BÀI 18. NHÀ HỒ VÀ CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MINH (1400- 1407)

1. Nhà Hồ thành lập

Câu 1: Nhà Hồ được thành lập như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Cuối thế kỉ XIV, nhà Trần trải qua giai đoạn khủng hoảng và suy yếu với kinh tế suy thoái và nạn mất mùa, dẫn đến các cuộc khởi nghĩa nông dân khắp nước. Năm 1400, Hồ Quý Ly phế truất vua Trần, lập nhà Hồ và đổi tên nước thành Đại Ngu. 

2. Cải cách của Hồ Quý Ly

Câu 1: Nêu những nội dung chính trong cải cách của Hồ Quý Ly.

Đáp án chuẩn:

Cải cách của Hồ Quý Ly bao gồm thống nhất hành chính, thi cử tuyển quan, ban hành tiền giấy và chính sách kinh tế, tái cơ cấu quân đội và xây dựng các công trình quốc phòng, cũng như khuyến khích văn hoá bằng chữ Nôm và sửa đổi giáo dục theo hướng thực dụng.

Câu 2: Những cải cách của Hồ Quý Ly đã tác động thế nào đến xã hội đương thời? Tham khảo thêm tư liệu 18.4 cho câu Giải nhanh của em.

Đáp án chuẩn:

Cải cách của Hồ Quý Ly đã giải quyết phần nào các khủng hoảng xã hội thời Trần:

- Loại bỏ quý tộc bất tài và bổ sung Nho sĩ có thực tài vào hệ thống nhà nước.

- Giới hạn tập trung ruộng đất.

- Tăng cường sức mạnh quân sự.

3. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh (1406 - 1407)

Câu 1: Mô tả những nét chính về cuộc kháng chiến của nhà Hồ chống quân xâm lược Minh.

Đáp án chuẩn:

- Tháng 11/1406, quân Minh xâm lược, nhà Hồ rút về Đa Bang để cố thủ.

- Tháng 1/1407, Đa Bang và Đông Đô bị chiếm, nhà Hồ rút về Tây Đô.

- Tháng 6/1407, Hồ Quý Ly và con cháu bị bắt, cuộc kháng chiến kết thúc thảm bại.

Câu 2: 

- Vì sao cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược của nhà Hồ bị thất bại nhanh chóng?

- Em có suy nghĩ gì về câu nói của Hồ Nguyên Trừng: "Thần không sợ đánh, chỉ sợ lòng dân không theo"?

Đáp án chuẩn:

- Cuộc kháng chiến của nhà Hồ chống quân Minh thất bại nhanh chóng do chính sách không được dân ủng hộ và thiếu chiến lược kháng chiến hiệu quả. 

- Hồ Nguyên Trừng đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của lòng dân, và thực tế đã chứng minh rằng dù có đội quân tinh nhuệ nhưng khi thiếu lòng dân, cuộc kháng chiến không thể thành công.

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

Câu 1: Hoàn thành sơ đồ tư duy theo yêu cầu bên cạnh về những cải cách của Hồ Quý Ly.

Đáp án chuẩn:

Câu 2: Lập niên biểu những sự kiện tiêu biểu trong cuộc kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ.

Đáp án chuẩn:

Câu 3: Năm 2011, tổ chức UNESCO đã công nhận một công trình kiến trúc thời nhà Hồ là Di sản văn hoá thế giới. Theo em, đó là công trình nào? Trong vai một hướng dẫn viên du lịch, em hãy viết một bài giới thiệu về công trình đó.

Đáp án chuẩn:

Năm 2011, UNESCO công nhận Thành nhà Hồ là Di sản văn hoá thế giới. Thành nhà Hồ được xây dưới triều Trần, là một trong những tòa thành lũy bằng đá hiếm hoi còn tồn tại trên thế giới và là điểm du lịch nổi tiếng tại Thanh Hoá. Xây từ năm 1397 dưới sự chỉ đạo của Hồ Quý Ly và hoàn thành vào năm 1402, Thành nhà Hồ có vị trí chiến lược với núi non và sông nước bao quanh, đồng thời là một trong những tuyến giao thông thuận lợi. Thành bao gồm các khu vực như Thành nội, Hào thành, La thành và Đàn tế Nam Giao, mỗi khu vực mang đậm nét kiến trúc và chức năng bảo vệ của nó.