BÀI 2. QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Quan sát hình 2.1 và cho biết: Những yếu tố nào ảnh hưởng đến cây trồng? Yếu tố nào không thể thay đổi, yếu tố nào có thể thay đổi?

Giải nhanh:

- Nhiệt độ; độ ẩm; đất (pH đất); Các yếu tố sinh học

- Không thể thay đổi: Nhiệt độ; độ ẩm; năng lượng bức xạ, thành phần khí quyển; 

- Có thể thay đổi: Cấu trúc của đất và thành phần không khí trong đất

1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT

Câu 1: Quan sát hình 2.2 và cho biết quy trình trồng trọt gồm những bước nào?

Giải nhanh:

Làm đất, bón lót => Gieo trồng => Chăm sóc => Thu hoạch

2. CÁC BƯỚC TRONG QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT

2.1. Làm đất, bón lót

Câu hỏi: Vì sao làm đất trước khi gieo trồng lại có lợi cho cây trồng?

Giải nhanh:

Giúp cho đất tơi xốp, tăng khả năng giữ nước, chất dinh dưỡng

Luyện tập : 1. Hãy nhận xét sự thay đổi hình dạng của đất trong Hình 2.3

2. Có thể sử dụng những công cụ nào để làm đất?

VD. Hãy đưa ra biện pháp làm đất phù hợp cho một số cây trồng phổ biến ở địa phương em?

Giải nhanh:

1.  Làm nhỏ đất, tạo tầng đất dày cho cây sinh trưởng, phát triển.

2. Cuốc, liềm, bừa, máy cày, búa đập, xẻng,..

Câu hỏi: Vì sao cần bón lót trước khi gieo trồng ?

Giải nhanh:

Cung cấp chất dinh dưỡng cho cây con ngay khi mới mọc hoặc mới bén rễ.

2.2. Gieo trồng

Thời vụ gieo trồng

Câu hỏi: 1. Thời vụ gieo trồng là gì?

             2. Gieo trồng đúng thời vụ có lợi ích gì?

VD.         1. Địa phương em có những thời vụ gieo trồng nào?

                2. Hãy kể tên một số loại cây trồng được gieo trồng vào thời vụ đó.

Giải nhanh:

1. K hoảng thời gian để gieo trồng đối với mỗi loại cây trồng.

2. Đảm bảo cho cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt 

Phương thức gieo trồng

Câu hỏi : Trong hình 2.5 có những phương thức gieo trồng nào?

VD. Em hãy chọn lựa phương thức gieo trồng cho các loại cây sau đây: lúa, mía, ngô, sắn, cam, đậu (đỗ)

Giải nhanh:

Trồng bằng củ, gieo hạt, gieo bằng cây non.

2.3.Chăm sóc

Tỉa, dặm cây

Câu hỏi: Em hãy lựa chọn hoạt động thích hợp với tình trạng cây trồng theo mẫu Bảng 2.1

Giải nhanh:

Làm cỏ, vun xới

Câu hỏi: Quan sát Hình 2.6 và mô tả công việc làm cỏ (a), vun xới (b).

Giải nhanh:

- Làm cỏ: nhổ bỏ các cây cỏ dại, diệt cỏ dại mọc xen với cây trồng.

- Vun xới: thêm đất vào gốc cây, cuốc đất, làm cho đất tơi xốp.

Luyện tập : Em hãy hoàn thành Bảng 2.2 bằng cách lựa chọn lợi ích của việc làm cỏ và vun xới sao cho phù hợp.

Giải nhanh:

Bón thúc

Câu hỏi: Quan sát Hình 2.7 và cho biết: Các thời điểm nào cần bón thúc cho lúa? Vì sao?

Giải nhanh:

- Thời kì chuyển cây, đẻ nhánh, thời kì trỗ, chín.

- Đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cây 

Luyện tập : 1. Quan sát Hình 2.8 và cho biết các hình thức bón phân có trong hình.

2. So sánh ưu, nhược điểm của các hình thức bón phân theo mẫu Bảng 2.3

Giải nhanh:

1.  Bón theo hàng, theo hốc, phun qua lá, bón vãi

2. 

Tưới nước 

Câu hỏi : Em hãy nêu các phương pháp tưới nước cho cây trồng

Giải nhanh:

• Tưới tràn: cho nước chảy tràn trên mặt ruộng.
• Tưới rãnh: cho nước chảy vào rãnh, nước thẩm vào luống tới rễ cây.
• Tưới phun mưa: phun thành hạt nhỏ toả ra 
• Tưới nhỏ giọt hoặc tưởi ngầm: dùng hệ thống ống dẫn nước có đục l

Luyện tập : 

1. Hãy chỉ ra các phương pháp tưới nước cho Hình 2.9

2. Phương pháp tưới nước nào tiết kiệm nước nhất? Vì sao?

Giải nhanh:

1.  Tưới phun mưa, tưới ngầm, tưới tràn, tưỡi rãnh

2. Phương pháp tưới nhỏ giọt vì nó tránh triệt tiêu đến mức tối thiểu các loại tổn thất nước 

Phòng trừ sâu bệnh hại

Câu hỏi : Hãy đọc nội dung Phòng trừ sâu, bệnh hại và trả lời các câu hỏi sau:

1. Có những nhóm biện pháp phòng, trừ sâu bệnh hại nào?

2. Có những biện pháp canh tác nào giúp phòng trừ sâu, bệnh hại?

Giải nhanh:

1.  Biện pháp canh tác, biện pháp vật lí, cơ giới,  biện pháp sinh học, hoá học

2. Vệ sinh đồng ruộng, làm đất, luân canh, xen canh

Luyện tập : 

1. Những biện pháp phòng trừ sâu bệnh trong Hình 2.10 thuộc nhóm biện pháp nào?

2. Nên ưu tiên sử dụng nhóm biện pháp nào? Vì sao?

Giải nhanh:

1. Biện pháp vật lý, cơ giới, canh tác, sinh học

2. Biện pháp sinh học. Vì đem lại hiệu quả cao, thân thiện với môi trường.

2.4.Thu hoạch

Câu hỏi: Hãy đọc nội dung mục 2.4 và trả lời các câu hỏi sau:

1. Ý nghĩa của việc thu hoạch đúng thời điểm là gì?

2. Có những cách nào để thu hoạch sản phẩm cây trồng.

Giải nhanh:

1. Đảm bảo số lượng và chất lượng của nông sản 

2. Hái, nhổ, đào, cắt.

Luyện tập :

1. Quan sát Hình 2.11, nêu các phương pháp thu hoạch và cách thức thu hoạch cho từng loại cây trồng.

2. Thu hoạch bằng máy móc áp dụng hiệu quả nhất trong trường hợp nào?

Giải nhanh:

1. Phương pháp thủ công – hái, cơ giới – hái, cơ giới - cắt, thủ công - nhổ, thủ công - cắt

2. Quy mô lớn, việc thu hoạch tốn nhiều sức người.

3. LẬP KẾ HOẠCH, TÍNH TOÁN CHI PHÍ CHO VIỆC TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY CẢI XANH TRONG THÙNG XỐP

Câu hỏi: Em hãy đọc nội dung mục 3 và trả lời các câu hỏi sau:

1. Thời vụ gieo trồng thích hợp cho cây cải xanh là khi nào?

2. Loại đất nào thích hợp trồng cây cải xanh?

3. Nên bón lót trước khi trồng cải xanh với loại phân bón nào?

4. Các loại phương thức gieo trồng cây cải xanh là gì?

5. Nên thu hoạch cây cải xanh vào thời gian nào?

6. Phải xử lí đất như thế nào để trồng được đợt tiếp theo?

Giải nhanh:

1. Quanh năm.

2. Đất tơi xốp, đất thịt nhẹ hoặc đất chuyên dụng trồng rau.

3. Phân hữu cơ.

4. Gieo hạt, trồng cây con.

5. Sau khi trồng 20 ngày 

6. Phơi đất 1 ngày, bổ sung thêm đất và phân hữu cơ