BÀI 6. KHÁI LƯỢC TIẾN TRÌNH LỊCH SỬ TRUNG QUỐC TỪ THẾ KỈ VII ĐẾN GIỮA THẾ KỈ XIX

1. Khái quát tiến trình lịch sử của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX

Câu 1: Hãy lập sơ đồ tiến trình phát triển của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX (từ thời Đường đến thời Thanh).

Đáp án chuẩn:

 2. Sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường

Câu 1: Em hãy nêu những biểu hiện sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường. Mô tả sự thịnh vượng đó qua mô hình phục dựng 6.2 và tư liệu 6.3.

Đáp án chuẩn:

* Những biểu hiện sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường:

- Bộ máy nhà nước được củng cố và hoàn thiện từ trung ương đến địa phương.

- Hoàng đế cử người thân tín cai quản các địa phương, mở nhiều khoa thi để tuyển chọn nhân tài làm quan.

- Nhà Đường bành trướng lãnh thổ, đến cuối thế kỷ VII, lãnh thổ rộng gần gấp đôi nhà Hán.

* Về kinh tế:

- Phát triển nông nghiệp với chính sách miễn giảm sưu thuế, chia ruộng đất công và bỏ hoang cho nông dân.

- Thủ công nghiệp và thương nghiệp phát triển mạnh: gốm sứ và tơ lụa theo con đường tơ lụa đến phương Tây, con đường này trở thành tuyến đường buôn bán quốc tế.

- Trong hai thế kỷ VII - VIII, đô thị Trường An có khoảng 2 triệu dân, bao gồm người từ nhiều nước khác.

Mô hình phục dựng 6.2 cho thấy cảnh mua bán tấp nập của đô thị Trường An với thương nhân khắp thế giới, còn tư liệu 6.3 thể hiện sự no đủ về lương thực và phát triển kinh tế nông nghiệp dưới thời Đường.

3. Sự phát triển kinh tế thời Minh - Thanh

Câu 1: Em hãy mô tả những biểu hiện sự phát triển kinh tế dưới thời Minh - Thanh. Bức tranh 6.6 cho em biết điều gì về hoạt động thương mại ở Trung Quốc thời Minh - Thanh?

Đáp án chuẩn:

* Về nông nghiệp:

- Sản xuất nông nghiệp gia tăng về diện tích, năng suất và sản lượng.

- Vua đầu triều Minh - Thanh giảm thuế, chia ruộng cho nông dân, chú trọng thủy lợi.

- Áp dụng luân canh cây trồng, nhập giống mới, xây đồn điền chuyên canh.

*Về thủ công nghiệp:

- Thủ công nghiệp đa dạng, nổi tiếng với dệt tơ lụa, đồ sứ, đóng thuyền, làm giấy.

- Xưởng thủ công xuất hiện khắp nơi, tập trung ở thành thị.

- Thời Thanh hình thành khu vực chuyên môn hoá sản xuất, nhiều người làm thuê.

* Về thương nghiệp:

- Buôn bán trong và ngoài nước phát triển mạnh.

- Quảng Châu trở thành thương cảng lớn thu hút nhiều thương nhân nước ngoài.

- Hàng hoá Trung Quốc buôn bán khắp thế giới, tập trung ở Ấn Độ, Ba Tư, Ả-rập, Đông Nam Á.

Bức tranh 6.6 cho thấy hoạt động thương mại bằng đường biển ở Trung Quốc thời Minh - Thanh phát triển mạnh.

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

Câu 1: Tại sao thời Đường là thời kì thịnh vượng của phong kiến Trung Quốc? 

Đáp án chuẩn:

Thời Đường là thời kỳ thịnh vượng của phong kiến Trung Quốc với sự phát triển kinh tế vượt trội so với các triều đại trước:

- Bộ máy nhà nước được củng cố từ trung ương đến địa phương.

- Hoàng đế cử người thân tín cai quản các địa phương và mở nhiều khoa thi để tuyển chọn nhân tài.

- Nhà Đường bành trướng lãnh thổ, đến cuối thế kỷ VII, lãnh thổ rộng gần gấp đôi nhà Hán.

- Chính sách giảm tô thuế, chia ruộng công và ruộng bỏ hoang cho nông dân, giúp sản xuất nông nghiệp phát triển.

- Thủ công nghiệp và thương nghiệp phát triển, gốm sứ và tơ lụa được buôn bán qua con đường tơ lụa đến phương Tây.

- Xã hội thời Đường đạt đến sự phồn thịnh.

Câu 2: Lập bảng thống kê về sự phát triển kinh tế thời Đường và thời Mịnh - Thanh. Điểm khác biệt nổi bật nhất của kinh tế thời Minh - Thanh so với thời Đường là gì? 

Đáp án chuẩn:

Câu 3: Thời Minh - Thanh, trấn Cảnh Đức (Giang Tây) trở thành kinh đô đồ sứ của Trung Quốc. Em hãy sưu tầm tư liệu trên sách báo, internet, viết 1 bài khoảng 15 dòng, giới thiệu về nghề làm đồ sứ ở Cảnh Đức. 

Đáp án chuẩn:

Cảnh Đức Trấn, nổi tiếng là cái nôi sản xuất đồ gốm sứ của tỉnh Giang Tây ở phía đông bắc Trung Quốc, đã từng là trung tâm chế tạo đồ sứ cho triều đình từ đời Minh. Với kỹ thuật sản xuất vượt trội và quy trình nghiêm ngặt, Cảnh Đức Trấn được biết đến như "kinh đô đồ sứ" của Trung Quốc. Các thợ lành nghề tham gia vào mỗi giai đoạn sản xuất được chuyển giao kỹ năng trong nội tộc, chủ yếu truyền cho đầu trai. Quy trình sản xuất đồ sứ tại đây thường bao gồm tạo phôi, sửa phôi, tráng men, vẽ và nung trong lò. Đồ sứ Cảnh Đức Trấn nổi bật với chất lượng cao, họa tiết tinh xảo, và đa dạng về mẫu mã, đóng góp quan trọng vào văn hóa truyền thống của Trung Quốc.