BÀI 40: LỰC MA SÁT

1. KHÁI NIỆM LỰC MÁ SÁT

Câu 1: Lực cản trở khi tủ gỗ chuyển động trên mặt bàn là lực tiếp xúc hay lực không tiếp xúc?

Đáp án chuẩn: 

Lực tiếp xúc 

Câu 2: Khi kéo khối gỗ trượt đều trong hai trường hợp hình 40.1 và 40.2, tại sao giá trị đo được của lực kế lại khác nhau?

Đáp án chuẩn: 

Vì tính chất của bề mặt sàn mà tủ gỗ tiếp xúc khác nhau.

Câu 3: Dựa vào kết quả thí nghiệm và hình 40.1, 40.2, em hãy giải thích về nguyên nhân xuất hiện của lực ma sát

Đáp án chuẩn: 

Sự tương tác giữa bề mặt của hai vật

Câu 4: Lấy ví dụ về lực ma sát trong cuộc sống quanh ta

Đáp án chuẩn: 

Bánh xe và mặt đường xuất hiện lực ma sát khi bánh xe di chuyển. 

2. LỰC MA SÁT TRƯỢT

Câu 1: Sau khi rời tay khỏi khối gỗ (hình 40.3), khối gỗ chuyển động như thế nào? Tại sao?

Đáp án chuẩn: 

Khối gỗ chuyển động trượt trên mặt bàn. Vì có lực ma sát ở mặt tiếp xúc giữa khối gỗ và mặt bàn và lực đẩy của tay.

Câu 2: Lấy một ví dụ về lực ma sát trượt trong đời sống

Đáp án chuẩn: 

Lực ma sát trượt giữa viên phấn và bảng.

3. LỰC MA SÁT NGHỈ:

Câu 1: Trong Thí nghiệm 2, vì sao khi kéo khối gỗ một lực mà nó vẫn nằm yên trên mặt bàn?

Đáp án chuẩn: 

Vì lực kéo cân bằng với lực ma sát mặt phẳng nằm ngang.

Câu 2: Lấy một ví dụ về ma sát nghỉ trong cuộc sống

Đáp án chuẩn: 

Ma sát giữa bàn chân và mặt đường giúp người đứng vững, không bị ngã

4. TÁC DỤNG VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA LỰC MA SÁT: 

Câu 1: Lực ma sát có tác dụng như thế nào khi vật chuyển động?

Đáp án chuẩn: 

Thúc đẩy hoặc cản trở chuyển động của vật.

Câu 2: Khi đi bộ trên mặt đường trơn, điều gì sẽ xảy ra?

Đáp án chuẩn: 

Lực ma sát giữa chân và mặt đường nhỏ khiến ta dễ bị trượt ngã.

Câu 3: Khi người lái xe bóp phanh, điều gì xảy ra nếu má phanh bị ăn mòn?

Đáp án chuẩn: 

Không có lực ma sát hoặc lực ma sát khỏ không đủ để xe dừng lại.

Câu 4: Lấy ví dụ về tác dụng cản trở và thúc đẩy chuyển động của lực ma sát

Đáp án chuẩn: 

- Cản trở: Lực ma sát làm mòn đĩa, líp và xích xe đạp 

- Thúc đẩy: Rãnh, gai trên vỏ lốp xe giúp tăng ma sát giữa bánh xe và mặt đường.

Câu 5: Tại sao sau một thời gian sử dụng dép, lốp xe thì chúng đều bị mòn đi

Đáp án chuẩn: 

Vì dép và lốp xe cọ sát, ma sát với mặt đất bị dần mòn đi.

Câu 6: Hãy nêu hai ví dụ về ảnh hưởng có lợi và có hại của ma sát trong giao thông

Đáp án chuẩn: 

5. LỰC CẢN CỦA KHÔNG KHÍ

Câu 1: Quan sát hình 40.9 và cho biết vì sao các vận động viên đua xe thường cúi khom thân người gần như song song với mặt đường

Đáp án chuẩn: 

Để hạn chế lực cản của không khí.

Câu 2: Thực hiện thí nghiệm 3 và cho biết tờ giấy nào chạm đất trước? Tại sao

Đáp án chuẩn: 

Tờ vo tròn. Vì tờ để nguyên chịu lực cản của không khí nhiều hơn.

Câu 3: Tại sao mặt lốp xe không làm nhẵn? Tại sao mặt dưới của đế giày lại gồ ghề? 

Đáp án chuẩn: 

- Để ma sát với mặt đường khiến xe không bị trơn trượt. 

- Để ma sát được với mặt đường khiến khi đi không bị trơn trượt

Câu 4: Tại sao cần quy định người lái xe cơ giới (ô tô, xe máy,...) phải kiểm tra lốp xe thường xuyên và thay lốp khi đã mòn?

Đáp án chuẩn: 

Vì nếu không làm vậy sẽ gây mất an toàn khi tham gia giao thông.

BÀI TẬP

Câu 1: Lực xuất hiện trong trường hợp nào sau đây không phải là lực ma sát?

A. Lực xuất hiện khi bánh xe trượt trên mặt đường.

B. Lực xuất hiện giữa má phanh và vành xe khi phanh xe.

C. Lực của dây cung tác dụng lên mũi tên khi bắn.

D. Lực xuất hiện khi các chi tiết máy cọ xát với nhau.

Đáp án chuẩn: 

Chọn C

Câu 2: Trường hợp nào sau đây xuất hiện lực ma sát trượt?

A. Một vật nằm yên trên mặt phẳng nghiêng.

B. Khi viết phấn trên bảng,

C. Quyển sách nằm yên trên mặt bàn nằm ngang.

D. Trục ổ bi ở quạt trần đang quay.

Đáp án chuẩn: 

Chọn B

Câu 3: Tại sao mặt lốp ô tô vận tải phải có khía sâu hơn mặt lốp xe đạp?

Đáp án chuẩn: 

Vì giúp bánh xe chống lại hiện tượng trượt khi di chuyển trên bề mặt ướt.

Câu 4: Quan sát các đồ vật trong nhà và Đáp án chuẩn các câu hỏi sau:

- Tại sao cán dao, cán chổi không để nhẵn bóng?

- Tại sao người ta thường tra dầu mỡ vào các ổ trục xe đạp, ổ khoá và thay dầu xe máy định kì

Đáp án chuẩn: 

a, Để lực ma sát giữa tay và cán tăng giúp giữ chổi, dao lâu hơn.

b, Giúp chống han gỉ và mòn do lực ma sát tác dụng.