PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

1. Cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ năm 1258

CH1: Dựa vào thông tin trong mục và lược đồ hình 1, hãy trình bày những nét chính của cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ năm 1258.

CH2: Câu nói của Trần Thủ Độ trong tư liệu 1 thể hiện điều gì về tinh thần đánh giặc của quân dân nhà Trần?

2. Cuộc kháng chiến chống quân Nguyên năm 1285     

CH1: Khai thác tư liệu 2,3, em hãy rút ra điểm chung về tinh thần chiến đấu của vua tôi nhà Trần.

CH2: Trình bày tóm tắt những nét chính về diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Nguyên năm 1285 trên lược đồ.

3. Cuộc kháng chiến chống quân Nguyên năm 1287-1288

CH1: Trình bày tóm tắt diễn biến chính của cuộc kháng chiến chống quân Nguyên năm 1287-1288 trên sơ đồ trục thời gian/lược đồ.

4. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân Mông - Nguyên

CH1: Phân tích nguyên nhân thắng lợi của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên.

CH2: Nêu ý nghĩa lịch sử của ba lần chiến thắng quân xâm lược Mông - Nguyên.

LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG

CH1: Hãy lập và hoàn thành bảng theo mẫu dưới đây về ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên.

CH2: Từ kiến thức đã học ở bài 13 và bài 14, em hãy đánh giá ngắn gọn về vai trò của các nhân vật lịch sử: Trần Thủ Độ, Trần Quốc Tuấn, Trần Nhân Tông đối với nhà Trần và kháng chiến chống quân Mông - Nguyên.

CH3: Chiến thắng của ba lần chống quân xâm lược Mông - Nguyên đã để lại cho chúng ta bài học gì đối với công cuộc bào vệ tổ quốc hiện nay?

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI BÀI

1. Cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ năm 1258

CH1: 

• 1/1258: 3 vạn quân Mông Cổ từ Vân Nam tiến vào Đại Việt.

• Thi hành kế sách "vườn không nhà trống".

• Tấn công vào Đông Bộ Đầu → Quân Mông Cổ thua trận → Đến phủ Quy Hoá bị dân bình địa phương chặn đánh.

• 2/1258: Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi.

CH2: Tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất, không lùi bước. Sự dũng cảm, gan dạ, ý chí sắt đá của dân tộc ta.

2. Cuộc kháng chiến chống quân Nguyên năm 1285

CH1: 

• Đoàn kết, đồng lòng, quyết tâm chiến đấu chống kẻ thù xâm lược.

• Tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất, quyết không khoan nhượng.

CH2: 

• 1/1285: hơn 50 vạn quân Nguyên xâm lược Đại Việt. 

• Thực hiện kế sách "vườn không nhà trống"

• Phá vỡ kế hoạch hội quân của Toa Đô và Thoát Hoan tại Thiên Trường 

• 5/1285: quân Trần tổ chức phản công, đánh bại giặc ở nhiều nơi

• Quân giặc rút → Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi.

3. Cuộc kháng chiến chống quân Nguyên năm 1287-1288

CH1: 

• Cuối 1287, quân Nguyên tiến nước ta → Bị nhà Trần chặn đường tiến quân 

• Trần Khánh Du phục kích đoàn thuyền địch và giành thắng lợi.

• Đầu 1288: quân Nguyên trúng kế "vườn không nhà trống"

• Nhà Trần tổ chức phản công, Trần Quốc Tuấn chỉ huy bố trí trận địa mai phục tại cửa sông Bạch Đắng

• Trận Bạch Đằng đại thắng. Cuộc kháng chiến chống quân Nguyên năm 1287-1288 kết thúc thắng lợi.

4. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân Mông – Nguyên

CH1: 

• Lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, ý chí độc lập tự chủệt.

• Kế sách đúng đắn, sáng tạo

• Sự lãnh đạo, chỉ huy tài tình của các vị vua và danh tướng nhà Trần.

CH2: 

• Đập tan tham vọng và ý chí xâm lược của quân Mông - Nguyên

• Viết tiếp trang sử chống giặc ngoại xâm hào hùng của dân tộc

• Để lại những bài học quý giá.

• Ngăn chặn cuộc xâm lược, làm suy yếu đế chế Mông - Nguyên.

LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG

CH1: 

CH2:         

• Trần Thủ Độ:

  • Là người có công dựng nước.

  • Là người đã đưa ra những kế sách tài tình, giữ vai trò chỉ huy chính trong cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên năm 1258.

• Trần Quốc Tuấn:

  • Giữ vai trò tổng chỉ huy các lực lượng kháng chiến.

  • Đưa ra những chủ trương đúng đắn 

  • Là người khích lệ tinh thần chiến đấu thông qua “Hịch tướng sĩ".

• Trần Nhân Tông:

  • Thể hiện trong chính sách dùng người:

  • Cho Hưng Đạo vương chỉ huy trực tiếp toàn quân.

  • Là nhà ngoại giao xuất sắc, có cách vừa mềm dẻo, vừa cứng rắn trước, trong và sau chiến tranh.

CH3: 

• Phải chăm lo cho đời sống nhân dân.

• Không ngừng củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

• Cố gắng phát huy sức mạnh toàn dân