BÀI 23: ĐA DẠNG ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG

PHẦN MỞ ĐẦU

Câu 1: Quan sát hình 23.1, hãy cho biết mỗi động vật đó thuộc nhóm động vật không xương sống hay động vật có xương sống.

Giải nhanh: 

- Không xương sống: con bọ cạp, con gián

- Có xương sống: con bò, con thỏ

I. ĐẶC ĐIỂM NHẬN BIẾT ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG

Câu 1: Nêu điểm khác biệt giữa động vật không xương sống và động vật có xương sống

Giải nhanh: 

Câu 2: Lấy ví dụ về động vật có xương sống mà em biết

Giải nhanh: 

Mèo, chó, thỏ, sóc, hươu, voi, khỉ, cá, ếch, chim, thằn lằn,... 

II. SỰ ĐA DẠNG ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG

Câu 1: Nêu các đặc điểm giúp em nhận biết cá và kể tên một số loài cá mà em biết

Giải nhanh: 

Sống dưới nước, di chuyển nhờ vây và hô hấp bằng mang, đẻ trứng. Bộ xương làm bằng chất sụn hay chất xương. Ví dụ: cá rô phi, cá chép vàng, cá trắm,...

Câu 2: Nêu vai trò của cá và lấy ví dụ các loài cá có ở địa phương tương ứng với từng vai trò

Giải nhanh: 

Câu 3: Giải thích thuật ngữ " lưỡng cư". 

Quan sát hình 23.5 nêu đặc điểm giống và khác nhau của các động vật trong hình.

Giải nhanh: 

-  "lưỡng" là hai, "cư" là ở. Vậy "lưỡng cư" chỉ 2 nơi ở trên cạn và dưới nước.

Câu 4: Lấy ví dụ về các lưỡng cư được dùng làm thực phẩm và lưỡng cư gây ngộ độc. 

Giải nhanh: 

- Thịt ếch đồng là thực phẩm đặc sản. 

- Người ăn phải nhựa, gan và trứng cóc có thể bị ngộ độc và chết.

Câu 5: Nêu các đặc điểm giúp em nhận biết động vật thuộc lớp Bò sát

Kể tên một số loài bò sát mà em biết và nêu vai trò của chúng. 

Giải nhanh: 

- Sống trên cạn, da khô, phủ vảy sừng, hô hấp bằng phổi và đẻ trứng

- Làm thực phẩm, dược phẩm, sản phẩm mĩ nghệ xuất khẩu: ba ba, rùa, đồi mồi…

- Trong nông nghiệp (tiêu diệt sâu bọ, chuột): thằn lằn, rắn…

Câu 6: Nêu tên và đặc điểm nhận biết các loài bò sát có trong hình 23.7

Giải nhanh: 

a. Thằn lằn: gồm 4 chân và tai ngoài, có đuôi (tự cắt đuôi để trốn khỏi kẻ thù). 

b. Rắn: ăn thịt, không chân và thân hình tròn dài, có vảy, là động vật có xương sống, có màng ối, ngoại nhiệt với các lớp vảy xếp chồng lên nhau che phủ cơ thể.

c. Rùa: có mai lớn, có các vết gấn da sần ở cổ, rìa trước và trên mai có nốt sần.

d. Cá sấu: hàm dài, nhiều răng lớn sắc, trứng có vỏ đá vôi bao bọc.

Câu 7: Nêu các đặc điểm giúp em nhận biết động vật thuộc lớp Chim 

Kể tên một số loài chim mà em biết

Giải nhanh: 

- Có lông vũ bao phủ, đi bằng 2 chân, chi trước biến đổi thành cánh, đẻ trứng, có khả năng bay lượn, một số có thể chạy nhanh, bơi lặn…

- Chim ưng, đà điểu, vịt, công, chim cách cụt, chim nhạn, đại bàng,...

Câu 8: Mèo là một động vật thuộc lớp Động vật có vú, hãy quan sát hình 23.9 và nêu một số đặc điểm của mèo. 

Giải nhanh: 

Lông mao bao phủ, có răng, đẻ con và nuôi con bằng sữa mẹ.

Câu 9: Dựa vào những đặc điểm nhận biết động vật thuộc lớp Động vật có vú, hãy lấy ví dụ về một số động vật có vú ở nơi em sống.

Giải nhanh: 

Chó, mèo, thỏ, trâu, bò, lợn, dê...

Câu 10: Quan sát hình 23.1 mô tả hình thái và cho biết môi trường sống của các động vật có trong hình. 

Giải nhanh: 

- Cá heo: da trơn, miệng dài, di chuyển bằng vây và đuôi. Sống dưới nước.

- Trâu: có 4 chân, đuôi dài, lớp lông mỏng bao phủ, có sừng. Sống trên cạn.

- Dơi: kích thước nhỏ, chi trước biến đổi thành cánh da, da mỏng không lông, màng da nối chi trước, chi sau và đuôi, cơ ngực lớn. Sống ở hang tối.

- Khỉ: có cả tay và chân, đuôi dài. Sống trên cây.

Câu 11: Lập bảng về những đặc điểm nhận biết các lớp động vật có xương sống. 

Lập bảng về các vai trò và tác hại của động vật có xương sống và lấy các ví dụ minh họa

Giải nhanh: 

Bảng 1:

Bảng 2: