5 PHÚT GIẢI CHỦ ĐỀ 11: CHUYỂN ĐỘNG NHÌN THẤY CỦA MẶT TRỜI, MẶT TRĂNG; HỆ MẶT TRỜI VÀ NGÂN HÀ

5 phút giải bài 33: Hiện tượng mọc và lặn của mặt trời trang 165

5 phút giải bài 34: Các hình dạng nhìn thấy của mặt trăng trang 167

5 phút giải bài 35: Hệ mặt trời và ngân hà trang 170

5 phút giải Bài tập (Chủ đề 11) trang 172

5 phút giải Khoa học tự nhiên 6 Cánh diều trang 125

5 phút giải Khoa học tự nhiên 6 Cánh diều trang 125. Giúp học sinh nhanh chóng, mất ít thời gian để giải bài. Tiêu chi bài giải: nhanh, ngắn, súc tích, đủ ý. Nhằm tạo ra bài giải tốt nhất. 5 phút giải bài, bằng ngày dài học tập.

BÀI 23. ĐA DẠNG ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

I. ĐẶC ĐIỂM NHẬN BIẾT ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG

Câu hỏi: Nêu điểm khác biệt giữa động vật không xương sống và động vật có xương sống

Câu hỏi: Lấy ví dụ về động vật có xương sống mà em biết

II. SỰ ĐA DẠNG ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG

Câu hỏi: Nêu các đặc điểm giúp em nhận biết cá và kể tên một số loài cá mà em biết

Câu hỏi: Nêu vai trò của cá và lấy ví dụ các loài cá có ở địa phương tương ứng với từng vai trò

Câu hỏi: Giải thích thuật ngữ " lưỡng cư".

Quan sát hình 23.5 nêu đặc điểm giống và khác nhau của các động vật trong hình.

Câu hỏi: Lấy ví dụ về các lưỡng cư được dùng làm thực phẩm và lưỡng cư gây ngộ độc.

Câu hỏi: Nêu các đặc điểm giúp em nhận biết động vật thuộc lớp Bò sát

Kể tên một số loài bò sát mà em biết và nêu vai trò của chúng.

Câu hỏi: Nêu tên và đặc điểm nhận biết các loài bò sát có trong hình 23.7

Câu hỏi: Nêu các đặc điểm giúp em nhận biết động vật thuộc lớp Chim

Kể tên một số loài chim mà em biết

Câu hỏi: Mèo là một động vật thuộc lớp Động vật có vú, hãy quan sát hình 23.9 và nêu một số đặc điểm của mèo.

Câu hỏi: Dựa vào những đặc điểm nhận biết động vật thuộc lớp Động vật có vú, hãy lấy ví dụ về một số động vật có vú ở nơi em sống.

Câu hỏi: Quan sát hình 23.1 mô tả hình thái và cho biết môi trường sống của các động vật có trong hình.

Câu hỏi: Lập bảng về những đặc điểm nhận biết các lớp động vật có xương sống.

Lập bảng về các vai trò và tác hại của động vật có xương sống và lấy các ví dụ minh họa

PHẦN 2. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

I. ĐẶC ĐIỂM NHẬN BIẾT ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG

Đáp án CH:

Động vật không xương sống

Động vật có xương sống

– Không có bộ xương trong. Bộ xương ngoài (nếu có) bằng kitin.

– Hô hấp: qua da hoặc bằng ống khí.

– Thần kinh dạng hạch hoặc chuỗi hạch ở bụng.

– Bộ xương trong bằng sụn hoặc bằng xương, dây sống hoặc cột sống làm trụ.

– Hô hấp: mang hoặc phổi.

– Hệ thần kinh dạng ống ở mặt lưng.

Đáp án CH:

Mèo, chó, thỏ, sóc, hươu, voi, khỉ, cá, ếch, chim, thằn lằn,...

II. SỰ ĐA DẠNG ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG

Đáp án CH:

Sống dưới nước, di chuyển nhờ vây và hô hấp bằng mang, đẻ trứng. Bộ xương làm bằng chất sụn hay chất xương. Ví dụ: cá rô phi, cá chép vàng, cá trắm,...

Đáp án CH:

Vai trò của cá	Tên loài cá
Nguồn thực phẩm giàu đạm, vitamin	Cá rô phi, cá trắm, cá chuối...
Da dùng đóng giày, làm túi	Cá nhám, cá đuối
Ăn bọ gậy, ăn sâu bọ hại lúa	Cá dọn bể, cá rô phi, cá rô, cá trê
Làm cảnh, trang trí,…	Cá dĩa, cá koi, cá ngựa vằn,...

Đáp án CH:

- "lưỡng" là hai, "cư" là ở. Vậy "lưỡng cư" chỉ 2 nơi ở trên cạn và dưới nước.

Loài	Cá cóc bung hoa	Cóc nhà	Ếch giun
Giống	Da trần, thở bằng da và phổi, đẻ trứng, thụ tinh dưới nước, sống dưới nước và trên cạn.
Khác	Di chuyển 4 chân	Di chuyển 4 chân	Di chuyển bằng da
Khác	Có đuôi	Không có đuôi	Có đuôi

Đáp án CH:

- Thịt ếch đồng là thực phẩm đặc sản.

- Người ăn phải nhựa, gan và trứng cóc có thể bị ngộ độc và chết.

Đáp án CH:

- Sống trên cạn, da khô, phủ vảy sừng, hô hấp bằng phổi và đẻ trứng

- Làm thực phẩm, dược phẩm, sản phẩm mĩ nghệ xuất khẩu: ba ba, đồi mồi…

- Trong nông nghiệp (tiêu diệt sâu bọ, chuột): thằn lằn, rắn…

Đáp án CH:

Thằn lằn: Da khô, có vảy sừng, đuôi dài, chân có móng vuốt

b. Trăn : Da khô, có vảy sừng, không có chân

c. Rùa: Da khô, có vảy sừng, có mai, chân có móng vuốt

d. Cá sấu: Da khô, có vảy sừng, mõm dài, nhiều răng sắc nhọn, đuôi dài, khỏe

Đáp án CH:

- Có lông vũ bao phủ, đi bằng 2 chân, chi trước biến đổi thành cánh, đẻ trứng, có khả năng bay lượn, một số có thể chạy nhanh, bơi lặn…

- Chim ưng, đà điểu, vịt, công, chim cách cụt, chim nhạn, đại bàng,...

Đáp án CH:

Lông mao bao phủ, có răng, đẻ con và nuôi con bằng sữa mẹ.

Đáp án CH:

Chó, mèo, thỏ, trâu, bò, lợn, dê...

Đáp án CH:

- Cá heo: da trơn, miệng dài, di chuyển bằng vây và đuôi. Sống dưới nước.

- Trâu: có 4 chân, đuôi dài, lớp lông mỏng bao phủ, có sừng. Sống trên cạn.

- Dơi: kích thước nhỏ, chi trước biến đổi thành cánh da, da mỏng không lông, màng da nối chi trước, chi sau và đuôi, cơ ngực lớn. Sống ở hang tối.

- Khỉ: có cả tay và chân, đuôi dài. Sống trên cây.

Đáp án CH:

Bảng 1:

Lớp động vật	Đặc điểm nhận biết
Lớp cá	Sống dưới nước, di chuyển nhờ vây, hô hấp bằng mang, đẻ trứng.
Lớp lưỡng cư	Sống cả ở nước và ở cạn. Da trần, da luôn ẩm. Chúng đẻ trứng, thụ tinh ngoài.
Lớp bò sát	Sống trên cạn. Da khô, có vảy sừng, hô hấp bằng phổi. Thụ tinh trong, đẻ trứng.
Lớp chim	Toàn thân phủ lông vũ, chi trước biến đổi thành cánh, có mỏ sừng. Đi bằng hai chân. Thụ tinh trong, đẻ trứng
Lớp thú	Toàn thân phủ lông mao, bộ răng phân hóa. Thụ tinh trong, đẻ con và nuôi con bằng sữa mẹ.

Bảng 2: