BÀI 5. EM YÊU LAO ĐỘNG

KHỞI ĐỘNG

Em hãy đọc bài thơ và trả lời câu hỏi 

GIỌT MỒ HÔI

Mồ hôi mà đổ xuống đồng,
Lúa mọc trùng trùng sáng cả đồi nương
          Mồ hôi mà đổ xuống vườn,
Dâu xanh lá tốt vấn vương tơ tằm.
          Mồ hôi mà đổ xuống đầm,
Cá lội phía dưới, rau nằm phía trên.
          Mồ hôi xuống, cây mọc lên,
Ăn no đánh thắng, dân yên nước giàu.

( Thanh Tịnh )

Câu hỏi: Hình ảnh giọt mồ hôi trên thể hiện điều gì?

Đáp án chuẩn:

Hình ảnh giọt mồ hôi trên thể hiện sự mệt nhọc khi chúng ta thực hiện lao động.

KHÁM PHÁ

1. Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu

Câu hỏi: 

a. Bạn nào trong tranh biết yêu lao động?

b. Kể thêm các biểu hiện của yêu lao động mà em biết.

Đáp án chuẩn:

1. Bạn trong tranh 2 và 3 biết yêu lao động.

     b.

• Biểu hiện của yêu lao động:

• Trên đường đi học về, thấy cô lao công đẩy xe rác nặng nhọc,  An đã không ngại bẩn mà liền chạy lại giúp cô đẩy xe.

2. Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi:  

TÚI LÚA MÌ

Ngày xưa, có hai chú chuột tên là Crúc và Véc sống chung với một chú gà trống. Một hôm gà trống quét sân thấy một túi lúa mì rơi trên mặt đất.
          – Crúc ơi, Véc ơi! Hãy xem đây. Mình tìm được gì này! – Gà trống gọi.
          Hai chú chuột cùng chạy lại nói:
          - A! Một túi lúa mì! Đem đập lúa, mang hạt đến cối xay, nhào bột, nhóm lò và nướng bánh đi!
          – Nhưng ai sẽ làm những việc này? – Gà trống hỏi.
          - Không phải tôi! - Một chú chuột nói.
          - Cũng không phải tôi! – Chú chuột kia nói.
          – Được, tôi sẽ làm tất cả. – Gà trống nói.
          Gà trống bắt tay vào việc đập lúa, vác túi lúa trên vai và đến cối xay, nhóm lửa, nhào bột sau đó đưa bột vào lò. Hai chú chuột lại nhảy múa reo hò. Bánh chín, gà trống kéo ra, đặt lên bàn. Hai chú chuột vội chạy ngay đến, chẳng cần ai mời.
          – Ồ! Đói quá! – Crúc kêu lên.
          – Mình thèm quá! – Véc cũng kêu lên.
          – Đợi chút nào! Các bạn hãy nói cho tôi biết, ai tìm ra túi lúa mì? – Gà trống nói.
          – Anh chứ ai. – Cả hai chú cùng nói.
          – Thế ai đập lúa, nhào bột, nhóm lò và nướng bánh? – Gà trống hỏi.
          – Tất cả là anh. – Cả hai chú chuột lí nhí trả lời.
          – Thế các chú làm gì?
          Không biết trả lời thế nào, Crúc và Véc lúng túng bỏ chạy ra khỏi bàn. Gà trống không gọi lại vì không thể mời những kẻ lười lao động ăn bánh.

(Theo truyendangian.com Truyện dân gian U-crai-na)

Câu hỏi:

a. Các nhân vật trong câu chuyện trên thể hiện việc yêu lao động như thế nào?

b. Việc làm đó đã mang lại kết quả gì?

c. Em rút ra được bài học gi qua câu chuyện trên?

Đáp án chuẩn:

a. 

- Chú gà trống biết quét sân, bắt tay vào việc đập lúa, vác túi lúa trên vai và đến cối xay, nhóm lửa, nhào bột sau đó đưa bột vào lò. 

- Hai chú chuột không chịu làm lụng. 

b. Việc làm đó của chú gà trống đã làm ra những chiếc bánh thơm ngon. Còn hai chú chuột không có gì để ăn.

c. Bài học: có làm thì mới có ăn. Vì thế câu chuyện muốn khuyên chúng ta hãy chăm chỉ làm việc

3. Đọc các ý kiến và trả lời câu hỏi: 

Câu hỏi: 

a. Em thích nhất ý kiến nào? Vì sao?

b. Em hãy thêm những lợi ích khác của việc yêu lao động. 

Đáp án chuẩn:

a. Em thích nhất ý kiến 3, vì khi tham gia lao động chúng ta sẽ mang lại những lợi ích không những cho chính bản thân mình mà còn cho cả xã hội. 

b.

- Một số lợi ích khác:

• Lao động giúp chúng ta đoàn kết hơn. 

• Lao động giúp chúng ta hiểu được giá trị cuộc sống. 

LUYỆN TẬP

Câu 1: Bày tỏ ý kiến 

a. Chỉ có những người nghèo mới cần phải lao động.

b. Lười lao động dễ dẫn tới mắc phải các tệ nạn xã hội.

c. Lao động không chỉ giúp ấm no mà còn tạo ra niềm vui trong cuộc sống.

d. Lao động trí óc có giá trị hơn lao động chân tay.

e. Lao động là việc chỉ dành riêng cho người lớn.

Đáp án chuẩn:

a. Ý kiến sai. 

b. Ý kiến đúng. 

c. Ý kiến đúng. 

d. Ý kiến sai

e. Ý kiến sai

Câu 2: Xử lí tình huống

- Tình huống 1: Sáng nay, cả lớp đi lao động trồng cây xung quanh trường. Hạnh đến rủ Hương cùng đi. Trời lạnh, Hương ngại không muốn ra khỏi nhà nên nhờ Hạnh xin phép cô nghỉ với lí do là bị ốm.

Câu hỏi 1:  Nếu là Hạnh, em sẽ làm gì?

- Tình huống 2: Chiểu nay, Chung được bố mẹ giao cho việc nhổ cỏ ngoài vườn. Đúng lúc Chung đang ra vườn nhổ cỏ thì Tình sang rủ đi đá bóng. Thấy Chung ngần ngại, Tình bảo: “Để đấy, mai nhổ cũng được mà”.

Câu hỏi 2: Nếu là Chung, em sẽ ứng xử như thế nào?

- Tình huống 3: Hằng ngày, ngoài giờ học Tâm thường xuyên làm các công việc gia đình như rửa bát, dọn dẹp nhà cửa, tưới rau, cho gà ăn,... Ai cũng khen Tâm biết yêu quý lao động. Nhưng Lan lại nói với Tâm: “Là học sinh không nên mất thời gian làm việc nhà mà chỉ cần tập trung học để có thành tích cao.”

Câu hỏi 3:  Nếu là Tâm, em sẽ nói với Lan như thế nào?

Đáp án chuẩn:

• Nếu là Hạnh, em sẽ khuyên Hương không nên nói dối cô như vậy và tích cực tham gia vì đây là hoạt động ý nghĩa

• Nếu là Chung, em sẽ bảo với bạn: "Bạn đi chơi trước đi, khi nào xong việc mình sẽ đến chơi sau"

• Nếu là tâm, em sẽ nói với Lan: Làm những công việc đó có thể còn giúp mình thư giãn, thoải mãi đầu óc dẫn đến việc học được tốt hơn. Hơn nữa, mình cần phải biết giúp đỡ bố mẹ những việc khác trong thời gian rảnh.

VẬN DỤNG

Câu 1: Chia sẻ với các bạn những việc em đã và sẽ làm thể hiện tình yêu lao động.

Đáp án chuẩn:

- Một số việc em đã làm thể hiện tình yêu lao động

• Hằng ngày, sau khi đi học về, em sẽ giúp mẹ trông em.

• Dù rất buồn ngủ nhưng em đã cố gắng hoàn thành nốt bài tập về nhà mà cô giáo giao.

Câu 2: Sưu tầm một số câu ca dao, tục ngữ, danh ngôn, bài hát, câu chuyện,...về tình yêu lao động:

Đáp án chuẩn:

• Tay làm hàm nhai
  Tay quai miệng trễ

• Bao giờ cho đến tháng ha

  Con gái làm cỏ con trai be bờ

• Muốn ăn phải lăn vào bếp