BÀI 13. TẬP HỢP CÁC SỐ NGUYÊN

PHẦN I. HỆ THỐNG BÀI TẬP, BÀI GIẢI CUỐI SGK

1. HỆ THỐNG BÀI TẬP CUỐI SGK

Bài 3.1: Mỗi nhiệt kế dưới đây chỉ bao nhiêu độ C?

Bài 3.2: Hãy thử sử dụng số nguyên âm để diễn tả lại ý nghĩa của các câu sau đây:

a) Độ sâu trung bình của vịnh Thái Lan khoảng 45m và độ sâu lớn nhất là 80m dưới mực nước biển;

b) Mùa đông ở Siberia (Nga) dài và khắc nghiệt với nhiệt độ trung bình tháng 1 là 25⁰C dưới 0⁰C 

c) Năm 2012, núi lửa Harve (Bắc New Zealand) phun ra cột tro từ độ sâu 700m dưới mực nước biển .

Bài 3.3: Em hiểu ý nghĩa của mỗi câu sau như thế nào (diễn tả bằng một câu không sử dụng số âm) :

a) Khi máy bay ở độ cao 10 000m, nhiệt độ bên ngoài có thể xuống đến -50⁰C.

b) Cá voi xanh có thể lặn được - 2 500m 

Bài 3.4: Hãy biểu diễn các số sau đây trên cùng một trục số: 3; -3; -5; 6; -4; 4.

Bài 3.5: Các điểm A, B, C, D và E trong hình dưới đây biểu diễn số nào?

Bài 3.6: Hãy sắp xếp các số sau theo thứ tự tăng dần:

-3; +4; 7; -7; 0; -1; +15; -8; 25

Bài 3.7: Hãy so sánh hai số:

a) -39 và -54

b) - 3 179 và - 3 279

Bài 3.8: Liệt kê các phần tử của mỗi tập hợp sau:

a) A = {x ∈ Z| -2 ≤ x < 4};

b) B = {x ∈ Z| -2 < x ≤ 4}

2. 5 PHÚT GIẢI BÀI CUỐI SGK

Đáp án bài 3.1:

-8^oC; 31^oC ; 0^oC; -22^oC 

Đáp án bài 3.2:

a) -45m và -80m ;

b) -25⁰C

c) -700m .

Đáp án bài 3.3:

a) Nhiệt độ có thể xuống đến 50⁰C dưới 0⁰C

b) Cá voi xanh có thể lặn được độ sâu 2 500m dưới mực nước biển.

Đáp án bài 3.4: 

Đáp án bài 3.5: 

9; -5; 5; 0; và -1

Đáp án bài 3.6: 

-8; -7; -3; -1; 0; +4; 7; +15; 25

Đáp án bài 3.7: 

a) -39 > -54

b) - 3 179 > - 3 279

Đáp án bài 3.8: 

a) A = {-2; -1; 0; 1; 2; 3}

b) B = {-1; 0; 1; 2; 3; 4}

PHẦN II. HỆ THỐNG BÀI TẬP, BÀI GIẢI GIỮA SGK

1. HỆ THỐNG BÀI TẬP GIỮA SGK

Hoạt động 1: Số -3 đọc là “âm 3”. Tương tự, hãy đọc các số âm mà em thấy trên bản đồ thời tiết (H.3.1) và trên chiếc nhiệt kế (H.3.2)

Hoạt động 2: Bằng cách sử dụng dấu “-” hãy viết các số âm được nói đến trong hình 3.3.

Luyện tập 1: 

a) Viết ba số nguyên dương và ba số nguyên âm

b) Đọc các số mà em đã viết

Câu hỏi: Khi được hỏi còn tiền không, Nam hóm hỉnh đáp: “Mình còn âm mười nghìn đồng”. Em hiểu câu nói đó của Nam có nghĩa là gì?

Vận dụng 1: 

Ông M nhận được hai tin nhắn từ một ngân hàng với nội dung như sau:

1. “Tài khoản … 010. Số tiền giao dịch: + 160 000. …”

2. “Tài khoản … 010. Số tiền giao dịch: - 4 000 000. …”

Em hãy giải thích ý nghĩa của số âm và số dương trong mỗi tin nhắn trên.

Câu hỏi: Trên trục số, mỗi điểm sau nằm cách gốc O bao nhiêu đơn vị?

Luyện tập 2: Xuất phát từ gốc O, ta sẽ đi đến điểm nào nếu:

a) Di chuyển 5 đơn vị theo chiều dương?

b) Di chuyển 5 đơn vị theo chiều âm?

Hoạt động 3: Trên trục số, điểm biểu diễn các số nguyên âm nằm trước hay sau gốc O ? Từ đó em hãy sắp xếp ba số 0, 1 và -1 theo thứ tự từ nhỏ đến lớn.

Hoạt động 4: Quan sát trên trục số (H.3.6) ta thấy :

                             3 < 5 nhưng -3 > -5

                             4 > 1 nhưng -4 < -1

Theo em, trong hai số -12 và -15 , số nào lớn hơn ?

Luyện tập 3: 

1. Sắp xếp các số sau theo thứ tự tăng dần: 2; - 4; 0; 5; - 11; - 3; 9.

2. Trong tập {x ∈ Z| - 5 < x ≤ 2}, những số nào lớn hơn – 1?

Vận dụng 3:

Nhiệt độ trung bình vào tháng Giêng của ba thành phố lớn của nước Nga được ghi lại trong bảng bên (theo Wikipedia).

Hãy sắp xếp ba thành phố trên theo thứ tự giảm dần về nhiệt độ. Theo em thời tiết ở nơi nào lạnh hơn cả? 

Tranh luận: Giả sử một con kiến bò trên sợi dây (giống như một trục số). Nếu nó đi được 4 đơn vị theo chiều dương, ta nói kiến bò được 4 đơn vị; nếu nó đi được 4 đơn vị nhưng theo chiều âm, ta nói kiến bò được – 4 đơn vị.

a) Em hiểu thế nào nào nếu nói: “Kiến A bò được 12 đơn vị” và “Kiến B bò được – 15 đơn vị”?

b) Từ nhận xét rằng 12 > - 15, An kết luận: kiến A bò được quãng đường dài hơn kiến B. Em có đồng ý với An không?

2. 5 PHÚT GIẢI BÀI GIỮA SGK

Đáp án HD1: 

*Hình 3.1:

-2 đọc là âm 2

-8 đọc là âm 8

-11 đọc là âm 11

*Hình 3.2:

-10: âm mười

-20: âm hai mươi

-30: âm ba mươi

Đáp án HD2: 

âm 65 là -65

âm 30 là -30

Đáp án LT1:

a) 4, 7, 9 và - 3, - 5, - 6

b) bốn, bảy, chín và âm ba, âm năm, âm sáu

Đáp án CH: 

Nam đang nợ 10 nghìn đồng.

Đáp án VD1:

1. Tài khoản được cộng thêm tiền.

2. Tài khoản bị trừ tiền.

Đáp án CH:

Ta có trục số sau:

Dựa vào trục số:

a) 2 đơn vị

b) 4 đơn vị.

Đáp án LT2:

a) Điểm 5

b) Điểm -5

Đáp án HD3:

Nằm trước. Sắp xếp: -1; 0; 1.

Đáp án HD4:

           -12 > -15

Đáp án LT3:

1. -11; -4; -3; 0; 2; 5; 9

2. 0; 1; 2.

Đáp án VD2:

Saint Peterburg, Moscow, Vladivostok

Thời tiết ở Vladivostok lạnh hơn cả.

Đáp án TL:

a) Kiến A đi được 12 đơn vị theo chiều dương.

Kiến B đi được 15 đơn vị theo chiều âm.

b) Không đồng ý. Vì kiến A bò được quãng đường ngắn hơn kiến B