BÀI 8. SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG ĐIỆN

Mở đầu: Khi dùng năng lượng điện đề thắp sáng, chạy máy,... người ta thường lấy điện từ đâu? Nêu một số tình huống không an toàn khi sử dụng điện mà em biết. 

Đáp án chuẩn:

- Người ta thường lấy điện từ hệ thống lưới điện quốc gia, máy phát điện hoặc các nguồn điện tự nhiên như năng lượng mặt trời hoặc gió.

- Một số tình huống không an toàn khi sử dụng điện:

+ Sử dụng điện quá công suất gây ra chập cháy hoặc ngắn mạch.

+ Sử dụng điện trong môi trường ẩm ướt, có thể bị giật điện.

  …

1. AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN

Hoạt động khám phá

Câu 1: Thảo luận và chia sẻ với bạn.

Ngoài thắp sáng, chạy máy thì điện còn được sử dụng vào những việc gì?

Quan sát hình 1, cho biết điện được truyền từ nhà máy điện đến ổ điện của mỗi gia đình, cơ quan, trường học,... như thế nào.

Đáp án chuẩn:

- Ngoài thắp sáng và chạy máy, điện còn được sử dụng để: Sưởi ấm,  nấu ăn , làm lạnh, vận hành máy giặt, máy sấy, máy hút bụi, máy sấy tóc, máy là, v.v.

- Ở nhà máy điện, điện được truyền qua dây dẫn của hệ thống lưới điện quốc gia đến các trạm biến áp. Tại các trạm biến áp, điện được biến đổi từ điện áp cao sang điện áp thấp và được phân phối thông qua dây dẫn trung áp đến các ổ điện của từng gia đình, cơ quan hoặc trường học để sử dụng.

Câu 2: Quan sát hình 2 và cho biết việc nên làm, không nên làm để đảm bảo an toàn cho con người.

Đáp án chuẩn:

- Nên trang bị đầy đủ dụng cụ bảo hộ khi sửa chữa điện 

- Không nên chơi đùa gần các trạm biến áp, thả diều nơi có mạng lưới điện, phơi quần áo trên mạng lưới điện. 

Câu 3: Quan sát hình 3, 4 và cho biết trường hợp nào sử dụng điện an toàn, trường hợp nào không an toàn. Vì sao?

Đáp án chuẩn:

-Trường hợp 3a, 4b sử dụng điện an toàn 

- Trường hợp 3b, 3c, 3d, 4a sử dụng điện không an toàn 

Câu 4: Kể thêm một số trường hợp sử dụng điện an toàn và không an toàn

Đáp án chuẩn:

- An toàn:

+ Sử dụng ổ cắm và ổ điện chất lượng, không bị hỏng hoặc nứt.

+ Sử dụng thiết bị điện phù hợp với mục đích và công suất của nó.

+ Sử dụng bộ chống giật điện (RCD) để bảo vệ khi sử dụng các thiết bị gần nước.

- Không an toàn:

+ Sử dụng dây điện bị hỏng, cắt nứt, hoặc không cách điện đầy đủ.

+ Sử dụng thiết bị điện trong môi trường ẩm ướt 

+ Sử dụng thiết bị điện gần chất dễ cháy.

Luyện tập, vận dụng 

Câu 1: Để an toàn khi sử dụng điện, chúng ta cần tuân thủ những quy tắc gì?

Đề xuất việc cần làm để sử dụng điện an toàn cho gia đình và những người xung quanh.

Đáp án chuẩn:

- Quy tắc khi sử dụng điện:

+ Sử dụng ổ cắm và thiết bị điện chất lượng.

+ Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ các thiết bị điện.

+ Không sử dụng dây điện hỏng hoặc cắt nứt.

+ Sử dụng bộ chống giật điện (RCD) khi cần thiết.

- Đề xuất việc cần làm để sử dụng điện an toàn :

+ Đảm bảo rằng tất cả các thiết bị điện đều được cài đặt và sử dụng đúng cách.

+ Duy trì vị trí sạch sẽ và gọn gàng cho các thiết bị điện và dây điện.

+ Hướng dẫn các thành viên trong gia đình về các biện pháp an toàn khi sử dụng điện.

2. TIẾT KIỆM NĂNG LƯỢNG ĐIỆN

Hoạt động khám phá: 

Câu 1: Quan sát hình 6, nêu những việc cần làm để tiết kiệm năng lượng điện.

Đáp án chuẩn:

+ Cài đặt nhiệt độ hợp lí cho máy điều hòa

+ Tắt thiết bị điện khi không sử dụng 

+ Sử dụng đèn tiết kiệm điện

+ Hạn chế số lần mà tủ lạnh và thời gian mở tủ

+ Tiết kiệm điện, bảo vệ môi trường, bền vững cho tương lai

+ Tắt ti vi khi không sử dụng

Câu 2: Nêu các trường hợp sử dụng điện lãng phí ở gia đình và trường của em. Đề xuất cách tiết kiệm năng lượng điện cho gia đình và nhà trường.

Đáp án chuẩn:

- Các trường hợp sử dụng điện lãng phí:        

+ Để đèn và quạt hoạt động trong các phòng không có người.

+ Sử dụng bóng đèn halogen thay vì bóng đèn LED.

+ Sử dụng các thiết bị điện cũ hoặc hỏng, gây tốn điện

- Đề xuất cách tiết kiệm năng lượng điện cho gia đình và nhà trường:

+ Tắt thiết bị điện khi không sử dụng.

+ Sử dụng đèn LED thay vì đèn halogen hoặc đèn huỳnh quang để tiết kiệm điện.

+ Thực hiện bảo dưỡng định kỳ và sửa chữa các thiết bị điện 

+ Sử dụng các thiết bị điện có hiệu suất cao và chứng nhận tiết kiệm năng lượng 

Luyện tập, vận dụng

Câu 1: Vì sao nên bật bình nóng lạnh trước khi tắm khoảng 15 phút và tắt trước khi tắm?

Đáp án chuẩn:

Nên bật bình nóng lạnh trước khi tắm khoảng 15 phút để nước trong bình có thời gian được làm nóng. Và nên tắt trước khi tắm để tránh điện giật khi bình nóng lạnh bị hở điện.

Câu 2: Vì sao không nên là (ủi) quần áo trong phòng có bật máy điều hoà nhiệt độ?

Đáp án chuẩn:

Vì máy điều hoà có thể làm giảm độ ẩm trong không khí, làm cho việc là quần áo trở nên khó khăn

Câu 3: Xây dựng bảng "Quy tắc sử dụng điện an toàn, tiết kiệm” đơn giản, dễ nhớ và vận động mọi người cùng thực hiện.

Đáp án chuẩn:

Quy tắc sử dụng điện an toàn, tiết kiệm:

+ Tắt thiết bị điện khi không sử dụng.

+ Sử dụng đèn LED thay vì đèn halogen hoặc đèn huỳnh quang.

+ Thực hiện bảo dưỡng và sửa chữa định kỳ cho thiết bị điện.

+ Sử dụng thiết bị điện có hiệu suất cao và chứng nhận tiết kiệm năng lượng.

 + Khuyến khích sử dụng nguồn năng lượng tái tạo.

+ Kiểm tra và thay thế các dây điện hỏng hoặc cũ 

+ Sử dụng bộ chống giật điện (RCD) cho các thiết bị điện gần nước.