BÀI 15.  NUÔI CÁ AO

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

KHỞI ĐỘNG

CH1: Nuôi cá ao cần chuẩn bị như thế nào? Khi nuôi cá trong ao cần chú ý những vấn đề gì?

I. Chuẩn bị ao nuôi và cá giống

CH1: Đọc nội dung mục I.1 và sắp xếp các bước trong quy trình chuẩn bị ao nuôi cá theo các gợi ý sau: tát cạn ao; hút bùn và làm vệ sinh ao, phơi đáy ao, bắt sạch cá còn sót lại, lấy nước mới vào ao, rắc vôi khử trùng ao.

CH2: Quan sát hình 15.1 và cho biết gia đình và địa phương em thường nuôi cá trong các loại ao nào? Theo em, việc rắc vôi bột khi vệ sinh đáy ao có tác dụng gì?

CH3: Em hãy nêu tóm tắt kĩ thuật chuẩn bị cá giống

II. Chăm sóc và phòng, trị bệnh cho cá

CH1: Sử dụng internet, sách, báo,... để tìm hiểu về các loại thức ăn cho cá hiện đang được sử dụng nhiều ở nước ta.

CH2: Theo em, việc bổ sung nước sạch, hoặc sử dụng thiết bị hỗ trợ như máy bơm, máy quạt nước,.. có tác dụng gì với cá nuôi?

CH3: Quan sát Hình 15.6, hãy chỉ ra những điểm bất thường của cá.

III. Thu hoạch cá nuôi trong ao

CH1: Theo em, hình thức "thu tỉa" được áp dụng trong trường hợp nào và có ý nghĩa như thế nào?

CH2: Em hãy nêu một số dụng cụ thường được sử dụng để thu hoạch cá.

IV. Đo nhiệt độ và độ trong của nước ao nuôi

LUYỆN TẬP

CH1: Trình bày các bước trong quy trình kĩ thuật nuôi cá trong ao.

CH2: Nêu những điều cần chú ý trong quy trình chăm sóc, thu hoạch cá trong ao.

VẬN DỤNG

CH1: Em hãy cho biết có bao nhiêu hình thức thu hoạch cá nuôi trong ao. Khi nào thì áp dụng từng hình thức thu hoạch đó?

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI BÀI

KHỞI ĐỘNG

CH1: 

• Chuẩn bị ao nuôi và cá giống:
  • Chuẩn bị ao nuôi cá:
    • Tháo cạn hoặc bơm cạn nước để bắt sạch cá còn sót lại trong ao, vệ sinh đáy ao, xung quanh ao và phơi ao;
    • Cần phải hút bớt lớp bùn sau đó tiến hành rắc vôi bột 
    • Tiến hành lấy nước vào ao 
  • Chuẩn bị cá giống:
    • Cá giống cần đồng đều, khoẻ mạnh, không mang mầm bệnh, màu sắc tươi sáng, phản ứng nhanh nhẹn và có kích cỡ phù hợp. 
    • Vận chuyển cá giống
    • Thả cá giống
• Chăm sóc, phòng và trị bệnh cho cá:
  • Thức ăn cho cá:
    • Hằng ngày cho cá ăn hai lần vào khoảng 8 – 9 giờ sáng và khoảng 3 – 4 giờ chiều bằng thức ăn viên nổi với lượng thức ăn chiếm từ 3% đến 5% khối lượng cá trong ao. 
    • Trong ao có thả cá trắm cỏ thì dùng thêm thức ăn xanh được quây trong một cái khung đề cá được ăn tập trung.
    • Cách cho cá ăn: cho ăn bằng tay hoặc sử dụng máy cho ăn tự động được lập trình sẵn chế độ và giờ cho cá ăn.
  • Quản lí chất lượng ao nuôi:
    • Cần bổ sung nước sạch bù đắp phần nước bay hơi hoặc thay nước sạch hàng tuần 
    • Chuẩn bị các thiết bị hỗ trợ nhằm cung cấp oxygen cho cả trong ao như máy bơm, máy phun mưa, máy quạt nước..
• Phòng, trị bệnh cho cá:
  • Thăm ao hằng ngày, quan sát hoạt động bơi, bắt mỗi, tình trạng sử dụng thức ăn của cá nuôi đề kịp thời điều chỉnh thức ăn,
  • Khi thấy có hiện tượng bất thường cần quan sát và nhanh chóng đưa phương án xử lí.
• Thu hoạch cá nuôi:
  • Khi cá trong ao đạt kích cỡ thương phẩm thì tiến hành thu hoạch.
  • Cá thu hoạch được đưa vào dụng cụ chứa nước sạch có cung cấp khi oxygen, vận chuyển đến nơi chế biến, tiêu thụ

I. Chuẩn bị ao nuôi và cá giống

CH1: tát cạn ao -> bắt sạch cá còn sót lại ->hút bùn và làm vệ sinh ao -> rắc vôi khử trùng ao -> phơi đáy ao ->lấy nước mới vào ao.

CH2: Địa phương em thường nuôi cá trong ao đất. 

• Tác dụng: 
  • giúp hạ phèn đất và nước, ổn định pH nước, diệt được cá tạp địch hại và cả các mầm bệnh trong ao.
  • giúp cho mùn bã đáy ao được phân hủy, làm đáy ao tốt hơn do được khoáng hóa, chất lượng nước cũng được cải thiện.

CH3: 

• Cá giống cần đồng đều, khoẻ mạnh, không mang mầm bệnh, màu sắc tươi sáng, phản ứng nhanh nhẹn và có kích cỡ phù hợp.
• Vận chuyển cá giống: Cá giống được chứa trong các túi nylon hoặc dụng cụ chuyên dùng chứa nước sạch có cung cấp khi oxygen
• Thả cá giống: Cá giống được thả từ từ cho quen với môi trường

II. Chăm sóc và phòng, trị bệnh cho cá

CH1:

• Thức ăn tự nhiên: động vật lẫn thực vật, có sẵn trong tự nhiên
• Thức ăn tươi sống: rau xanh, cá tạp, giun, ốc... Thức ăn này chỉ cần rửa sạch trước khi chế biến, băm, đập, nghiền nhỏ rồi cho cá ăn 
• Thức ăn tự chế:  rau cỏ, cá tạp, ốc , thóc ngâm… 
• Thức ăn công nghiệp: lúa mì, cám gạo; bột ngô; sắn

CH2: 

• Sục khí oxy vào trong nước giúp môi trường nước ao sạch, trong lành hơn, có nhiều oxy cho cá hô hấp, phát triển khỏe mạnh nhất có thể.
• Giúp cho ao nuôi trở nên sạch sẽ hơn, có thể thổi được thức ăn thừa khi cho thủy sản ăn nổi lên mặt nước giúp hỗ trợ cho việc dọn vệ sinh ao nuôi.

CH3:

• a: Vảy cá chép bị tuột, chảy máu, xuất huyết do virus
• b: Cá mè bị bệnh đốm đỏ do trùng mỏ neo
• c: Cá rô phi bị chướng do thức ăn chất lượng kém
• d: Cá trắm cỏ bị bệnh loét đỏ mắt do nhiễm khuẩn.

III. Thu hoạch cá nuôi trong ao

CH1: Khi cá lớn, mật độ cá nuôi dày, có thể đánh bắt bớt những con đạt kích cỡ thương phẩm nhằm giảm mật độ đàn cá nuôi trong ao bằng hình thức kéo lưới, lọc con to đem bán trước, con nhỏ để nuôi thêm. 

CH2:  lưới đánh cá, vợt cá, nơm, lồng bát quái đánh bắt cá, thuyền, rổ lọc cá giống, dớn.

IV. Đo nhiệt độ và độ trong của nước ao nuôi

LUYỆN TẬP

CH1: Chuẩn bị ao nuôi -> Chuẩn bị cá giống -> Chăm sóc, quản lí -> Thu hoạch cá nuôi.

CH2: 

• Chăm sóc, phòng và trị bệnh cho cá:
  • Thức ăn cho cá:
    • Hằng ngày cho cá ăn hai lần vào khoảng 8 – 9 giờ sáng và khoảng 3 – 4 giờ chiều bằng thức ăn viên nổi với lượng thức ăn chiếm từ 3% đến 5% khối lượng cá trong ao. 
    • Trong ao có thả cá trắm cỏ thì dùng thêm thức ăn xanh được quây trong một cái khung đề cá được ăn tập trung.
    • Cách cho cá ăn: cho ăn bằng tay hoặc sử dụng máy cho ăn tự động được lập trình sẵn chế độ và giờ cho cá ăn.
  • Quản lí chất lượng ao nuôi:
    • Cần bổ sung nước sạch bù đắp phần nước bay hơi hoặc thay nước sạch hàng tuần 
    • Chuẩn bị các thiết bị hỗ trợ nhằm cung cấp oxygen cho cả trong ao như máy bơm, máy phun mưa, máy quạt nước..
• Phòng, trị bệnh cho cá:
  • Thăm ao hằng ngày, quan sát hoạt động bơi, bắt mỗi, tình trạng sử dụng thức ăn của cá nuôi đề kịp thời điều chỉnh thức ăn,
  • Khi thấy có hiện tượng bất thường cần quan sát và nhanh chóng đưa phương án xử lí.
• Thu hoạch cá nuôi:
  • Khi cá trong ao đạt kích cỡ thương phẩm thì tiến hành thu hoạch.
  • Cá thu hoạch được đưa vào dụng cụ chứa nước sạch có cung cấp khi oxygen, vận chuyển đến nơi chế biến, tiêu thụ

VẬN DỤNG

CH1:

• Thu tỉa: Khi cá lớn, mật độ cá nuôi dày, có thể đánh bắt bớt những con đạt kích cỡ thương phẩm.
• Thu toàn bộ: Khi đa số cá nuôi trong ao đạt kích cỡ thương phẩm thi tiến hành bắt sạch cá.