BÀI 9. CÁC NHÓM THỦY SẢN VÀ MỘT SỐ PHƯƠNG THỨC NUÔI PHỔ BIẾN

Khởi động: Các loại thủy sản gồm những nhóm nào? Ngoài phương thức nuôi thâm canh (Hình 9.1) còn phương thức nuôi thủy sản nào khác, chúng có ưu và nhược điểm gì?

Giải nhanh:

• Gồm: Loài thủy sản bản địa, nhập nội, nước ngọt/nước lợ/nước mặn

• Phương thức nuôi thủy sản khác là: 

• Quảng canh:

• Ưu điểm: chi phí thấp; ít chịu rủi; giá bán sản phẩm cao.

• Nhược điểm: năng suất và sản lượng thấp.

• Bán thâm canh:

• Ưu điểm: Dễ quản lý; hiệu quả kinh tế cao hơn quảng canh.

• Nhược điểm: năng suất thấp.

I. PHÂN LOẠI CÁC LOÀI THỦY SẢN

Khám phá: Sắp xếp các loài thủy sản trong Hình 9.4 vào các nhóm phù hợp.

Giải nhanh:

• Nhóm cá: (a)

• Nhóm động vật giáp xác: (b)

• Nhóm động vật thân mềm: (c)

• Nhóm rong, tảo: (d)

• Nhóm bò sát và lưỡng cư: (e), (g)

Khám phá: Hãy kể tên các loài thủy sản đang được nuôi ở địa phương em và sắp xếp thành các nhóm theo đặc điểm cấu tạo, tính ăn và các yếu tố môi trường.

Giải nhanh:

• Các loài thủy sản: Cá rô phi, cá chép, ốc, cá trắm cỏ, cua đồng, cá quả,...

• Phân loại:

• Đặc điểm cấu tạo:

1. Nhóm cá: cá rô phi, cá trắm cỏ, cá chép, cá quả, ...

2. Nhóm động vật giáp xác: cua đồng

3. Nhóm động vật thân mềm: ốc

• Tính ăn

1. Nhóm ăn thực vật: cá trắm cỏ

2. Nhóm ăn tạp: cá rô phi, ốc, cá chép, cua đồng

3. Nhóm ăn động vật: cá quả

• Yếu tố môi trường: Cá nhiệt đới: Cá rô phi, cá chép, ốc, cá trắm cỏ, cua đồng, cá quả,...

II. MỘT SỐ PHƯƠNG THỨC NUÔI THỦY SẢN Ở VIỆT NAM

Khám phá: Nêu phương thức nuôi thủy sản đang được áp dụng phổ biến ở địa phương em. Nêu ưu và nhược điểm của phương thức đó.

Giải nhanh:

Địa phương em đang áp dụng nuôi trồng thủy sản thâm canh:

• Ưu điểm: Áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến, năng suất và hiệu quả kinh tế cao.

• Nhược điểm: vốn đầu tư lớn, rủi ro lớn.

III. LUYỆN TẬP

Câu 1: Phân loại các loài thủy sản theo nguồn gốc và đặc tính sinh vật học

Giải nhanh:

• Theo nguồn gốc: Loài thủy sản bản địa, loài thủy sản nhập nội

• Theo đặc tính sinh vật học:

• Đặc điểm cấu tạo: Nhóm cá; nhóm động vật giáp xác; nhóm động vật thân mềm; nhóm rong, tảo; nhóm bò sát và lưỡng cư

• Theo tính ăn: Nhóm ăn thực vật, nhóm ăn tạp, nhóm ăn động vật

• Theo các yếu tố môi trường: Loài nước ngọt, nước lợ, nước mặn; cá ôn đới - nước lạnh, cá nhiệt đới - nước ẩm

Câu 2: Mô tả các phương thức nuôi trồng thủy sản phổ biến ở nước ta. Nêu ưu và nhược điểm của từng phương thức

Giải nhanh:

• Quảng canh:

• Ưu điểm: chi phí thấp, ít chịu rủi, giá bán sản phẩm cao.

• Nhược điểm: năng suất và sản lượng thấp.

• Bán thâm canh:

• Ưu điểm: Dễ quản lý, hiệu quả kinh tế cao hơn quảng canh.

• Nhược điểm: năng suất thấp.

• Thâm canh: 

• Ưu điểm: áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến, năng suất cao.

• Nhược điểm: vốn đầu tư lớn, rủi ro lớn.

IV. VẬN DỤNG

Hãy đề xuất phương thức nuôi một loài thủy sản phù hợp với thực tiễn địa phương em.

Giải nhanh:

Nuôi cá lóc trong ao lót bạt:

• Giúp tiết kiệm nước, hạn chế ô nhiễm môi trường.

• Ao lót bạt có thể sử dụng nhiều lần, tiết kiệm chi phí đầu tư.