BÀI 2. QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Quan sát hình 2.1 và cho biết: Những yếu tố nào ảnh hưởng đến cây trồng? Yếu tố nào không thể thay đổi, yếu tố nào có thể thay đổi?

Đáp án chuẩn:

- Yếu tố môi trường: nhiệt độ, độ ẩm, pH đất, yếu tố sinh học

- Yếu tố không thể thay đổi: nhiệt độ, độ ẩm, năng lượng bức xạ, thành phần khí quyển

- Yếu tố có thể thay đổi: cấu trúc đất và thành phần không khí trong đất

1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT

Câu 1: Quan sát hình 2.2 và cho biết quy trình trồng trọt gồm những bước nào?

Đáp án chuẩn:

Làm đất, bón lót => Gieo trồng => Chăm sóc => Thu hoạch

2. CÁC BƯỚC TRONG QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT

2.1. Làm đất, bón lót

Câu hỏi: Vì sao làm đất trước khi gieo trồng lại có lợi cho cây trồng?

Đáp án chuẩn:

Giúp cho đất tơi xốp, tăng khả năng giữ nước, chất dinh dưỡng

Luyện tập : 1. Hãy nhận xét sự thay đổi hình dạng của đất trong Hình 2.3

2. Có thể sử dụng những công cụ nào để làm đất?

VD. Hãy đưa ra biện pháp làm đất phù hợp cho một số cây trồng phổ biến ở địa phương em?

Đáp án chuẩn:

1.  Làm nhỏ đất, tạo tầng đất dày cho cây sinh trưởng, phát triển.

2. Cuốc, liềm, bừa, máy cày, búa đập, xẻng,..

Câu hỏi: Vì sao cần bón lót trước khi gieo trồng ?

Đáp án chuẩn:

Cung cấp dinh dưỡng cho cây non ngay khi mới mọc hoặc mới bén rễ.

2.2. Gieo trồng

Thời vụ gieo trồng

Câu hỏi: 1. Thời vụ gieo trồng là gì?

             2. Gieo trồng đúng thời vụ có lợi ích gì?

VD.         1. Địa phương em có những thời vụ gieo trồng nào?

                2. Hãy kể tên một số loại cây trồng được gieo trồng vào thời vụ đó.

Đáp án chuẩn:

1. Kế hoạch gieo trồng cho từng loại cây.

2. Đảm bảo sự phát triển tốt của cây trồng.

Phương thức gieo trồng

Câu hỏi : Trong hình 2.5 có những phương thức gieo trồng nào?

VD. Em hãy chọn lựa phương thức gieo trồng cho các loại cây sau đây: lúa, mía, ngô, sắn, cam, đậu (đỗ)

Đáp án chuẩn:

Trồng bằng củ, gieo hạt, gieo bằng cây non.

2.3.Chăm sóc

Tỉa, dặm cây

Câu hỏi: Em hãy lựa chọn hoạt động thích hợp với tình trạng cây trồng theo mẫu Bảng 2.1

Đáp án chuẩn:

Làm cỏ, vun xới

Câu hỏi: Quan sát Hình 2.6 và mô tả công việc làm cỏ (a), vun xới (b).

Đáp án chuẩn:

- Làm cỏ: loại bỏ cỏ dại xen lẫn vào cây trồng.

- Vun xới: bổ sung đất vào gốc cây, cuốc và làm cho đất tơi xốp.

Luyện tập : Em hãy hoàn thành Bảng 2.2 bằng cách lựa chọn lợi ích của việc làm cỏ và vun xới sao cho phù hợp.

Đáp án chuẩn:

Bón thúc

Câu hỏi: Quan sát Hình 2.7 và cho biết: Các thời điểm nào cần bón thúc cho lúa? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

- Thời kì chuyển cây, đẻ nhánh, thời kì trỗ, chín.

- Đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cây 

Luyện tập : 1. Quan sát Hình 2.8 và cho biết các hình thức bón phân có trong hình.

2. So sánh ưu, nhược điểm của các hình thức bón phân theo mẫu Bảng 2.3

Đáp án chuẩn:

1.  Bón theo hàng, theo hốc, phun qua lá, bón vãi

2. 

Tưới nước 

Câu hỏi : Em hãy nêu các phương pháp tưới nước cho cây trồng

Đáp án chuẩn:

- Tưới tràn: nước chảy tràn trên mặt ruộng.

- Tưới rãnh: nước chảy vào rãnh để thấm vào luống đến rễ cây.

- Tưới phun mưa: phun nước thành hạt nhỏ toả ra.

- Tưới nhỏ giọt hoặc ngầm: sử dụng hệ thống ống dẫn nước có đục lòng

Luyện tập : 

1. Hãy chỉ ra các phương pháp tưới nước cho Hình 2.9

2. Phương pháp tưới nước nào tiết kiệm nước nhất? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

1. Các phương pháp tưới nước: phun mưa, ngầm, tràn, rãnh.

2. Tưới nhỏ giọt giảm thiểu tổn thất nước.

Phòng trừ sâu bệnh hại

Câu hỏi : Hãy đọc nội dung Phòng trừ sâu, bệnh hại và trả lời các câu hỏi sau:

1. Có những nhóm biện pháp phòng, trừ sâu bệnh hại nào?

2. Có những biện pháp canh tác nào giúp phòng trừ sâu, bệnh hại?

Đáp án chuẩn:

1. Các biện pháp canh tác: vật lý, cơ giới, sinh học, hóa học.

2. Vệ sinh ruộng, làm đất, luân canh, xen canh.

Luyện tập : 

1. Những biện pháp phòng trừ sâu bệnh trong Hình 2.10 thuộc nhóm biện pháp nào?

2. Nên ưu tiên sử dụng nhóm biện pháp nào? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

1. Biện pháp canh tác vật lý, cơ giới, sinh học.

2. Biện pháp sinh học: hiệu quả cao và thân thiện với môi trường.

2.4.Thu hoạch

Câu hỏi: Hãy đọc nội dung mục 2.4 và trả lời các câu hỏi sau:

1. Ý nghĩa của việc thu hoạch đúng thời điểm là gì?

2. Có những cách nào để thu hoạch sản phẩm cây trồng.

Đáp án chuẩn:

1. Đảm bảo số lượng và chất lượng của nông sản 

2. Hái, nhổ, đào, cắt.

Luyện tập :

1. Quan sát Hình 2.11, nêu các phương pháp thu hoạch và cách thức thu hoạch cho từng loại cây trồng.

2. Thu hoạch bằng máy móc áp dụng hiệu quả nhất trong trường hợp nào?

Đáp án chuẩn:

1. Phương pháp thủ công – hái, cơ giới – hái, cơ giới - cắt, thủ công - nhổ, thủ công - cắt

2. Quy mô lớn, việc thu hoạch tốn nhiều sức người.

3. LẬP KẾ HOẠCH, TÍNH TOÁN CHI PHÍ CHO VIỆC TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY CẢI XANH TRONG THÙNG XỐP

Câu hỏi: Em hãy đọc nội dung mục 3 và trả lời các câu hỏi sau:

1. Thời vụ gieo trồng thích hợp cho cây cải xanh là khi nào?

2. Loại đất nào thích hợp trồng cây cải xanh?

3. Nên bón lót trước khi trồng cải xanh với loại phân bón nào?

4. Các loại phương thức gieo trồng cây cải xanh là gì?

5. Nên thu hoạch cây cải xanh vào thời gian nào?

6. Phải xử lí đất như thế nào để trồng được đợt tiếp theo?

Đáp án chuẩn:

1. Quanh năm.

2. Đất tơi xốp, đất thịt nhẹ hoặc đất chuyên dụng trồng rau.

3. Phân hữu cơ.

4. Gieo hạt, trồng cây con.

5. Sau khi trồng 20 ngày 

6. Phơi đất 1 ngày, bổ sung thêm đất và phân hữu cơ