiên là một thế lực siêu nhiên chi phối thế giới và cuộc sống của con người. - Khát vọng chinh phục thế giới tự nhiên của người xưa. Câu 3: Thông điệp mà người xưa gửi gắm qua câu chuyện này là: + Thiên nhiên và cuộc sống con người có mối quan hệ gắn bó mật thiết. + Thiên nhiên có ảnh hưởng rất lớn đối với cuộc sống của con người. + Con người luôn có khát vọng chinh phục thiên nhiên. 0.25 0.25 0.25 0.25 0.5 0.5 1.0 II LÀM VĂN: Nghị luận văn học Yêu cầu cụ thể: 1). Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận (0.5 điểm)  Điểm 0,5 điểm: Trình bày đầy đủ các mở bài, thân bài, kết bài. Phần mở bài biết dẫn dắt hợp lí và nêu được vấn đề; phần thân bài biết tổ chức thành nhiều đoạn văn liên kết chặt chẽ với nhau.  Điểm 0,25: Trình bày đầy đủ 3 phần mở bài, thân bài, kết bài, nhưng các phần chưa thể hiện được đầy đủ yêu cầu trên; phần thân bài chỉ có 1 đoạn văn.  Điểm 0: Thiếu mở bài hoặc kết luận, Thân bài chỉ có 1 đoạn văn hoặc cả bài viết chỉ có 1 đoạn văn. 2). Chia tách đoạn phù hợp theo nội dung văn bản ( 6,0 điểm) I. Mở bài: Giới thiệu truyện và định hướng bài viết Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng II. Thân bài * Nội dung chính của bài phân tích: - Kể về hai người con gái của Ngọc hoàng là Mặt Trời và Mặt Trăng - Mặt Trời đi xem xét thế giới bằng kiệu có 4 người khiêng chia ra thành tốp già và tốp trẻ, tốp già đi nhanh do có trách nhiệm, tốp trẻ đi chậm do ham chơi => Giải thích ngày dài và ngày ngắn. - Mặt Trăng tính nóng nảy nên bị mẹ trát tro vào mặt để cho tính tình hiền dịu lại - Nhật thực và nguyệt thực do hai nữ thần có chồng là một con Gấu => Nội dung tác phẩm thu hút, dễ nhớ => Qua đó để khẳng định rằng mọi vật trên thế gian này đều có nguồn gốc * Hình thức nghệ thuật: - Nghệ thuật sử dụng yếu tố kì ảo: + Hai nữ thần có sức mạnh thần kì là chiếu sáng cho thế gian + Có thể điều khiển thế giới như làm cho có ngày dài ngày ngắn, có ban đêm, cho con người biết được ngày trong tháng + Đây là những công việc không một người bình thường nào có thể làm được  Biện pháp sử dụng yếu tố kì ảo đã giúp cho tác phẩm được lưu truyền rộng rãi cho tới ngày nay và thể hiện sự sáng tạo của người xưa. III. Kết bài: Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện kể, tác động cụ thể đến nhận thức người đọc. • 3). Sáng tạo (0.5 điểm)  Điểm 0,5: Có nhiều cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo (viết câu, sử dụng từ ngữ, hình ảnh và các yếu tố biểu cảm,…); có quan điểm và thái độ riêng sâu sắc nhưng không trái với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.  Điểm 0,25: Có một số cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo; thể hiện được một số suy nghĩ riêng sâu sắc nhưng không trái với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.  Điểm 0: Không có cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo; không có quan điểm và thái độ riêng hoặc quan điểm, thái độ trái với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Các lỗi khác GV dựa vào bài làm để linh hoạt cho điểm 7.0 0.5 0.5 3.0 2.0 0.5 0.5

 

ĐỀ THI GIỮA HỌC KÌ 1

                                       MÔN: NGỮ VĂN 10 – KẾT NỐI TRI THỨC-----------------------------------------------

 PHẦN I: ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm)

Đọc đoạn văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

NỮ THẦN MẶT TRỜI VÀ MẶT TRĂNG

Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng là hai chị em, con của Trời. Công việc của Trời giao phó hàng ngày phải thay phiên nhau đi xem xét thế gian. Bọn khiêng kiệu gồm có hai lớp già và trẻ thay phiên nhau. Gặp phải bọn khiêng kiệu già đi chậm, cô Mặt Trời phải ngồi lâu, ngày ở dưới trần hóa dài ra. Đến lượt bọn trẻ khiêng kiệu đi mau, cô Mặt Trời được chóng công việc về sớm thì ngày ngắn lại.

Cô em Mặt Trăng tính tình nóng nảy không kém gì cô chị làm cho thiên hạ ở mặt đất suốt cả ngày đã phải chịu nóng bức vì cô chị, đến đêm lại cũng phải khó chịu vì cô em. Loài người than thở đến tai nhà Trời, bà mẹ mới lấy tro trát vào mặt cô Mặt Trăng. Từ đó, cô em đổi tính ra hết sức dịu dàng, khác hẳn với cô chị, nên được người dưới trần ai cũng thích. Mỗi khi cô ngoảnh mặt nhìn xuống trần là lúc đó trăng rằm, ngoảnh lưng lại là ba mươi, ngoảnh sang phải, sang trái là trăng thượng huyền hay hạ huyền. Hôm nào trăng quầng là lúc vết tro trát mặt hiện ra.

Người ta nghe nói rằng chồng của hai nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng là một con gấu. Mỗi lần gấu đến với vợ là sinh ra nguyệt thực hay nhật thực, lúc đó người dưới trần làm ầm ĩ lên đánh trống, khua chiêng, gõ mõ, để cho gấu xa ra, vì gấu đi lại với vợ, che lấp Mặt Trời, Mặt Trăng làm hại cho mùa màng.

(Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng – Truyện thần thoại Việt Nam

– TheGioiCoTich.Vn)

 

Câu 1. (1.0 điểm) Những dấu hiệu nào giúp bạn nhận ra Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng là một truyện thần thoại?

 

Câu 2. (1.0 điểm) Hình tượng nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng phản ánh quan niệm, nhận thức gì của người xưa về thế giới tự nhiên?

Câu 3. (1.0 điểm) Thông điệp mà người xưa gửi gắm qua câu chuyện này là gì?

PHẦN 2: LÀM VĂN (7.0 điểm)   

Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng.

***

HẾT

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

MA TRẬN ĐỀ THI GIỮA HỌC KÌ 1

MÔN: NGỮ VĂN 10 – KẾT NỐI TRI THỨC

Mức độ   Chủ đề	Nhận biết	Thông hiểu	Vận dụng		Tổng
			Cấp thấp	Cấp cao
1. Đọc-hiểu	Những dấu hiệu nào giúp bạn nhận ra Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng là một truyện thần thoại?	Hình tượng nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng phản ánh quan niệm, nhận thức gì của người xưa về thế giới tự nhiên?	Thông điệp mà người xưa gửi gắm qua câu chuyện này là gì?
Số câu: 3 Số điểm: 3.0 Tỉ lệ: 30%	1 1.0 điểm	1 1.0 điểm	1 1.0 điểm		Số câu: 3 Số điểm: 3.0 Tỉ lệ: 30%
2. Làm văn:
Văn nghị luận			Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng.
			Số câu: 1 Số điểm: 7.0		Số câu: 1 Số điểm: 7.0 Tỉ lệ 70%
Tổng số câu Tổng số điểm Tỷ lệ	1 1.0 10%	1 1.0 10 %	2 8.0 80%		4 10 100%

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ĐÁP ÁN ĐỀ THI GIỮA HỌC KÌ I

MÔN: NGỮ VĂN 10 – KẾT NỐI TRI THỨC

I	ĐỌC HIỂU	3.0
	Câu 1:  Dấu hiệu nhận biết truyện Nữ thần Mặt trời và Mặt Trăng là một truyện Thần thoại: + Cốt truyện là chuỗi sự kiện xoay quanh quá trình sáng tạo thế giới (các hiện tượng liên quan đến mặt trời và mặt trăng) + Nhân vật chính kể về các vị thần. + Thời gian không xác định + Không gian vũ trụ, không xác định nơi chốn cụ thể Câu 2:  Hình tượng nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng phản ánh quan niệm, nhận thức gì của người xưa về thế giới tự nhiên là: - Thế giới tự nhiên là một thế lực siêu nhiên chi phối thế giới và cuộc sống của con người. - Khát vọng chinh phục thế giới tự nhiên của người xưa. Câu 3: Thông điệp mà người xưa gửi gắm qua câu chuyện này là: + Thiên nhiên và cuộc sống con người có mối quan hệ gắn bó mật thiết. + Thiên nhiên có ảnh hưởng rất lớn đối với cuộc sống của con người. + Con người luôn có khát vọng chinh phục thiên nhiên.	0.25   0.25 0.25 0.25       0.5   0.5   1.0
II	LÀM VĂN: Nghị luận văn học  Yêu cầu cụ thể: 1). Đảm bảo cấu trúc bài văn  nghị luận (0.5 điểm) Điểm 0,5 điểm: Trình bày đầy đủ các mở bài, thân bài, kết bài. Phần mở bài biết dẫn dắt hợp lí và nêu được vấn đề; phần thân bài biết tổ chức thành nhiều đoạn văn liên kết chặt chẽ với nhau. Điểm 0,25: Trình bày đầy đủ 3 phần mở bài, thân bài, kết bài, nhưng các phần chưa thể hiện được đầy đủ yêu cầu trên; phần thân bài chỉ có 1 đoạn văn. Điểm 0: Thiếu mở bài hoặc kết luận, Thân bài chỉ có 1 đoạn văn hoặc cả bài viết chỉ có 1 đoạn văn. 2). Chia tách đoạn phù hợp theo nội dung văn bản ( 6,0 điểm)  I. Mở bài:  Giới thiệu truyện và định hướng bài viết Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng II. Thân bài  * Nội dung chính của bài phân tích: -  Kể về hai người con gái của Ngọc hoàng là Mặt Trời và Mặt Trăng - Mặt Trời đi xem xét thế giới bằng kiệu có 4 người khiêng chia ra thành tốp già và tốp trẻ, tốp già đi nhanh do có trách nhiệm, tốp trẻ đi chậm do ham chơi => Giải thích ngày dài và ngày ngắn. - Mặt Trăng tính nóng nảy nên bị mẹ trát tro vào mặt để cho tính tình hiền dịu lại - Nhật thực và nguyệt thực do hai nữ thần có chồng là một con Gấu => Nội dung tác phẩm thu hút, dễ nhớ => Qua đó để khẳng định rằng mọi vật trên thế gian này đều có nguồn gốc * Hình thức nghệ thuật: - Nghệ thuật sử dụng yếu tố kì ảo: + Hai nữ thần có sức mạnh thần kì là chiếu sáng cho thế gian + Có thể điều khiển thế giới như làm cho có ngày dài ngày ngắn, có ban đêm, cho con người biết được ngày trong tháng + Đây là những công việc không một người bình thường nào có thể làm được Biện pháp sử dụng yếu tố kì ảo đã giúp cho tác phẩm được lưu truyền rộng rãi cho tới ngày nay và thể hiện sự sáng tạo của người xưa. III. Kết bài: Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện kể, tác động cụ thể đến nhận thức người đọc. 3). Sáng tạo (0.5 điểm) Điểm 0,5: Có nhiều cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo (viết câu, sử dụng từ ngữ, hình ảnh và các yếu tố biểu cảm,…); có quan điểm và thái độ riêng sâu sắc nhưng không trái với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Điểm 0,25: Có một số cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo; thể hiện được một số suy nghĩ riêng sâu sắc nhưng không trái với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Điểm 0: Không có cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo; không có quan điểm và thái độ riêng hoặc quan điểm, thái độ trái với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Các lỗi khác GV dựa vào bài làm để linh hoạt cho điểm	7.0   0.5                 0.5       3.0               2.0                       0.5   0.5