BÀI 21: QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÔNG DÂN VỀ TỰ DO TÍN NGƯỠNG, TÔN GIÁO

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

MỞ ĐẦU

CH: Em hãy cho biết hình ảnh bên nhắc đến tín ngưỡng nào? Hãy chia sẻ những điều em biết về tín ngưỡng đó. 

KHÁM PHÁ

1. Một số quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

CH: Em hãy đọc thông tin, trường hợp (Trang 145, 146, 147 SGK) và trả lời câu hỏi: 

a. Từ thông tin 1, 2, em hãy nhận xét suy nghĩ, hành động của các nhân vật trong trường hợp trên. Theo em, quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng và tôn giáo được biểu hiện như thế nào trong các trường hợp trên?

b. Theo em, pháp luật nước ta quy định về quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo nhằm mục đích gì?

2. Hậu quả của hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

CH: Em hãy đọc thông tin, trường hợp (Trang 148 SGK) và trả lời câu hỏi: 

a. Dựa vào thông tin, em hãy cho biết các hành vi không thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo trong mỗi trường hợp trên.

b. Theo em, các hành vi vi phạm nêu trên có thể gây ra những hậu quả gì và có thể xử lí như thế nào theo quy định của pháp luật?

3. Trách nhiệm của học sinh trong thực hiện các quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

CH: Em hãy đọc thông tin, trường hợp (Trang 149 SGK) và trả lời câu hỏi: 

a. Em hãy nhận xét suy nghĩ, việc làm của các nhân vật trong các trường hợp trên. Theo em, những việc làm thế nào thể hiện trách nhiệm của công dân trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo?

b. Nếu là M trong tình huống trên, em sẽ làm gì để thể hiện trách nhiệm của mình trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo?

c. Em hãy nhận xét suy nghĩ của M. Nếu là bạn của M, em sẽ làm gì để thực hiện trách nhiệm của mình trong việc thực hiện quyền và nghĩa cụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo?

LUYỆN TẬP

CH1: Em đồng ý hay không đồng ý với nhận định nào dưới đây? Vì sao?

a. Tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác là nghĩa vụ của mỗi công dân.

b. Mỗi người chỉ được theo một tín ngưỡng hoặc tham gia một tôn giáo quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ ....

c. Các tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam được hoạt động tự do trong khuôn khổ của Hiến pháp và pháp luật...

d. Công dân được tự do lựa chọn theo hoặc không theo tín ngưỡng, tôn giáo mà không ai được cưỡng bức hay cản trở.

CH2: Theo em, hành vi nào dưới đây vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo? Theo em, các hành vi đó có thể dẫn đến hậu qủa gì?

a. Anh H lợi dụng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo để hành nghề mê tín dị đoan, khám chữa bệnh cho ...

b. Chị P là tín đồ tôn giáo thực hiện tốt cả việc đạo và việc ssoiwf, luôn tuân thử và chấp hành tốt....

c. Bố mẹ T ép buộc T phải theo một tôn giáo mà gia đình đang theo.

d. Khi biết gia đình chị H theo tôn giáo, gia đình bà B đã tìm cách ngăn cản con trai mình kết hôn với chị H

e. Chị N và anh G cùng tốt nghiệp một trường đại học, cả hai đều có đuẻ điều kiện và đạt yêu cầu tuyển dụng của Công ty K.....

CH3: Em hãy nêu những việc làm, những việc không nên làm để thực hiện quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng tôn giáo.

CH4: Em hãy xử lí các tình huống sau:

a. Ở xã X thuộc tỉnh H, người dân theo các tôn giáo khác nhau và chung sống rất đoàn kết. Gần đây, xuất hiện một số người đến xã X lấy danh nghĩa quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo để tuyên truyền về một tôn giáo mới. Từ khi nhóm người này xuất hiện thì nhiều người dân trong xã trở nên sống khép kín, ít giao lưu, có người còn từ chối tham gia các hoạt động cộng đồng và tụ tập làm mất trật tự an toàn xã hội.

Nếu là người dân của xã X, em sẽ làm gì để thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tin ngưỡng và tôn giáo?

b. Thấy hàng xóm có hành vi lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, B không đồng tình nhưng không biết làm cách nào để ngăn cản hành vi đó.

Nếu là B, em sẽ xử li như thế nào?

VẬN DỤNG

CH1: Em hãy kể về một việc làm thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo mà em biết hoặc chứng kiến và rút ra bài học cho bản thân.

CH2: Em hãy viết bài vẽ tranh thiết kế đồ họa thông tin có nội dung tuyên truyền về Luật Tín Ngưỡng, tôn giáo năm 2016.

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI BÀI

MỞ ĐẦU

CH: - Hình ảnh trên nhắc đến tín ngưỡng thờ cúng Hùng vương của dân tộc Việt Nam.

- Chia sẻ hiểu biết:

+ Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là hình thức thể hiện niềm tin của người dân vào sự hiện diện của các Vua Hùng; là tín ngưỡng cơ bản, phổ biến, đáp ứng nhu cầu tâm linh của người Việt Nam trong nước và Việt kiều ở nước ngoài.

+ Quá trình hình thành và phát triển của tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là quá trình diễn tiến từ thấp đến cao và liên tục được bồi đắp qua nhiều thế hệ. Các Vua Hùng được suy tôn chính là tổ tiên chung của cả dân tộc Việt Nam. Chính vì vậy, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đã trở thành loại hình tín ngưỡng văn hóa tôn giáo đặc sắc trong đời sống văn hóa tinh thần/tâm linh của các thế hệ người dân Việt Nam; là điểm tựa tinh thần tạo nên sức mạnh dân tộc Việt.

+ Ngày 6-12-2012, UNESCO chính thức công nhận tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Di sản này là một biểu tượng của tinh thần đại đoàn kết, truyền thống đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.

KHÁM PHÁ

1. Một số quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

CH: a. Từ thông tin 1, 2, em hãy nhận xét suy nghĩ, hành động của các nhân vật trong trường hợp trên. Theo em, quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng và tôn giáo được biểu hiện: 

- Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào.

- Mọi người có quyền bày tỏ tín ngưỡng, tôn giáo, thực hành lễ nghi tín ngưỡng, tôn giáo, tham gia lễ hội, học tập và thực hành giáo lí, giáo luật tôn giáo.

b. Theo em, pháp luật nước ta quy định về quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo nhằm mục đích tạo điều kiện cho mỗi người đều có quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo, mọi người có quyền bày tỏ tín ngưỡng, tôn giáo, thực hành lễ nghi tín ngưỡng, tôn giáo, tham gia lễ hội, học tập và thực hành giáo lí, giáo luật tôn giáo.

2. Hậu quả của hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

CH: a. Ở trường hợp 2, hành vi của một số cá nhân đã lợi dụng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo để lập diễn đàn, hội nhóm trên mạng xã hội nhằm thu lợi bất chính, cùng hành vi bán thuốc chữa bệnh, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc là hành vi không thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Đây là những hành vi trái pháp luật về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

b. Hậu quả của các hành vi vi phạm trong trường hợp 2:

- Các hành vi vi phạm trong trường hợp 2 có thể gây ra hậu quả xấu đến sức khoẻ, tài sản và tính mạng của người dân.

- Các hành vi vi phạm này, tuỳ theo tính chất và mức độ, có thể bị xử lí kỉ luật, xử phạt vi phạm hành chính, bị truy cứu trách nhiệm Hình sự, nếu gây thiệt hại cho người khác thì phải bồi thường.

3. Trách nhiệm của học sinh trong thực hiện các quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

CH: a. Suy nghĩ, việc làm của các nhân vật trong các trường hợp:

- Suy nghĩ, việc làm của gia đình anh H ở trường hợp 1 và của học sinh lớp X trong trường hợp 2 là thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

- Những suy nghĩ và việc làm thể hiện trách nhiệm của công dân trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo là:

+ Gia đình anh H thực hiện tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vừa thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng tôn giáo, vừa thể hiện truyền thống, đạo lí uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam.

+ Các bạn HS lớp X đi tham quan di tích lịch sử – văn hoá là một cơ sở tôn giáo là thể hiện trách nhiệm công dân học tập tìm hiểu quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

b. Nếu là M trong tình huống, em sẽ giải thích cho các bạn hiểu được trách nhiệm công dân trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo là phải đoàn kết giữa những người theo các tôn giáo khác nhau, giữa người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo. Vì vậy, không nên chia tách lớp thành các nhóm theo tôn giáo và không theo tôn giáo.

c. Suy nghĩ của M trong tình huống là sai, không phù hợp với quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

- Nếu là bạn của M, em sẽ giải thích để M thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

LUYỆN TẬP

CH1: - Em đồng ý với nhận định: a, d, c.

- Em không đồng ý với nhận định: b

Vì mọi công dân có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo tôn giáo.Mỗi người có quyền bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo, thực hành lễ nghi tín ngưỡng, tôn giáo, tham gia lễ hội, học tập và thực hành giáo lí, giáo luật tôn giáo.

CH2: - Hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo: a, c, d, e.

- Các hành vi đó có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng đối với đời sống tín ngưỡng, tôn giáo và gây khó khăn cho hoạt động đối quản lí nhà nước, có thể xâm phạm an ninh quốc gia, gây mất trật tự, an toàn xã hội và môi trường, gây hậu quả xấu đến sức khỏe, tài sản và tính mạng của người dân, xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác. 

CH3: Những việc nên làm: không phân biệt tôn giáo khác, không lôi kéo, dụ dỗ theo tôn giáo mình mong muốn. Tích cực học tập tìm hiểu về quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo.

Những việc không nên làm: lôi kéo, dụ dỗ theo tôn giáo khác, lợi dụng tôn giáo nói xấu về tôn giáo khác hay trục lợi cá nhân,....

CH4: a. Nếu là người dân của xã X, để thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự di tín ngưỡng, tôn giáo, em sẽ không tham gia và vận động mọi người không thai gia vào các hoạt động do tôn giáo này tổ chức, đồng thời đấu tranh với hành vi lôi kéo, dụ dỗ nhân dân theo tôn giáo mới.

b. Nếu là B em sẽ tố cáo hành vi lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo với công an để xử phạt hành vi sai trái của hàng xóm.

VẬN DỤNG

CH1: - Một số việc làm thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng và tôn giáo trong đời sống hằng ngày:

+ Tỏ thái độ tôn trọng, thành kính khi tham quan các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng;

+ Không lấy lí do theo hay không theo tôn giáo của bạn bè để chê bai, đùa giỡn;

+ Tôn trọng các quy tắc về trang phục, ăn uống, sinh hoạt của những bạn bè theo tôn giáo..

- Bài học: Nghiêm túc thực hiện các quy định của pháp luật về: quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo

CH2: